Hà NộiCựu chủ tịch HĐTV COMA, cựu tổng giám đốc Coma 18 và cấp phó bị cáo buộc không đủ tiền thực hiện dự án VP6 Linh Đàm nhưng không báo cáo thành phố mà chuyển nhượng trái luật.
Vụ án trong tháng 7 đã hai lần bị TAND Hà Nội hoãn xét xử do luật sư vắng mặt.
Ông Lê Văn Khương, 69 tuổi, cựu chủ tịch Hội đồng thành viên COMA, bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Ông Lê Huy Lân, 62 tuổi, cựu tổng giám đốc COMA 18 và Nguyễn Xuân Phong, 56 tuổi, cựu phó tổng giám đốc, bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Vụ án liên quan dự án chung cư VP6 Linh Đàm do Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên của ông Lê Thanh Thản xây dựng.
Chung cư VP6 Linh Đàm bị kết luận xây trái phép tăng từ 25 lên 37 tầng, tăng từ 138 căn hộ lên 840. Ảnh: Phạm Chiểu
Cáo trạng xác định, tháng 6/1994, Công ty phát triển nhà và đô thị thuộc Bộ Xây dựng (nay là Tổng công ty đầu tư phát triển nhà và đô thị - Tổng HUD) được giao làm chủ đầu tư dự án Khu dịch vụ tổng hợp và nhà ở hồ Linh Đàm. Trong đó lô đất VP6 Linh Đàm, diện tích hơn 2.600 m2, là tòa nhà thương mại dịch vụ và văn phòng cho thuê.
Tháng 2/2010, Tổng HUD chuyển giao lô đất cho COMA 18 thực hiện dự án VP6 Linh Đàm. Hợp đồng nêu "không được chuyển giao lô đất, chuyển nhượng quyền sử dụng lô đất cho bên thứ ba nào khác trong thời gian thực hiện hợp đồng".
COMA 18 được UBND Hà Nội chấp thuận điều chỉnh quy hoạch từ xây dựng văn phòng cho thuê sang công trình hỗn hợp văn phòng, dịch vụ thương mại và nhà ở cao tầng. COMA 18 theo đó vẫn "không được chuyển đơn vị khác thực hiện dự án khi chưa được UBND thành phố Hà Nội chấp thuận"; phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính (nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất); liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường để làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất...
Song theo cáo buộc, COMA 18 không thực hiện hoàn thiện hồ sơ xin giao đất tại Sở Tài nguyên và Môi trường để trình UBND Hà Nội quyết định giao đất.
Tháng 7/2013, COMA 18 không thể hoàn thành được dự án VP6, Tổng giám đốc Lân xin ý kiến Tổng công ty COMA chuyển nhượng dự án VP6 Linh Đàm. Để thu hồi vốn, Chủ tịch COMA Lê Văn Khương và các thành viên trong Hội đồng thành viên chấp thuận COMA 18 được chuyển nhượng dự án VP6 Linh Đàm hoặc hợp tác kinh doanh.
COMA 18 sau đó ký hợp đồng, thỏa thuận doanh nghiệp của ông Thản góp 95% vốn (12,3 tỷ đồng) song được hưởng 100% kết quả kinh doanh dự án VP6 Linh Đàm. Phía ông Thản chịu trách nhiệm kê khai, nộp thuế chung của dự án.
Ngày 26/7/2013, COMA 18 làm Giấy ủy quyền cho doanh nghiệp của ông Thản thực hiện dự án VP6 Linh Đàm. Dự án khi triển khai bị xác định "xây dựng dự án sai quy hoạch được phê duyệt: xây tăng từ 25 lên 37 tầng (từ 138 căn hộ lên 840), tăng 630 m2 đất xây dựng.
Tháng 4/2015, tòa nhà VP6 Linh Đàm đưa vào sử dụng.
Tháng 2/2023 Sở Tài nguyên và Môi trường kết luận việc cố ý chuyển nhượng dự án VP6 Linh Đàm khi dự án chưa đủ điều kiện chuyển nhượng đã gây thiệt hại cho Nhà nước 64,3 tỷ đồng. Đây là số tiền sử dụng đất không thể thu hồi cho diện tích hơn 2.600 m2 đất, tại thời điểm được tính, tháng 7/2013.
Doanh nghiệp của ông Thản đã nộp thay COMA 18 tổng 64 tỷ đồng và có quan điểm sẽ nộp nốt 300 triệu đồng nếu "cơ quan điều tra có yêu cầu".
Cáo trạng nêu, ông Lân ban đầu khai biết dự án VP6 Linh Đàm không được phép chuyển nhượng. COMA18 khi đó khó khăn về tài chính nhưng không báo cáo thành phố về việc không có khả năng thực hiện dự án. Theo ông, COMA 18 không có quyền lợi, nghĩa vụ gì tại dự án, không biết ông Thản xây dựng dự án VP6 Linh Đàm trái phép, phá vỡ quy hoạch.
Sau đó ông Lân thay đổi lời khai, cho rằng COMA 18 không chuyển nhượng dự án VP6 Linh Đàm mà chỉ ký hợp đồng hợp tác kinh doanh.
VKS cáo buộc theo Nghị định 71/2010 hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở 2005, nếu ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với doanh nghiệp kinh doanh bất động sản để đầu tư xây dựng nhà ở thì chủ đầu tư chỉ được chia cho phía góp vốn tối đa 20% số lượng nhà ở trong mỗi dự án. Song hợp đồng COMA18 ký lại để doanh nghiệp của ông Thản góp vốn 95% và hưởng 100% sản phẩm, là trái pháp luật.
"Bản chất của hợp đồng hợp tác kinh doanh bị can Lân ký với Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 Điện Biên là chuyển nhượng dự án", cáo trạng quy kết.
Ông Lê Thanh Thản khai không thỏa thuận với bị can Lân về việc COMA 18 nhận dự án VP6 Linh Đàm để chuyển nhượng. Ông không thúc đẩy hay tác động để COMA18 chuyển giao dự án mà việc ký hợp tác kinh doanh là do ông Lân chủ động liên hệ. Do đó, cơ quan tố tụng đánh giá không có cơ sở cáo buộc ông Thản đồng phạm với ông Lân.
Ông Thản hiện là bị can trong vụ án lừa dối 500 khách hàng mua nhà ở chung cư CT6 Kiến Hưng, Hà Đông. Vụ án được xét xử hồi tháng 8/2023 song trả hồ sơ để làm rõ nhiều vấn đề.
Thanh Lam