Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật là việc làm hết sức quan trọng. Sau khi xuất viện, vết mổ cần được chăm sóc đúng cách để tránh bị nhiễm trùng, không gây biến chứng, mau lành và đạt tính thẩm mỹ cao.
Theo ThS Nguyễn Thị Lệ Ngọc - khoa chấn thương chi trên và vi phẫu thuật, Viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, người bệnh và thân nhân cần biết cách chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật với một số quy tắc đơn giản.
Cách chăm sóc vết mổ
Các vết mổ thường được băng kín bằng các loại băng gạc vô trùng nhằm giữ gìn sạch sẽ và hạn chế các va chạm. Vào ngày xuất viện, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn cụ thể cho người bệnh chính xác về thời điểm mà người bệnh có thể thay băng, cắt chỉ sau mổ.
Hầu hết các vết mổ đều được nhân viên y tế thay băng trước khi ra viện và dặn dò, hướng dẫn những điều cần chú ý khi người bệnh có thể thay băng tại nhà, hoặc đến các điểm chăm sóc y tế gần nhất về thời gian cần thay băng mới, thời gian cắt chỉ sau mổ.
Việc thay băng, làm sạch vết mổ và các vùng da xung quanh cần được thực hiện với bàn tay đã được rửa sạch bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn và dùng bông băng, gạc vô trùng.
Khi tháo băng cũ, cần làm nhẹ nhàng và đúng kỹ thuật. Khi băng gạc cũ dính vào bề mặt vết mổ, có thể dùng gạc vô khuẩn nhúng dung dịch nước muối sinh lý nhẹ nhàng lau hoặc chấm nhẹ trên bề mặt vết thương để gạc mềm và bóc dần ra.
Lau rửa vùng da xung quanh vết thương, lan rộng trong phạm vi bán kính khoảng 5cm. Cần tôn trọng nguyên tắc rửa từ trung tâm vết thương trước, vùng da xung quanh sau; từ vết thương sạch trước sau đó đến vết thương chảy dịch, bẩn sau.
Tuyệt đối không làm theo trình tự ngược lại vì dễ gây lây nhiễm cho vết mổ.
Không sử dụng chất tẩy rửa da, xà phòng kháng khuẩn, rượu, i ốt hoặc oxy già. Nếu áp dụng với vết thương sạch sau phẫu thuật, vết thương đang lành da, chúng có thể tiêu diệt các mô hạt và làm trì hoãn quá trình lành vết thương.
Ngoài ra không được bôi bất kỳ loại kem dưỡng da, kem giữ ẩm hoặc dầu, dung dịch thảo dược nào trừ khi đã có chỉ định của bác sĩ.
Cần giữ gìn để vết mổ khô
ThS Ngọc cho biết thêm, những ngày sau khi ở bệnh viện về, trong trường hợp vệ sinh cơ thể, nên tắm rửa dưới vòi hoa sen trong thời gian ngắn và che chắn kỹ cho vùng phẫu thuật, không để nước bẩn, xà phòng rơi vào.
Tuyệt đối không tắm bồn hay ngâm người vì khi vết thương bị ngâm trong nước, biểu bì da có khuynh hướng mềm ra, làm hở đường chỉ khâu, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn thường trú trên da hoặc vi khuẩn bên ngoài xâm nhập vào vết mổ.
Sau khi tắm, nhanh chóng lau khô người và lau nhẹ nhàng vùng da xung quanh vết thương bằng khăn sạch. Đồng thời có thể thực hiện thay băng vết mổ ngay sau đó trong trường hợp băng bẩn hoặc ướt do tắm.
Nếu vết mổ được khâu kín bằng chỉ tự tiêu, người bệnh sẽ không phải quay lại bác sĩ lần nữa vì chúng sẽ tự mất sau 7 - 10 ngày.
Ngược lại với các loại chỉ ni lông, hoặc các loại ghim bấm ngoài da, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để cắt chỉ, tháo ghim theo hẹn. Thời gian phổ biến để tháo chỉ khâu của vết thương sau phẫu thuật dao động trong khoảng 7 - 15 ngày, tùy thuộc vào vị trí cơ thể đã thực hiện phẫu thuật.