Ung thư vòm họng là bệnh khó phát hiện sớm do bệnh tiến triển âm thầm, hầu như không biểu hiện triệu chứng gì đáng kể ở những giai đoạn đầu và chỉ phát tác mạnh mẽ khi đến giai đoạn cuối.
Những ai dễ bị ung thư vòm họng?
Ung thư vòm họng được xếp hàng đầu trong số các loại ung thư thường gặp vùng đầu, cổ và cũng là một trong 10 loại ung thư phổ biến nhất ở nước ta. Cần lưu ý thông tin này: Trong số những người mắc có đến 70% trường hợp phát hiện ra bệnh khi đã ở giai đoạn cuối, khiến cơ hội giành lại sự sống của họ bị rút ngắn đi rất nhiều, TS.BS. Lê Hà (Viện Ung bướu Hà Nội) cho biết.
Cho đến nay nguyên nhân thật sự của ung thư vòm mũi họng vẫn chưa được biết một cách chính xác.
Cho đến nay nguyên nhân thật sự của ung thư vòm mũi họng vẫn chưa được biết một cách chính xác. Tuy nhiên, những yếu tố nguy cơ gây ung thư vòm họng do ảnh hưởng từ cuộc sống hiện đại, đặc biệt là ảnh hưởng đến giới trẻ bao gồm: Hút thuốc lá và uống nhiều rượu (khoảng 20% trong số ca ung thư vòm mũi họng); Môi trường ô nhiễm; Sử dụng tràn lan thuốc kích thích tăng trưởng với thực vật và vật nuôi; Thực phẩm chế biến không an toàn vì có nhiều chất độc hại… Lối sống không lành mạnh kết hợp với các chất độc hại trong môi trường thúc đẩy các tế bào trên đường hô hấp biến đổi và đột biến gây ra tình trạng ung thư.
Ung thư vòm họng có xu hướng tập trung vào một số ngành nghề đặc thù. Các ngành nghề thường gặp ở bệnh nhân ung thư vòm họng như nghề MC, ca sỹ, diễn viên, giáo viên, công nhân trong môi trường khói bụi độc hại…
Triệu chứng ung thư vòm họng ban đầu dễ làm người ta lầm lẫn với bệnh lý tai mũi họng
Ung thư vòm họng ở thời kỳ ban đầu gần như không biểu hiện gì đặc biệt hoặc sẽ giống triệu chứng của một số bệnh thông thường liên quan đến đường hô hấp như cảm cúm, viêm họng hạt, viêm xoang hay bệnh nội khoa về thần kinh, mạch máu… Không mang tâm lý “nhìn đâu cũng thấy bệnh” nhưng chúng ta cần thận trọng khi thấy những triệu chứng như ngứa rát cổ họng, nghẹt mũi, chảy máu cam, ù tai, mắt mờ, đau nửa đầu, nổi hạch cổ. Đặc biệt nếu thi thoảng đột nhiên chảy máu cam, đừng chỉ xem đó là biểu hiện bình thường do nóng trong người hoặc làm việc quá sức…
Tuy rằng các triệu chứng này dễ khiến nhầm lẫn với những bệnh lý về tai mũi họng khác, song người bệnh vẫn có thể nhìn ra sự khác biệt vì điểm chung của ung thư vòm họng là các dấu hiệu bệnh thường phát sinh ở cùng một bên (ví dụ như đau nửa đầu, nghẹt một bên mũi), nặng dần theo thời gian (ban đầu chỉ bị nghẹt mũi, khó nuốt, về sau có thể chảy máu cam, nổi hạch cổ) và điều trị bằng thuốc không khỏi. Thuốc có thể nhất thời làm dịu triệu chứng bệnh nhưng sau 3-4 tuần điều trị vẫn không thể khỏi hẳn hoặc khỏi một thời gian rồi bệnh tái phát.
Khi bệnh tới giai đoạn di căn, các triệu chứng sẽ phát tác nhanh và trở nên rõ ràng hơn: hạch to và lan sang các vị trí khác, mất cảm giác ở họng, chảy mủ mũi đi kèm máu, đau đầu dữ dội, thính lực giảm hẳn, rối loạn thị giác… Đây cũng là lúc báo hiệu khả năng khỏi bệnh hoặc kéo dài sự sống thêm 5 năm sau điều trị của bệnh nhân ngày càng ít đi, trong khi nếu được phát hiện ngay từ giai đoạn đầu, tỷ lệ sống thêm 5 năm có thể đạt trên 90%.
Ung thư vòm họng có thể phòng tránh được không?
Khi phát hiện thấy dấu hiệu bất thường, bạn nên đi khám bệnh kết hợp tầm soát ung thư định kỳ để sớm phát hiện bệnh và chữa trị kịp thời.
Nên tầm soát ung thư vòm họng định kỳ 6 tháng/ lần, nhất là với nhóm đối tượng có nguy cơ mắc cao bao gồm nam giới tuổi đời từ 30-55; người hay hút thuốc lá hoặc uống rượu bia nhiều; người sống và làm việc ở môi trường ô nhiễm, khói bụi; người hay ăn mặn, hay dùng thực phẩm lên men, đồ ăn chế biến sẵn; các cặp đôi thích quan hệ tình dục qua đường miệng (oral sex)…