Tỷ lệ sinh thấp báo động
Theo Yonhap mới đây dẫn dữ liệu của Cục Thống kê Hàn Quốc, tỷ lệ sinh tại Hàn Quốc đã giảm liên tục trong 3 tháng từ tháng 4-6, làm gia tăng lo ngại về sự suy giảm dân số của quốc gia châu Á này. Cụ thể, số lượng trẻ sơ sinh giảm 1,8% so với cùng kỳ năm 2023 xuống còn 18.242 vào tháng 6 sau khi tăng 2,9% vào tháng 4 và 2,6% vào tháng 5. Đây cũng là mức sinh thấp nhất từ trước tới nay tại Hàn Quốc.
Bác sĩ thực hiện điều trị y tế cho một em bé tại phòng khám nhi khoa ở Seoul, Hàn Quốc vào ngày 14.6.2023
ẢNH: REUTERS
Tổng tỷ suất sinh chỉ đạt 0,71 trong quý 2/2024, giữ nguyên so với năm 2023 và tiếp tục là mức thấp kỷ lục. Con số này cũng thấp hơn nhiều so với mức 2,1 ca sinh trên mỗi phụ nữ cần thiết để duy trì dân số ổn định mà không cần thêm người nhập cư. Trong khi đó, số ca tử vong tại Hàn Quốc trong quý 2/2024 lại tăng 1,1% so với cùng kỳ năm ngoái, ở ngưỡng 84.147 người. Như vậy, kể từ quý 4/2019, số người mất đi đã thường xuyên vượt xa số trẻ sơ sinh ở Hàn Quốc.
Tỷ lệ sinh thấp báo động đã đặt Hàn Quốc đứng trước "vực thẳm nhân khẩu học". Hàn Quốc được dự báo sẽ trở thành một xã hội già hóa cao vào năm 2072 khi độ tuổi trung bình tăng lên 63,4, và dân số sẽ giảm xuống còn khoảng 36,22 triệu người.
Vì sao nhiều phụ nữ trẻ Hàn Quốc không chịu sinh con?
Gánh nặng thi cử
Căn nguyên của tình trạng trên chủ yếu xuất phát từ áp lực thi cử và gánh nặng kinh tế. Cả hai vấn đề này đã tác động tiêu cực đến quyết định thành gia lập thất và sinh con của giới trẻ Hàn Quốc, góp phần làm giảm tỷ lệ sinh của đất nước, theo Nikkei Asia.
Hằng năm, học sinh lớp 12 ở Hàn Quốc phải tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học toàn quốc với hy vọng đỗ vào các trường danh tiếng như Đại học Quốc gia Seoul và Đại học Yonsei. Để nâng cao cơ hội đỗ đạt cho con cái, nhiều gia đình quyết định chuyển đến Seoul - nơi hội tụ các "lò luyện thi" và trường đại học hàng đầu. Song, việc di cư ồ ạt này đã khiến giá bất động sản và chi phí sinh hoạt tại khu vực thủ đô Hàn Quốc tăng vọt.
Học sinh Hàn Quốc làm bài thi đại học tại Seoul (Hàn Quốc) vào ngày 17.11.2022
ẢNH: REUTERS
Ngoài ra, theo thống kê vào năm 2018, một điểm đáng quan ngại là học sinh Seoul chỉ chiếm 16% tổng số thí sinh trên toàn quốc, nhưng lại chiếm tới 32% số suất đậu vào Đại học Quốc gia Seoul. Do vậy, để tăng cơ hội vào các trường danh tiếng, các bậc phụ huynh đã không ngại "dốc hầu bao khủng" để cho con cái theo học ở các trung tâm luyện thi chất lượng.
Vào năm 2023, đối với một trẻ, thì mỗi gia đình ở Seoul đã chi trung bình hằng tháng 1,04 triệu won (19,5 triệu đồng) học phí cho trường luyện thi, nhiều hơn so với mức 700.000 won ở các thành phố khác của Hàn Quốc. Thậm chí, nhiều bậc cha mẹ có thu nhập cao sẵn sàng chi trả khoản tiền học thêm của con họ gấp đôi so với những gia đình khác.
Ngân hàng Hàn Quốc cũng chỉ rõ rằng cơ hội vào các trường đại học danh tiếng ngày càng phụ thuộc điều kiện kinh tế gia đình. Điều này không chỉ làm gia tăng bất bình đẳng giáo dục, mà còn đè nặng áp lực tiền bạc, tâm - tinh thần lên cả phụ huynh và học sinh.
Theo một cuộc khảo sát của công ty nghiên cứu PMI hồi tháng 5, khó khăn về tài chính là lý do lớn nhất khiến người Hàn Quốc không sinh con. Khoảng 46% trong số 1.800 người tham gia cho rằng sự bất ổn về công việc hoặc chi phí giáo dục là nguyên nhân dẫn đến quyết định này.
Giải pháp căn cơ
"Già hóa dân số đồng nghĩa với việc ngân sách nhà nước sẽ bị áp lực lớn hơn, đặc biệt trong việc trả tiền khám chữa bệnh và lương hưu cho người già", Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol ngày 27.8 nhấn mạnh.
Để đối phó với những thách thức này, Ngân hàng Hàn Quốc ngày 27.8 đã kêu gọi cải tổ kỳ thi tuyển sinh đại học cạnh tranh khốc liệt ở nước này, một động thái nhằm giúp quốc gia Đông Á có thể đảo ngược xu hướng giảm của tỷ lệ sinh trong nhiều năm qua. Bên cạnh đó, để giảm bớt tình trạng quá tải ở các thành phố lớn, Ngân hàng Hàn Quốc đề xuất các trường đại học chỉ nhận một số lượng sinh viên nhất định từ mỗi vùng. Việc chia đều cơ hội nhập học cho sinh viên đến từ các tỉnh thành khác nhau sẽ giúp dân số phân bố đều hơn trên cả nước. Trước đó, hồi tháng 5, Tổng thống Yoon cũng đã yêu cầu quốc hội hợp tác để điều chỉnh cơ cấu chính phủ, thành lập Bộ Kế hoạch Ứng phó tỷ lệ sinh thấp ở nước này. Tuy nhiên, tỷ lệ sinh ở Hàn Quốc được dự báo khó có thể tăng nhanh trong "một sớm, một chiều".