Sáng 30-7, phát biểu tại tọa đàm "Để thị trường xăng dầu phát triển ổn định, minh bạch và hiệu quả" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Giá (Bộ Tài Chính) Phạm Văn Bình cho biết trong giai đoạn vừa qua, nhất là từ đầu năm 2024 đến nay, diễn biến xăng dầu có lúc tăng, giảm. Tuy nhiên, mặt bằng giá từ đầu năm 2024 tới thời điểm hiện nay tương đối ổn định, không có biến động lớn.
Toàn cảnh tọa đàm. Ảnh: VGP
Cục trưởng Cục Quản lý giá cho rằng một trong những nguyên nhân chính tạo ra sự thay đổi giá xăng dầu trong nước là do thay đổi giá xăng dầu thế giới. Giá xăng dầu thế giới chiếm khoảng 65-77% trong công thức tính giá cơ sở.
Tuy nhiên, trong bối cảnh giá xăng dầu trong nước phải theo giá thế giới, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính-Ngân sách Quốc hội, cho rằng nhược điểm trong bình ổn xăng dầu của Việt Nam là dùng công cụ hành chính của Nhà nước, áp đặt giá bán cho doanh nghiệp, dẫn tới có thời kỳ, có nơi thông báo hết xăng dầu.
Theo ông Cường, sử dụng công cụ thuế là dùng nguồn lực của Nhà nước, sử dụng quỹ Bình ổn là dùng tiền của người dân. Do vậy, cần sửa đổi các quy định bình ổn xăng dầu theo hướng chuyển cơ chế từ hành chính sang thị trường.
Đại diện các doanh nghiệp, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam Bùi Ngọc Bảo cho rằng: "Chúng ta đang bỏ nhiều nguồn lực ngân sách, áp dụng nhiều biện pháp mang tính hành chính, nhiều lúc phi thị trường để điều hành xăng dầu".
Một thời gian dài, cơ quan điều hành bình ổn giá xăng dầu quanh năm. "Lúc giá 15 ngàn đồng/lít cũng vận hành theo cơ chế như giá lên 33 ngàn đồng/lít. Vô tình 20 năm qua, chúng ta đã đưa xăng dầu trở thành mặt hàng Nhà nước định giá chứ không phải bình ổn khi thị trường có biến động mạnh"- ông Bảo nói.
Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam đề nghị nếu giá tăng mạnh, chúng ta sử dụng chính sách tài khóa thông qua thuế, quỹ bình ổn, còn lại để thị trường tự bình ổn.
Xăng dầu hàng không đang bị thả nổi
Tổng Giám đốc hãng hàng không Bamboo Airways Lương Hoài Nam nêu nghịch lý xăng dầu phi hàng không là có hàng chục doanh nghiệp nhập khẩu đầu mối, hàng chục ngàn doanh nghiệp bán lẻ nhưng Nhà nước có hệ thống quản lý đồ sộ, phức tạp, tính hành chính nhiều.
Trong khi đó, xăng dầu hàng không có 1-2 nhà cung cấp, Nhà nước thả nổi hoàn toàn, không quản lý giá. Đây là nghịch lý, "nơi có cạnh tranh cao thì quản lý, nơi độc quyền thì thả nổi theo thị trường. Đây là vấn đề cần sửa đổi về cơ chế điều hành giá xăng dầu"- ông Nam nói.