RWA đã là chủ đề nóng trong suốt thời gian qua không chỉ bởi sự tăng trưởng mạnh của các đồng coin nhóm này mà còn là sự thâm nhập liên tục của các tổ chức, chính phủ các quốc gia.
Cập nhật tình hình phát triển của hệ sinh thái Real World Asset (RWA)
Sự phát triển của Real World Asset
Cụm từ Real World Asset (RWA) đã không còn mới với những nhà đầu tư cryptocurrency, đây là chủ đề nóng trong suốt thời gian qua không chỉ bởi sự tăng trưởng mạnh của các đồng coin nhóm này mà còn là sự thâm nhập liên tục của các tổ chức, chính phủ các quốc gia.
Vốn hoá thị trường RWA đạt mốc 58,5 tỷ USD, tăng gần gấp đôi so với giai đoạn đầu năm 2024. Trong một báo cáo về hiệu suất các nhóm token bởi Binance Research, so với giai đoạn cùng kỳ năm ngoái hiệu suất tăng trưởng của RWA đứng thứ hai với 173%, chỉ xếp sau nhóm memecoin với 342%.
Hiệu suất của các nhóm token. Nguồn: Dune Analytics
Số lượng tài sản được token hoá cũng gia tăng đáng kể từ sau giai đoạn sụp đổ của thị trường cryptocurrency năm 2022. Trong 2 năm giá trị RWA đã tăng gấp 5 lần từ 2,7 tỷ USD lên 13,4 tỷ USD.
Giá trị các tài sản token hoá theo thời gian. Nguồn: RWAxyz, ngày 04/08/2024
Các mảnh ghép đóng góp tích cực cho sự phát triển này bao gồm Private Credits, US Treasury, Commondies, Corporate Bonds mà chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết hơn trong phần phân tích hệ sinh thái.
Những thành tựu tích cực này nhờ vào một phần lớn từ sự thâm nhập của các tổ chức tài chính truyền thống. Tháng 3 vừa rồi, công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới là BlackRock đã hợp tác với nền tảng Securitize để thành lập quỹ đầu tư RWA lấy tên là BUILD, sau đó nó đã nhanh chóng cán mốc nửa tỷ USD chỉ sau 2 tháng.
Ngoài ra còn có Franklin Templeton, WisdomTree, JPMorgan, Goldman Sachs hay CitiGroup đều là những tổ chức đóng góp tích cực cho thị trường RWA.
Chưa dừng lại ở các tổ chức, lĩnh vực RWA đang dần được ứng dụng ở cấp độ quốc gia. Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) đã thông báo rằng đơn vị này đang cùng các cơ quan quản lý tài chính của Nhật Bản, Anh và Thụy Sĩ lên kế hoạch xây dựng một dự án với mục đích thử nghiệm token hóa những sản phẩm liên quan đến ngoại hối, quản lý tài sản và lãi suất cố định.
Cục dự trữ liên bang Hoa Kỳ cũng đã có một tài liệu nghiên cứu chi tiết về RWA và đánh giá cao tính ứng dụng của nó. Hay mới đây, bang California đã tiến hành số hoá 42 triệu giấy tờ xe lên mạng lưới Avalanche.
Dự báo tăng trưởng của thị trường RWA. Nguồn: 21co
Trong một báo cáo mới đây của 21co, tổ chức này dự báo giá trị thị trường RWA có thể đạt 3,5 nghìn tỷ USD trong thị trường Bear hoặc lên tới 10 nghìn tỷ USD trong thị trường Bull.
Có thể cảm nhận được rằng, mảnh ghép Real World Asset nói riêng và công nghệ blockchain nói chung đang chứng minh tính ứng dụng của nó một cách mạnh mẽ và dần trở thành xu hướng quản lý tài sản mới với nhiều ưu việt.
Nói thêm về các hình thái của tài sản trong thế giới blockchain, từ trước tới nay chúng ta thường hay phân biệt rạch ròi là tài sản đời thực và tài sản được token hoá. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của cơ sở hạ tầng với các công nghệ làm mượt trải nghiệm người dùng như Chain Abstraction, Account Abstraction hay Intent Centric, ranh giới này đang trở nên mờ nhạt dần.
