Trong vụ án liên quan đến Công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế (Công ty AIC) tại Bắc Ninh, Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) Bộ Công an đề nghị truy tố ông Nguyễn Nhân Chiến, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh; Nguyễn Tử Quỳnh, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh; Nguyễn Hạnh Chung, cựu Phó chủ tịch HĐND tỉnh Bắc Ninh và Trần Văn Tuynh, cựu Giám đốc Ban Quản lý dự án công trình xây dựng y tế tỉnh Bắc Ninh (viết tắt là Ban quản lý), cùng về tội nhận hối lộ. Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty AIC, bị đề nghị truy tố tội đưa hối lộ.
Ông Nguyễn Tiến Nhường, cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, bị đề nghị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, và 7 bị can khác bị đề nghị truy tố tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Đề nghị hỗ trợ xin vốn để đổi lại được làm thầu
Theo kết luận điều tra, từ năm 2006 - 2008, UBND tỉnh Bắc Ninh quyết định đầu tư xây dựng 6 dự án bệnh viện đa khoa cấp huyện, tuy nhiên sau khi xây dựng xong thì chưa bố trí được nguồn vốn để thực hiện mua sắm, lắp đặt thiết bị y tế. Năm 2013, biết việc này, ông Đặng Tiên Phong (mất năm 2021), Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Sông Hồng, gặp ông Tuynh nói bản thân có nhiều mối quan hệ nên sẽ tác động các bộ, ngành T.Ư để xin nguồn vốn bổ sung từ trái phiếu chính phủ cho các địa phương, trong đó có lĩnh vực y tế trên địa bàn Bắc Ninh. Đồng thời, ông Phong đặt vấn đề nếu vốn được phê duyệt thì phía lãnh đạo tỉnh và Ban quản lý do ông Tuynh làm giám đốc cho doanh nghiệp của mình được tham gia đấu thầu, trúng thầu và ký hợp đồng thực hiện các gói thầu thiết bị y tế cả 6 dự án.
Các bị can (từ trái qua): Nguyễn Nhân Chiến, Nguyễn Thị Thanh Nhàn và Nguyễn Tử Quỳnh
Bộ Công an
Ông Phong cũng nói để xin được vốn từ T.Ư, ông phải đi ngoại giao với tổng chi phí khoảng 10 tỉ đồng, tương ứng khoảng 8% tổng giá trị thực tế thanh toán trước thuế của các gói thầu theo các dự án được phê duyệt. Trong đó sẽ chi ngoài hợp đồng cho ông Tuynh và các lãnh đạo tỉnh, sở, ngành liên quan khoảng 6 tỉ đồng. Hai bên sau đó đi đến thỏa thuận, ông Tuynh báo cáo ông Chiến, ông Quỳnh và được cấp trên đồng ý, đồng thời chỉ đạo ông Tuynh "về làm các thủ tục để trình UBND tỉnh để trình Quỳnh hoặc Chiến ký" để xin cấp vốn.
Kết luận thể hiện, cuối năm 2013, bà Nhàn cũng gọi điện cho ông Tuynh đặt vấn đề tác động xin vốn bổ sung cho các dự án, đồng thời đề nghị sau khi xin được phải cho Công ty AIC được tham gia đấu thầu và trúng thầu cung cấp thiết bị y tế cho cả 6 gói thầu tại 6 bệnh viện. Khi ông Tuynh đề nghị bà Nhàn gặp lãnh đạo để xin ý kiến vì các gói thầu đã có kế hoạch triển khai và có nhà thầu khác đăng ký thực hiện thì bà Nhàn "nổ luôn" bà đã gặp báo cáo và được ông Chiến, ông Quỳnh đồng ý, cuộc gọi này chỉ để "thống nhất cụ thể" với ông Tuynh.
Do biết bà Nhàn có nhiều mối quan hệ với các cấp lãnh đạo T.Ư và tỉnh Bắc Ninh, ông Tuynh báo lại cho phía ông Phong. Sau đó, doanh nghiệp này báo lại "để tránh va chạm thì sẽ thực hiện 3 gói và chia lại cho Công ty AIC thực hiện 3 gói".
Hai doanh nghiệp chia chác 6 gói thầu
Tháng 1.2014, Chính phủ quyết định bổ sung vốn về Bắc Ninh với 850 tỉ đồng cho 6 dự án bệnh viện đa khoa tuyến huyện. Ông Tuynh lên gặp ông Nguyễn Tiến Nhường báo cáo việc ông Chiến, ông Quỳnh đã đồng ý để Công ty AIC và Công ty CP Sông Hồng, mỗi bên trúng 3 gói thầu, đồng thời đề nghị ông Nhường sớm phê duyệt các thủ tục triển khai đầu tư, mua sắm.
Sau khi hoàn thiện các thủ tục, ông Tuynh bàn bạc, thống nhất ưu tiên cho nhóm Công ty CP Sông Hồng thực hiện trước 3 gói thầu tại 3 bệnh viện huyện Tiên Du, Quế Võ và Yên Phong. Khoảng một tháng sau, tỉnh sẽ tiếp tục tổ chức đấu thầu và nhóm Công ty AIC sẽ trúng thầu, thực hiện tiếp 3 gói thầu còn lại tại các bệnh viện huyện Lương Tài, Thuận Thành và Gia Bình. Lý do để nhóm Công ty CP Sông Hồng trúng thầu trước vì họ biết Nguyễn Thị Thanh Nhàn có "mối quan hệ rất thân thiết" với các lãnh đạo tỉnh và T.Ư nên "để Công ty AIC thực hiện trước thì các thiết bị tại các bệnh viện sẽ bị phụ thuộc, chịu sự áp đặt về giá, thông số kỹ thuật, chất lượng hàng hóa của Công ty AIC, có thể thay đổi thiết bị ảnh hưởng đến danh mục cần đầu tư mua sắm theo nhu cầu của các bệnh viện đã được Sở Y tế phê duyệt".
Khi được báo cáo, ông Quỳnh đồng ý phân chia cho nhóm Công ty CP Sông Hồng và Công ty AIC, mỗi bên thực hiện 3 gói thầu. Ông Quỳnh còn nói "chủ trương của lãnh đạo tỉnh là ưu tiên những đơn vị đã hỗ trợ xin cấp vốn cho tỉnh sẽ được tạo điều kiện cho trúng thầu, tham gia thực hiện các gói thầu đã xin được cấp vốn".
Kế hoạch phân chia "miếng bánh" thống nhất, cả Công ty CP Sông Hồng và Công ty AIC đều dùng những thủ đoạn gian dối, bố trí "quân xanh" để tham gia dự thầu, trúng thầu. C03 xác định hành vi này đã gây thiệt hại 48,6 tỉ đồng ở 6 gói thầu. Cạnh đó, sau khi được ưu ái, hai doanh nghiệp đã chi tiền ngoài hợp đồng và hối lộ các quan chức, trong đó ông Chiến nhận 14 tỉ đồng, ông Quỳnh nhận 10,1 tỉ đồng, ông Tuynh nhận 3,2 tỉ đồng và ông Chung nhận 600 triệu đồng.