Cho dù thực hiện giao dịch memecoin theo thuật toán hay tích lũy giao dịch để chờ airdrop, bot hiện diện ở khắp mọi nơi trong thế giới tiền điện tử ngày nay.
Bot tiền điện tử là các phần mềm tự động hóa hoạt động giao dịch tiền điện tử trên các sàn giao dịch. Chúng được thiết kế để thực hiện các giao dịch theo các quy tắc hoặc chiến lược được lập trình sẵn mà không cần sự can thiệp liên tục của con người.
Chức năng và đặc điểm:
- Tự động giao dịch: Bot có thể thực hiện các giao dịch mua và bán tiền điện tử một cách tự động, theo các điều kiện và tiêu chí được cài đặt từ trước.
- Chiến lược giao dịch: Bot có thể được lập trình để thực hiện nhiều loại chiến lược giao dịch khác nhau, chẳng hạn như giao dịch theo xu hướng, giao dịch theo chỉ báo kỹ thuật, hoặc chiến lược arbitrage (chênh lệch giá giữa các sàn).
- Tốc độ và chính xác: Các bot có thể thực hiện giao dịch với tốc độ và chính xác cao hơn so với con người, giúp tận dụng những cơ hội trên thị trường trong thời gian ngắn.
- Phân tích dữ liệu: Bot có thể phân tích dữ liệu thị trường, bao gồm các chỉ số kỹ thuật, xu hướng giá, và tin tức, để đưa ra quyết định giao dịch.
- Quản lý rủi ro: Một số bot có khả năng quản lý rủi ro bằng cách thiết lập các lệnh dừng lỗ (stop-loss) và chốt lời (take-profit) để bảo vệ vốn đầu tư.
Các loại bot tiền điện tử
- Bot giao dịch tự động: Thực hiện các giao dịch mua và bán theo các chiến lược được lập trình sẵn mà không cần can thiệp của con người.
- Bot Arbitrage: Tận dụng sự chênh lệch giá của một loại tiền điện tử giữa các sàn giao dịch khác nhau để kiếm lợi nhuận.
- Bot giao dịch theo xu hướng: Xác định xu hướng của thị trường và thực hiện giao dịch dựa trên xu hướng đó.
- Bot giao dịch theo chỉ báo: Sử dụng các chỉ báo kỹ thuật như RSI, MACD, và các chỉ báo khác để đưa ra quyết định giao dịch.
Các chương trình tự động này hoạt động với tốc độ và độ chính xác vượt xa khả năng của con người, thực hiện không ngừng nghỉ các chức năng được lập trình 24/7.
Tuy nhiên, lợi ích mà các bot tiền điện tử này mang lại cho chủ sở hữu của chúng lại gây thiệt hại cho các trader thực thụ và người dùng blockchain. Tốc độ và độ chính xác phi thường của chúng tạo ra sự chênh lệch đáng kể trên thị trường, dẫn đến một sân chơi không cân bằng.
Các bot tiền điện tử thậm chí có thể tạo và ra mắt memecoin mới trên Solana trong khi tự động rút thanh khoản từ các đồng tiền cũ hơn để chuyển cho người dùng.
Hoạt động tràn lan của bot cũng gây ra tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng trên mạng blockchain, dẫn đến phí giao dịch cao hơn và thời gian xử lý chậm hơn.
Solana, dự án đã vượt qua Ethereum về doanh thu phí trong tuần này, đã phải hứng chịu làn sóng bot đổ bộ dẫn đến giảm trải nghiệm người dùng thực sự trong cơn sốt memecoin năm nay.
Solana memecoin đứng đầu các câu chuyện về tiền điện tử trong quý 2 năm 2024. Nguồn: CoinGecko
Blockchain đã gặp phải vấn đề tắc nghẽn nghiêm trọng, với tới 75% giao dịch không thành công.
“Hàng nghìn memecoin đã được tung ra trên Solana. Tất cả đều tự động và tác động 100% đến mọi người”, Ganesh Swami, CEO của công ty cơ sở hạ tầng dữ liệu Covalent, chia sẻ. “Quên giá trị kinh tế ở đây đi — mạng lưới sẽ trở nên vô dụng.”