Các nhà phát triển tại RWAxyz đã đưa ra 3 hình thái chính và 5 hình thái nhỏ của tài sản, nó được phân loại theo hai tiêu chí là Quyền sở hữu (Ownership) và Khả năng chuyển giao giá trị (Value Transfer). Theo đó, các hình thái tài sản sẽ từ Fully Offchain Asset tới Fully Onchain Asset.
Phân loại tài sản trên mạng lưới blockchain. Nguồn: RWAxyz
Trong các phần tiếp theo dưới đây chúng ta sẽ đi vào từng mảnh ghép trong hệ sinh thái Real World Asset để cập nhật tình hình hoạt động và các dự án nổi bật ở mỗi nhóm.
Hệ sinh thái Real World Asset
Hệ sinh thái Real World Asset
Có nhiều cách để phân loại các dự án trong lĩnh vực Real World Asset, nhưng để đơn giản mình sẽ phân loại thành 2 nhóm lớn là Cơ sở hạ tầng và Chuyên biệt tài sản.
Infrastructure
Đây là nhóm tạo ra cơ sở hạ tầng cho hoạt động token hoá tài sản đời thực, nó bao gồm các mạng lưới blockchain riêng tư hoặc công cộng, các nền tảng hỗ trợ pháp lý, thiết lập tiêu chuẩn, các nền tảng KYC/AML và các bộ công cụ Bridge, Oracles để liên kết thông tin giữa đời thực và onchain.
Khối lượng token hoá tài sản của các mạng lưới. Nguồn RWA.xyz, ngày 04/08/2024
Biểu đồ bên trên đang cho thấy Ethereum, TRON và BNBChain đang là 3 mạng lưới blockchain công cộng dẫn đầu về token hoá, điều này là hợp lý nhưng không chứa đựng nhiều insight vì dữ liệu đã tính gộp cả stablecoin. Nếu tách stablecoin ra thì các mạng lưới đang đóng góp nhiều cho lĩnh này là Ethereum, Stellar, Solana và Mantle.
Với sự phi tập trung và độ phổ biến cao thì Ethereum chắc chắn là sự lựa chọn ưu tiên của các nhà phát triển, bởi vì khi token hoá tài sản thực độ an toàn là thứ cần được quan tâm nhiều nhất.
Bên cạnh mạng lưới blockchain công cộng các tổ chức truyền thống cũng xây dựng những hệ thống blockchain riêng tư của họ. Nổi bật nhất là Provenance Blockchain được sử dụng bởi JPMorgan đang có TVL lên tới 13 tỷ USD, ngoài ra còn có OnyX, Corda.
Một số blockchain mới hoặc cũ nhưng đang nỗ lực chuyển mình sang hỗ trợ RWA như Avalanche, Ripple, Polkadot, Plume, Relio.
Về danh mục các dự án Oracles thì Chainlink vẫn là dự án dẫn đầu không chỉ về oracles cho RWA mà cả ngành công nghiệp blockchain.
Đối với mảng cơ sở hạ tầng, thông thường các tổ chức sẽ sử dụng hệ thống Private Blockchain riêng để token hoá tài sản và lưu chuyển nội bộ. Với những tài sản cần thiết sẽ sử dụng các dịch vụ cầu nối riêng tư để di chuyển sang blockchain công cộng hoặc riêng tư khác.
Hệ thống quản lý danh mục của Onyx
Dự án nổi bật
- Blockchain:
- Public General Purpose: Ethereum, Stellar, Solana, Mantle, Polygon, Avalanche, Polkadot, Gnosis, Base, Arbitrum, Story Network.
- Public RWA Focus: Mantra, Plume, Relio, Polymesh, Mortar, Comdex, Ripple.
- Private RWA Focus: Provenance, OnyX, Corda.
- Regulation: Quadrata, Tokeny, Securitize.
- Bridge: LayerZero, Axelar, CCIP (Chainlink).
- Oracles: Chainlink.
Stablecoin
Stablecoin là mảnh ghép xuất hiện sớm nhất trong mảng RWA, trước nay chúng ta vẫn sử dụng thường xuyên nhưng chỉ là không làm rõ đó là tài sản đời thực được token hoá.
