Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an vừa ban hành kết luận điều tra vụ án đưa, nhận hối lộ và vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam (NXB Giáo dục).
C03 đề nghị truy tố 8 bị can, trong đó ông Nguyễn Đức Thái, cựu Chủ tịch NXB Giáo dục, bị đề nghị truy tố tội nhận hối lộ; các bị can Tô Mỹ Ngọc, Chủ tịch Công ty Phùng Vĩnh Hưng và Nguyễn Trí Minh, Giám đốc Công ty Giấy Minh Cường Phát bị đề nghị truy tố tội đưa hối lộ. Số còn lại bị đề nghị truy tố tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Bị can Nguyễn Đức Thái và Tô Mỹ Ngọc
ẢNH: BỘ CÔNG AN
Theo kết luận điều tra, năm 2017 ông Nguyễn Đức Thái được bổ nhiệm là Chủ tịch NXB Giáo dục. Theo đề nghị của Tô Mỹ Ngọc và Nguyễn Trí Minh, ông Thái đã chỉ đạo thực hiện việc đấu thầu giấy in sai quy định.
Cụ thể, các bị can này lựa chọn mua sắm giấy in theo phương thức chào hàng cạnh tranh rút gọn trái quy định của luật Đấu thầu để hạn chế sự tham gia của các nhà thầu có năng lực; tiết lộ thông tin trước khi phát hành hồ sơ yêu cầu, thông đồng và hợp thức hóa thủ tục đấu thầu để tạo điều kiện cho Công ty Phùng Vĩnh Hưng và Công ty Minh Cường Phát được cung cấp giấy in cho NXB Giáo dục.
Giám định cho kết quả, với 7 gói thầu giấy in, các bị can trong vụ án gây thiệt hại hơn 10 tỉ đồng. Ngoài ra, để được tham gia, trúng thầu, nhóm bị can Tô Mỹ Ngọc và Nguyễn Trí Minh nhiều lần hối lộ Nguyễn Đức Thái.
Kết luận điều tra thể hiện, từ năm 2017, bà Ngọc đã gặp, đặt vấn đề, hứa hẹn cảm ơn và được ông Thái đồng ý tạo điều kiện cho tham gia, trúng thầu cung cấp giấy in sách giáo khoa, sách bài tập phục vụ năm học 2018 - 2019.
Sau khi trúng thầu, bà Ngọc chuẩn bị 3 tỉ đồng gồm 6 cọc, mỗi cọc 10 thếp, mỗi thếp 50 triệu đồng, đựng trong túi xách giấy 2 quai, buộc lại và lồng thêm túi giấy bên ngoài. Sau đó, bà Ngọc nhắn tin hẹn gặp và được ông Thái đồng ý.
Bà Ngọc xách túi tiền đến phòng làm việc của ông Thái tại tầng 9, trụ sở NXB Giáo dục (phố Trần Hưng Đạo, Q.Hoàn Kiếm, TP.Hà Nội), để cạnh bàn uống nước và nói có "chút quà biếu cảm ơn". Khi bà Ngọc về, ông Thái mở túi kiểm tra và cất tiền tại két sắt trong phòng làm việc.
Từ năm 2018 - 2021, các công ty của bà Ngọc tham gia và trúng 10 gói thầu, tổng trị giá 1.593 tỉ đồng. Sau khi được ông Thái giúp đỡ, trúng thầu và ký hợp đồng, bà Ngọc đều đến phòng làm việc của Giám đốc NXB Giáo dục, đưa đều đặn 4 tỉ đồng/năm để cảm ơn, thường vào các dịp cuối năm hoặc đầu năm dương lịch. Trong 4 lần này, bà Ngọc tự chuẩn bị số tiền 4 tỉ đồng (gồm 8 cọc, mỗi cọc 10 thếp, mỗi thếp 50 triệu được bọc kín, đựng trong túi đựng quà tết) rồi xách đến phòng làm việc của ông Thái rồi để lại.
Ngoài ra, vào dịp tết Nguyên đán từ 2018 - 2022, bà Ngọc cũng đều đặn cảm ơn ông Thái số tiền 200 triệu đồng/năm, tổng số tiền là 1 tỉ đồng.
Từ đó, C03 cáo buộc ông Thái đã nhận hối lộ tổng số tiền 20 tỉ đồng và giúp nhóm công ty của bà Ngọc trúng 13 gói thầu, tổng trị giá hơn 2.100 tỉ đồng.
Với ông Nguyễn Trí Minh, C03 cáo buộc năm 2017, bị can này cũng đến gặp ông Thái, tự giới thiệu là đối tác cung cấp giấy nhiều năm cho NXB Giáo dục để đề nghị giúp đỡ và được ông Thái đồng ý tạo điều kiện cho Công ty Minh Cường Phát được tiếp tục cung cấp giấy cho NXB Giáo dục. Sau đó, Công ty Minh Cường Phát được đưa vào danh sách ngắn và được tham dự và trúng một gói thầu. Đổi lại, bị can Minh "tặng" vợ ông Thái 400 triệu đồng kèm hộp bánh, chai rượu.
Để được trúng các gói thầu tiếp theo, bị can Minh còn nhiều lần hối lộ ông Thái, tổng số hơn 4 tỉ đồng. Công ty Giấy Minh Cường Phát sau đó được trúng 5 gói thầu của NXB Giáo dục, tổng trị giá hơn 200 tỉ đồng.
C03 cho rằng mua sắm giấy in để phục vụ in sách giáo dục là hoạt động thường xuyên của NXB Giáo dục, được thực hiện hàng năm, giá giấy in chiếm 30 - 40 % cơ cấu giá bán sách giáo khoa, việc mua giấy in với giá cao sẽ làm tăng giá sách. Việc mua sắm giấy in theo hình thức chào hàng cạnh tranh cho phép chủ đầu tư tự quyết định danh sách rút gọn, làm hạn chế sự tham gia của các đơn vị cung cấp có năng lực, có chất lượng tốt và giá bán thấp, không đảm bảo sự cạnh tranh, tính công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.