Tình hình trở nên tồi tệ hơn đến mức các nhà phát triển Solana phải phát hành bản cập nhật vào tháng 4 để giải quyết tình trạng tắc nghẽn.
Bot tiền điện tử trích xuất hàng tỷ đô la từ các giao dịch Ethereum
Một cách sử dụng bot phổ biến là để trích xuất giá trị tối đa, hay MEV* – còn được gọi là “thuế vô hình”.
Trên các blockchain như Ethereum, các giao dịch không được xử lý theo trình tự thời gian – thay vào đó, các trình xác thực ưu tiên các lệnh có phí giao dịch cao hơn. Vì vậy, khi một cơ hội lợi nhuận tốt được đánh dấu trong hàng đợi giao dịch, các trình xác thực có thể chèn các giao dịch của riêng họ để tham gia giao dịch đầu tiên hoặc thêm các giao dịch trước và sau các lệnh lớn để hưởng lợi từ những thay đổi giá dự kiến. Lợi nhuận bổ sung này là một ví dụ về MEV.
Việc sàng lọc tất cả các giao dịch trong mempool (hàng chờ giao dịch trước khi chúng được đưa vào blockchain) có thể là một nhiệm vụ khó khăn. Đây là lúc các bot tiền điện tử vào cuộc để tự động quét các cơ hội MEV.
Điều đó không có nghĩa là bot là sản phẩm xấu xa của ngành công nghiệp chỉ tồn tại để kiếm lợi cho người vận hành trong khi đánh cắp giá trị từ người dùng thực.
Giao dịch trong nền kinh tế số hóa ngày nay có thể mang tính cạnh tranh và lợi nhuận có thể được xác định bằng các lệnh thực hiện trong tích tắc.
Các nhà tạo lập thị trường, một bộ phận thiết yếu của ngành công nghiệp tiền điện tử đảm bảo các lệnh được thực hiện và duy trì giá chính xác cho tài sản, cũng dựa vào bot để triển khai các thuật toán nhằm đảm bảo giá được duy trì và tính thanh khoản được cung cấp trên các thị trường khác nhau.
Mathias Beke, đồng sáng lập công ty tạo lập thị trường Kairon Labs, chia sẻ:
“Chúng tôi đang nói về việc tối ưu hóa từng micro giây, điều mà con người rõ ràng không thể thực hiện được. Vì vậy, nếu không có tự động hóa, doanh nghiệp của chúng tôi sẽ không thể mở rộng quy mô được.”
Beke ước tính rằng nếu không có bot, doanh nghiệp của ông sẽ cần phải thuê thêm khoảng 200 người nữa để có thể hoạt động hiệu quả như một nhà tạo lập thị trường.
“Trong giao dịch tần suất cao, bot trở thành một phần chính đến mức cần có 20 đến 30 người bảo trì để thực hiện những gì chúng tôi muốn. Chúng tôi sử dụng bot và thuật toán giao dịch 99% thời gian.”
Cơn sốt memecoin của Solana: Giải thích về các đợt ra mắt và kéo thảm do bot tiền điện tử điều khiển
Cơn sốt memecoin của Solana vẫn tiếp diễn, mặc dù đã hạ nhiệt so với thời kỳ đỉnh cao vào nửa đầu năm 2024.
Trong tuần trước ngày 19 tháng 7, có khoảng 2.600 memecoin Solana mới có thanh khoản đã được tung ra, giảm so với 19.000 token mới được tung ra trong một tuần vào tháng 2.
Hoạt động bot tràn lan tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của memecoin trên mạng, với một số tính năng tự động hóa cho phép người dùng tung token trên các nền tảng như Pump.fun và làm tăng khối lượng giao dịch một cách giả tạo bằng cách tạo và tự động hóa giao dịch trên nhiều ví.
Big_Cat, giám đốc sản phẩm của dự án memecoin Laika có trụ sở tại Solana, cho biết bot có thể tự động ra mắt memecoin bằng cách quét xu hướng, nhưng chúng thường bỏ qua các bước quan trọng, chẳng hạn như triển khai hợp đồng thông minh đúng cách hoặc tiến hành kiểm toán.