Vốn hoá nhóm stablecoin. Nguồn: RWAxyz, ngày 04/08/2024
Tổng vốn hoá nhóm stablecoin đạt 162,22 tỷ USD, chiếm 0,78% tổng lượng cung tiền M2 của US Dollar.
Nếu bạn chưa biết thì cung tiền M2 là tổng giá trị của tiền mặt, tiền gửi không kỳ hạn, các khoản tiền gửi có kỳ hạn ngắn hạn và các khoản tiết kiệm.
Top thị phần vẫn thuộc về những cái tên quen thuộc: USDT (Tether), USDC (Circle), USDe (Ethena), FDUSD (First Digital Labs), DAI (MakerDAO). Trong đó USDT chiếm 69.74% và USDC là 21.31% thị phần.
Dự án nổi bật: Tether, Circle, Ethena, First Digital Labs, MakerDAO, Frax Finance, Paxos, Ondo Finance, Mountain Protocol.
U.S. Treasury
Đây là nhóm các dự án token hoá trái phiếu kho bạc chính phủ Mỹ. Thông qua các sản phẩm này nhà đầu tư trên khắp thế giới có thể tiếp cận và đầu tư trái phiếu kho bạc của Mỹ.
Thông số của nhóm token hoá trái phiếu. Nguồn: RWAxyz, ngày 04/08/2024
Ở thời điểm hiện tại, tổng giá trị trái phiếu được token hoá là $1,94 tỷ USD, chủ yếu là các trái phiếu ngắn hạn với lợi tức trung bình khoảng 4.95%.
Securitize là dự án dẫn đầu mảng này với $527.47 triệu USD trái phiếu token hoá. Securitize là dự án rất đáng quan tâm ở mảng này không bởi chỉ hiệu suất hoạt động, đứng sau đó là sự hậu thuẫn của nhiều tổ chức lớn. Securitize đã gọi vốn được 121 triệu USD từ BlackRock, Morgan Stanley, Coinbase, Circle, Blockchain Capital và nhiều quỹ nổi tiếng khác.
Bám đuổi ngay phía sau Securitize là Ondo Finance với 521.13 triệu USD, và Franklin Templeton với 416.35 triệu USD tài sản token hoá.
Mạng lưới được sử dụng nhiều nhất cho việc token hoá nhóm sản phẩm này là Ethereum, Stellar, Solana và Mantle.
US Treasury là nhóm sản phẩm có tốc độ tăng trưởng khá ấn tượng, từ đầu năm 2023 tới nay giá trị trái phiếu được token hoá đã tăng gần 20 lần từ khoảng 100 triệu USD. Chưa kể tới giai đoạn đó, thị trường chỉ có 3 sản phẩm là $FOBXX của Franklin Templeton, $WTSYX của WisdomTree và RCOIN của Arca Labs, hiện tại chúng ta có hơn 30 sản phẩm lớn nhỏ với 1,9 tỷ USD giá trị.
US Treasury cũng là nhóm được nhà đầu tư quan tâm nhiều nhất với lượng người nắm giữ lên tới 5,435, điều này cũng là hợp lý vì độ an toàn của nó, trái phiếu kho bạc Mỹ luôn mang lại nhiều niềm tin cho người nắm giữ.
Dự án nổi bật: Securitize, Ondo Finance, Franklin Templeton, Hashnote, Openeden, Superstate, Matrixdock, Maple, Backed Finance, TrueFi.
Private Credit
Private Credit là thị trường tín dụng tư nhân. Thông qua các nền tảng thuộc nhóm này những người có nhu cầu sử dụng vốn và nhà đầu tư có thể gặp gỡ, thực hiện các hoạt động vay, cho vay.
Thông số của nhóm tín dụng tư nhân. Nguồn: RWAxyz, ngày 04/08/2024
Như chúng ta đều biết tín dụng tư nhân là một phần quan trọng của thị trường tài chính truyền thống, giá trị toàn cầu của lĩnh vực này khoảng 1,3 nghìn tỷ USD và vẫn đang tiếp tục mở rộng hàng năm. Bằng việc tận dụng sức mạnh của công nghệ blockchain, dòng chảy vốn sẽ được luân chuyển giữa những người có nhu cầu một cách thuận lợi không biên giới.
