Hiện tượng cương cứng ở nam giới vào buổi sáng liên quan đến chu kỳ giấc ngủ, nồng độ hormone, bàng quang đầy nước tiểu, thậm chí kích thích vật lý từ ga giường.
Cương cứng vào buổi sáng rất thường gặp, do dương vật được bơm đầy máu khi người đàn ông thức dậy sau giấc ngủ đêm. Hiện tượng này còn được gọi là cương cứng về đêm (NPT), có xu hướng kéo dài trong vài phút hoặc lâu hơn. Nhiều người cho rằng hưng phấn tình dục là tác động duy nhất gây cương cứng, nhưng NPT chủ yếu liên quan đến những nguyên nhân sau.
Chu kỳ giấc ngủ
Cương cứng vào buổi sáng tương ứng với giai đoạn chuyển động mắt nhanh (REM) của giấc ngủ. Vì giai đoạn REM ảnh hưởng đến các chất kích thích thần kinh làm tăng lưu lượng máu đến dương vật, nên hiện tượng cương cứng có nhiều khả năng xảy ra trong giai đoạn này.
Mỗi người có kiểu ngủ khác nhau, nhưng thường có 4 hoặc 5 giai đoạn REM trong đêm nên nam giới cũng có thể có 4-5 lần cương trong đêm. Mỗi lần có thể duy trì 25-35 phút. Thời lượng của REM kéo dài hơn khi trời sáng. Khi nam giới thức giấc, họ vẫn chưa thoát khỏi giai đoạn REM nên có thể bị cương cứng vào buổi sáng. Tình trạng này thường giảm dần trong vòng vài phút sau khi tỉnh dậy.
Các chuyên gia sức khỏe cho hay đây là hiện tượng bình thường và lành mạnh ở nam giới. Trên thực tế, điều này cũng có thể xảy ra ở cả nữ giới, khiến âm vật đầy máu và căng cứng trong giấc ngủ REM.
Mức hormone
Hormone testosterone đóng vai trò trung tâm trong chức năng tình dục của phái mạnh. Nghiên cứu đã chỉ ra testosterone tạo điều kiện cho hầu hết mọi khía cạnh của sự cương cứng, từ việc kích hoạt các dây thần kinh kích thích cơ trơn của dương vật đến việc bơm đầy máu bên trong.
Mức testosterone dao động và có xu hướng cao hơn vào sáng sớm so với buổi chiều hoặc buổi tối. Sự gia tăng ngẫu nhiên này có thể là một trong những yếu tố góp phần gây ra hiện tượng cương dương vào buổi sáng.
Ma sát
Đôi khi nam giới chỉ cần chạm nhẹ vào dương vật cũng có thể tự gây ra cương cứng dù không có sự kích thích tình dục. Sự kích thích vật lý gửi tín hiệu cảm giác trực tiếp đến phần dưới của tủy sống. Ngay cả khi nam giới chưa tỉnh ngủ hoàn toàn, các dây thần kinh cảm giác này vẫn cảnh giác với những thay đổi nhỏ trong môi trường. Do đó, chỉ cần ma sát với ga trải giường cũng có thể gây cương cứng vào buổi sáng.
Bàng quang đầy
Những người không thức dậy đi tiểu vào ban đêm sẽ bị đầy bàng quang vào buổi sáng. Bàng quang đầy có thể đè lên dây thần kinh xương cùng, một nhóm gồm 5 dây thần kinh ở lưng dưới. Hệ thần kinh duy trì hoạt động của cơ thể trong khi ngủ. Dây thần kinh xương cùng chịu trách nhiệm cho sự cương cứng khi ngủ hoặc nửa tỉnh nửa mê, nên sự kích thích do bàng quàng đầy có thể gây cương dương.
NPT là dấu hiệu cho thấy dây thần kinh, nguồn cung cấp máu và lưu thông máu của nam giới đang khỏe mạnh. Nếu hiện tượng này không xảy ra cũng không có nghĩa là cơ thể gặp bất thường. Có thể do nam giới không thức dậy ở giai đoạn REM hoặc dương vật đã giảm cương cứng trước khi thức dậy.
Thanh thiếu niên và nam giới trẻ tuổi có xu hướng gặp tình trạng này thường xuyên hơn người lớn tuổi. Nhìn chung, sự cương cứng liên quan đến giấc ngủ giảm dần theo tuổi tác. Tuy nhiên, nếu hoàn toàn không xảy ra NPT dù với tần suất ít, nam giới nên gặp bác sĩ để kiểm tra sức khỏe. Nguyên nhân tiềm ẩn có thể là vấn đề về mạch máu, dây thần kinh, chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn hoặc rối loạn cương dương.
Anh Ngọc (Theo Verywell Health)
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh nam khoa tại đây để bác sĩ giải đáp