“Khi được sử dụng để phát hành memecoin mà không có các biện pháp kiểm tra thích hợp như kiểm toán, nó có thể dẫn đến các hành vi và rủi ro phi đạo đức, làm hoen ố danh tiếng của ngành”.
Ví mẫu Solana bị nghi ngờ thực hiện nhiều lần kéo thảm. Nguồn: Solscan
Hồ sơ blockchain về các hoạt động DeFi của ví mẫu cho thấy nó đang tạo ra các token mới với tốc độ đáng báo động. Đồng thời, nó loại bỏ tính thanh khoản của các token khác mà nó đã đúc, một hoạt động được coi rộng rãi là dấu hiệu của một vụ lừa đảo kéo thảm.
Việc loại bỏ thanh khoản nhiều lần và hoạt động đúc token nhanh chóng của ví mẫu này không giống với các dự án token hợp pháp.
Nhưng một lần nữa, vẫn có những bot hợp pháp đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý thanh khoản và có thể chứng minh rằng một dự án đang coi trọng sản phẩm của mình.
Bot tiền điện tử và Sybil farming đang phá hỏng airdrop cho người dùng và dự án
Trong những năm gần đây, airdrop là phương pháp ra mắt token đáng tin cậy nhất cho các dự án muốn tránh vụ kiện từ Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) hoặc các cơ quan quản lý khác.
Khái niệm này thưởng cho người dùng bằng các token mới đúc khi thực hiện một số nhiệm vụ nhất định trước khi ra mắt. Điều này khuyến khích người dùng gửi đội quân bot để thực hiện các nhiệm vụ đó trên một loạt các địa chỉ khác nhau do người điều hành bot kiểm soát.
Một số đợt airdrop lớn nhất năm nay đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội vì người ta cho rằng chúng (có thể là vô tình) ưu tiên hành vi của Sybil và bot hơn là người tham gia.
Các đợt airdrop gần đây đã đặt ra những rào cản cụ thể để hạn chế các bot đào airdrop và những kẻ điều hành Sybil.
Nhưng chúng vẫn chưa hoàn hảo.
“Hoạt động airdrop farming chỉ mới phát triển trong khoảng 12 tháng trở lại đây và nguyên nhân hoàn toàn là do giá trị kinh tế của nhiều hoạt động canh tác bot này”, Swami cho biết. “Khi cơ hội trên thị trường bị hạn chế, cách mà các nhà đầu tư tham gia trở nên phức tạp hoặc bị lệch lạc. Họ có thể phải sử dụng các chiến lược khác thường hoặc quyết liệt hơn để tìm kiếm cơ hội.”
Vào tháng 6, LayerZero, một dự án nhắn tin và khả năng tương tác interblockchain, đã công bố kế hoạch phân bổ token của mình, bao gồm airdrop tới 1,28 triệu ví trong tổng số 6 triệu ví.
Khoảng 78% địa chỉ bị loại vì không đáp ứng các tiêu chí hoặc được xác định là Sybil, theo báo cáo gần đây của Delphi Digital.
Tuy nhiên, nhiều ví Sybil đã vượt qua được quá trình lọc và thu được phần thưởng.
Một tuần sau khi công bố ảnh chụp nhanh về đợt airdrop, hoạt động trên các DApp lớn nhất đã giảm đáng kể, với mức giảm ít nhất 70% so với tuần trước.
Hoạt động của các ứng dụng bị Sybil tấn công giảm. Nguồn: Delphi Digital
Trong khi đó, ZKsync, mới ra mắt gần đây, đã bị những người theo dõi ngành chỉ trích nặng nề vì thiếu các biện pháp chống Sybil, dẫn đến việc phân phối không công bằng.
*MEV (Maximum Extractable Value) là khái niệm đề cập đến lợi nhuận tối đa mà một tác nhân (thường là thợ đào hoặc trình xác thực giao dịch) có thể thu được bằng cách thay đổi thứ tự, chèn, hoặc loại bỏ các giao dịch trong một khối trên blockchain. MEV xuất hiện trong các hệ thống blockchain dựa trên Proof of Work (PoW) và Proof of Stake (PoS).