Tuy rằng khá non trẻ nhưng mảnh ghép Private Credit cũng đã tạo được những con số tích cực. Có tổng cộng 1.908 khoản vay đã được triển khai với tổng giá trị $13,45 tỷ USD. Giá trị khoản vay đang hoạt động là $8,61 tỷ USD và mức lãi suất trung bình khoảng 9.46% mỗi năm.
Các nhóm ngành tiêu dùng, xe hơi, fintech, bất động sản và carbon credit là nơi được giải ngân nhiều nhất.
Không có quá nhiều dự án hoạt động trong mảng này, Figure là dự án nổi bật so với toàn bộ phần còn lại. Tổng giải ngân của giao thức này lên tới $8,9 tỷ USD với hơn $7,9 tỷ USD dư nợ đang hoạt động. Figure đang có định giá khoảng $3,2 tỷ USD với tổng số vốn huy động được cho cả mục đích cho vay và vận hành là $1,52 tỷ USD. Các nhà đầu tư của Figure gồm có Ribbit Capital, JPMorgan, DCG, WSFS Bank, Jefferies và nhiều tên tuổi lớn khác. Figure hoạt động trên Provenance blockchain.
Tình trạng giải ngân của một số dự án. Nguồn: RWAxyz, ngày 04/08/2024
Dự án nổi bật: Figure, Centrifuge, Maple, Goldfinch, Credix, TrueFi, HomeCoin, Ribbon Lend, NAOS Finance.
Commodities
Đây là nhóm các dự án token hoá hàng hoá đời thực như vàng, bạc, dầu. Mỗi đơn vị hàng hoá được phát hành trên blockchain sẽ được dự trữ bằng một đơn vị hàng hoá tương ứng ngoài đời thực.
Thông số của nhóm token hoá hàng hoá. Nguồn: RWAxyz, ngày 04/08/2024
Vốn hoá toàn nhóm token hoá hàng hoá là $943 triệu USD với khoảng $141 triệu USD khối lượng giao dịch hàng tháng. Ở thời điểm hiện tại, hơn 99% hàng hoá được token hoá là Vàng, dẫn đầu bởi $XAUT của Tether và $PAXG của Paxos.
Không chỉ thuận tiện cho việc mua bán trao đổi, khi tiến vào không gian DeFi các token hàng hoá đang tạo ra nhiều mô hình kinh tế hơn. Chẳng hạn sản phẩm mới ra mắt gần đây là Alloy by Tether, nó cho phép sử dụng vàng token hoá để phát hành stablecoin.
Dự án nổi bật: Tether, Paxos, Aurus, Comtech Gold, WisdomTree.
Stocks
Nhóm các dự án token hoá cổ phiếu, các token được neo với vốn chủ sở hữu của các công ty đại chúng cho phép người sở hữu token onchain có đầy đủ các quyền lợi như khi nắm giữ cổ phiếu của công ty đó.
Thông số của nhóm token hoá cổ phiếu. Nguồn: RWAxyz, ngày 04/08/2024
Hiện tại tổng giá trị cổ phiếu được token hoá mới chỉ đạt $3.8 triệu USD với khối lượng giao dịch mỗi tháng khoảng $425 nghìn USD. Giai đoạn này hầu như chỉ là các bước thử nghiệm của nhóm sản phẩm này. Gần đây S&P Global cũng đã tham gia chương trình thử nghiệm token hoá của Singapore để đưa cổ phiếu lên onchain.
Hai sản phẩm đang có nhiều hoạt hoạt động trong mảng này là bCOIN (token hoá cổ phiếu của Coinbase) và bCSPX (token hoá ETH iShares Core S&P 500 UCITS).
Đơn vị phát hành nổi bật nhất nhóm này có Backed Finance và Swarm. Ethereum và Gnosis là mạng lưới được lựa chọn để triển khai những thử nghiệm này.
Dự án nổi bật: Backed Finance, Swarm, BondbloX, Benji Investments (by Franklin Templeton), SOMA Finance.
Regenerative / Climate
Nhóm dự án nhằm giải quyết các vấn đề môi trường, xã hội để hướng tới tăng trưởng bền vững bằng cách tận dụng công nghệ blockchain.
