Bộ Chính trị thống nhất xin ý kiến Ban Chấp hành Trung ương Đảng thông qua chủ trương đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc Nam trước khi Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8.
Ngày 18/9, Bộ Chính trị họp cho ý kiến về Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam. Sau khi nghe Ban cán sự đảng Bộ Giao thông Vận tải báo cáo Tờ trình Đề án chủ trương đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc Nam và ý kiến của các cơ quan, Bộ Chính trị đã thảo luận và kết luận đây là công trình rất quan trọng và rất cần thiết.
Mục tiêu xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao là đáp ứng nhanh chóng và hiệu quả nhu cầu vận tải ngày càng tăng, góp phần hiện đại hóa hệ thống giao thông và tái cơ cấu thị phần vận tải Bắc Nam. Tuyến đường sắt cũng tạo tiền đề, động lực cho phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, góp phần hiện thực hóa các chủ trương, định hướng của Đảng về đầu tư phát triển hạ tầng giao thông vận tải trong Chiến lược phát triển đất nước theo Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng và triển khai các quy hoạch quốc gia.
Tuyến đường sắt sẽ tăng cường kết nối vùng, miền, các cực tăng trưởng, tạo động lực lan tỏa, mở ra không gian phát triển kinh tế mới, tái cấu trúc các đô thị, phân bố dân cư, chuyển dịch cơ cấu kinh tế; tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Đường sắt tốc độ cao Bắc Nam sẽ bảo đảm nhu cầu vận tải Bắc Nam, là hành lang vận tải lớn nhất cả nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, tái cơ cấu thị phần vận tải phù hợp lợi thế từng phương thức, góp phần giảm chi phí logistics.
Ngoài ra, đường sắt tốc độ cao tạo tiền đề, động lực phát triển công nghiệp đường sắt, công nghiệp hỗ trợ; phát triển phương thức vận tải bền vững, hiện đại, thân thiện góp phần giảm tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Tàu khách tốc độ cao ở châu Âu. Ảnh: Anh Duy
Tháng 3/2023, kết luận của Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến năm 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam và khởi công trước năm 2030. Các đoạn đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026-2030, phấn đấu hoàn thành toàn tuyến trước 2045.
Cuối năm 2023, Bộ Giao thông Vận tải xin ý kiến các bộ ngành về ba kịch bản tốc độ của tuyến. Trong đó có hai kịch bản tốc độ thiết kế 350 km/h, một kịch bản 200-250 km/h.
Hồi tháng 7, chủ trì cuộc họp về chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính gợi ý cần "đột phá, đổi mới với tầm nhìn chiến lược", hoàn thành 1.541 km đường sắt tốc độ cao qua 20 tỉnh, thành phố trong 10 năm, phấn đấu xong năm 2035. "Để đạt mục tiêu, cần nghiên cứu hướng tuyến thuận lợi nhất, ngắn nhất; nghiên cứu lựa chọn tốc độ thiết kế khoảng 350 km/h để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt", ông nói.