Nông nghiệp tuần hoàn “lúa - cá” tại Thái Lan sản xuất ra sản phẩm lúa hữu cơ luôn bán giá cao hơn thị trường nhiều lần và thích nghi với biến đổi khí hậu.
Ngày 1/9 diễn ra Hội nghị sơ kết Dự án sản xuất nông nghiệp tuần hoàn, hiện đại và phát thải thấp, tại huyện Tam Nông, Đồng Tháp . Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan chủ trì hội nghị.
Tại hội nghị, ông Nguyễn Minh Tuấn - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Quyết Tiến, người trực tiếp thực hiện mô hình sản xuất nông nghiệp tuần hoàn , hiện đại và phát thải thấp ở xã Phú Thành A (huyện Tam Nông) - cho biết, sau 2 năm thực hiện mô hình được nhiều nông dân hưởng ứng tham gia. Năm 2023, diện tích ban đầu chỉ 20ha của 8 hộ, đến năm nay diện tích được mở rộng lên 80ha với 23 hộ trong HTX tham gia.
Khách du lịch trải nghiệm mùa nước nổi tại huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp.
Ông Tuấn cho biết, mô hình trồng lúa mới áp dụng sạ cụm, sạ thưa giúp giảm lượng giống từ 40-60% so với sản xuất bình thường (giảm khoảng 50-70 kg giống/ha). Sử dụng phân hữu cơ thay thế một phần phân bón hóa học và giảm 30-40% lượng phân hóa học so với canh tác truyền thống (giảm khoảng 100-150 kg phân bón/ha). Giảm được số lần phun thuốc bảo vệ thực vật từ 2-3 lần so với ngoài mô hình. Sau thu hoạch, rơm được thu gom khỏi ruộng khoảng 87%, phần còn phun nấm Trichoderma để phân hủy rơm rạ tạo thêm dinh dưỡng cho đất.
“Qua nhiều vụ canh tác, tôi thấy nông dân tham gia mô hình đã thay đổi tư duy trong sản xuất lúa, họ mạnh dạn ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, như máy sạ, phun thuốc bằng thiết bị bay (drone), bón phân hữu cơ để cải tạo đất… Từ đó giúp nông dân tham gia mô hình giảm được chi phí sản xuất, gia tăng lợi nhuận”, ông Tuấn nói.
Khi bước vào mùa lũ, ông Tuấn cho biết, HTX đẩy mạnh du lịch trải nghiệm mùa nước nổi, tận dụng kênh du lịch này để quảng bá gạo sạch.
Một mô hình sản xuất lúa theo hướng phát thải thấp, thích ứng biến đổi khí hậu tại Đồng Tháp. Ảnh minh họa.
Ông Trần Thanh Nam - Chủ tịch UBND huyện Tam Nông - cho biết, năm 2023, địa phương triển khai mô hình sản xuất lúa tuần hoàn vụ Đông xuân và Hè thu, diện tích trên 60ha, kết hợp nuôi cá mùa lũ. Tổng lợi nhuận từ 2 vụ lúa và 1 vụ cá trên 55 triệu đồng/ha/năm. Bên cạnh đó, HTX tổ chức khai thác du lịch trải nghiệm mùa lũ doanh thu hơn 70 triệu đồng/năm.
Sang năm nay, huyện Tam Nông tăng diện tích lúa theo mô hình mới lên trên 160ha. Nhà nước hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất như đường điện, thiết bị bơm nước, kết nối tiêu thụ nông sản, nạo vét thủy lợi nội đồng...
Lãnh đạo huyện Tam Nông đánh giá, hiệu quả từ việc giảm lượng giống gieo sạ và sử dụng một phần phân hữu cơ thay thế cho phân bón vô cơ đã được chứng minh hiệu quả. Thực tế cho thấy, đây là giải pháp quan trọng trong việc định hướng thay đổi thói quen canh tác của nông dân, chuyển dần sang sản xuất lúa theo hướng hữu cơ, sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Hòa Hội.
Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan cho rằng, muốn sản xuất được nông nghiệp tuần hoàn, hiện đại và phát thải thấp thì trước nhất phải nâng cao nhận thức cho người sản xuất và tiêu dùng về sản xuất nông nghiệp an toàn, tuần hoàn, hiện đại, bền vững, thân thiện với môi trường và hệ sinh thái. Phát triển nền nông nghiệp đa giá trị, ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ tiên tiến vào sản xuất, số hóa dữ liệu canh tác, nâng cao thu nhập trên cùng diện tích.
Theo ông Hoan, sẽ chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp truyền thống sang mô hình giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến mục tiêu đạt được tín chỉ giảm phát thải carbon cho toàn bộ vùng dự án. Cùng với đó, xây dựng mô hình điểm về tích hợp công nghệ cao, góp phần xây dựng nông thôn mới và thực hiện Đề án tái cơ cấu nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan giới thiệu sản phẩm gạo của HTX Quyết Tiến tại huyện Tam Nông. Ảnh: Hòa Hội.
Ông Hoan dẫn câu chuyện làm nông nghiệp tuần hoàn “lúa - cá” tại Thái Lan, khi họ sản xuất ra sản phẩm lúa hữu cơ luôn bán giá cao hơn thị trường nhiều lần và còn thích nghi với biến đổi khí hậu. Người đứng đầu ngành nông nghiệp gợi ý huyện Tam Nông và tỉnh Đồng Tháp có thể tạo thương hiệu lúa gạo mùa nước nổi, cùng nhau sản xuất ra nông sản an toàn, vừa gia tăng giá trị. Mô hình kết hợp môi trường sinh thái, con người, cảnh quan mùa nước nổi.