Cùng với sự phát triển của công nghiệp hoá hiện đại hoá khí hậu và môi trường sống của chúng ta đang bị biến đổi theo chiều hướng tiêu cực. Minh chứng là nhiệt độ trái đất đã nóng lên 1,19℃ so với thời kỳ tiền công nghiệp, nhiều loài động vật đã bị tuyệt chủng. Những điều này gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về vấn đề phát triển bền vững trong thời kỳ hiện đại ngày nay.
Liên quan tới lĩnh vực blockchain có ba nhóm giải pháp chính bao gồm:
Tokenized Carbon Credits (Token hoá carbon credit): Toucan, Klima, Regen Network, Flowcarbon, Senken, FriggEco.
Ocean & Marine Conservation (Bảo tồn đại dương và biển): Resea, PlasticBank, Fishcoin, New Alantics.
Renewable Energy (Năng lượng tái tạo): EWX, Powerledger, Reneum Labs, EnergyWeb.
Real Estate
Nhóm các dự án liên quan tới hoạt động token hoá bất động sản. Đây có lẽ là nhóm gặp nhiều rào cản nhất không chỉ về mặt pháp lý mà cả niềm tin. Các thủ tục liên quan đến mua bán động sản ngoài đời thực vốn dĩ đã rất phức tạp, khi đưa lên onchain, việc để người dùng xác thực hiện trạng và tính pháp lý của khối tài sản lại càng trở nên khó khăn.
Mô tả token hoá bất động sản. Nguồn: Chainlink
Một số giải pháp nổi bật trong nhóm này có các platform token hoá, phân mảnh bất động sản, đầu tư để cho thuê hoặc các nền tảng giao dịch phái sinh chỉ số bất động sản.
Dự án nổi bật: CitaDAO, Parcl, Propy, Lofty, RealT, Roofstock onChain, Robinland.
Intellectual Property (IP)
Nhóm các dự án làm việc với lớp tài sản sở hữu trí tuệ. Trong thế giới hiện đại ngày nay, bên cạnh các loại tài sản phổ biến thường thấy như tiền tệ, vàng bạc, bất động sản, chứng khoán, crypto còn một danh mục tài sản vô cùng lớn là tài sản trí tuệ - Intellectual Property (IP).
Lớp tài sản trí tuệ. Nguồn: Story Protocol
Tận dụng sức mạnh của công nghệ blockchain, các ý tưởng token hoá IP để đưa vào nền kinh tế DeFi đang được hiện thực hoá. Tuy nhiên tương tự các loại tài sản đời thực khác, quy chuẩn và tính pháp lý là những rào cản lớn cho nhóm sản phẩm này. Để xác minh và cấp phép cho một IP là hợp lệ không phải điều đơn giản.
Dự án nổi bật nhất nhóm này là Story Protocol, một blockchain layer 1 được xây dựng dựa trên CosmosSDK tập trung vào tài sản trí tuệ. Nó được tối ưu hoá để xử lý các cấu trúc dữ liệu phức tạp của IP trong khi vẫn đảm bảo tốc độ và bảo mật. Story Protocol đã gọi được $54.3 triệu USD từ A16Z, Hashed, SamsungNext cùng nhiều quỹ đầu tư khác.
Dự án nổi bật: Story Protocol.
Lời kết
Hiện tại chúng ta mới đang chỉ ở giai đoạn khởi động của mảnh ghép Real World Asset, các nhóm ngành đều chỉ ở bước thử nghiệm hoặc bắt đầu có những hoạt động nhỏ mà chưa đủ tác động tới nền tài chính truyền thống. Không gian cho sự phát triển của RWA là rất lớn, mảnh ghép này đang làm mờ ranh giới giữa TradFi và DeFi để tiến tới hoà làm một.
Trên đây là toàn bộ các cập nhật về sự phát triển của hệ sinh thái Real World Asset, hy vọng bài viết giúp ích cho bạn trong quá trình nghiên cứu.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết không được xem là lời khuyên đầu tư, Coin68 không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của bạn.
Kudō
Tham gia thảo luận về những vấn đề NÓNG HỔI nhất của thị trường DeFi tại nhóm chat Fomo Sapiens cùng các admin Coin68 nhé!!!