Sáng 29.7, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, các trung tâm đăng kiểm, chi cục đăng kiểm tại TP.HCM và các địa phương khác tiếp tục phần xét hỏi.
Trong phần trả lời thẩm vấn, các bị cáo tại Trung tâm đăng kiểm (TTĐK) 50-05V và trước đó là TTĐK 50-03V thừa nhận đối với số tiền hưởng lợi, tuy nhiên nhiều bị cáo đề nghị xem xét lại đối với số tiền nhận hối lộ buộc các bị cáo chịu trách nhiệm hình sự chung.
Bị cáo Nguyễn Đình Quân (cựu Giám đốc TTĐK 50-05V)
H.Đ
Theo cáo buộc, để có tiền hối lộ cho lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam và tăng thêm thu nhập cho các nhân viên, bị cáo Nguyễn Đình Quân (cựu Giám đốc TTĐK 50-05V) đã đưa ra chủ trương cho phép các đăng kiểm viên ở Cơ sở An Phú Đông và Chi nhánh Hồng Hà nhận hối lộ của chủ phương tiện.
Theo phân công, đăng kiểm viên phụ trách công đoạn 1 sẽ lên cabin xe kiểm tra xem chủ xe có bỏ tiền vào vị trí như: cần gạt số, hộc đựng đồ trên cabin xe, trong bao thuốc lá để trên cabin... không. Nếu có các đăng kiểm viên sẽ bật đèn ra hiệu cho nhau biết để quá trình kiểm định bỏ qua lỗi của phương tiện.
Trường hợp trên xe không có tiền, các đăng kiểm viên sẽ kiểm tra kỹ và ghi nhận tất cả các lỗi, in phiếu kiểm định lần 1 "không đạt" và yêu cầu chủ xe phải khắc phục các lỗi này mới cho kiểm định lại lần 2. Vì vậy, các chủ phương tiện buộc phải liên hệ lại với đăng kiểm viên để đưa hối lộ từ 150.000 đến 500.000 đồng.
Tiền hối lộ nhận được, Trưởng chuyền (người phụ trách dây chuyền kiểm định) tổng hợp đến cuối ngày rồi chia theo tỷ lệ quy định. Theo kết quả điều tra, từ năm 2014 đến tháng 11.2022, TTĐK 50-05V đã nhận hối lộ của các chủ phương tiện gần 40 tỉ đồng. Trong đó, bị cáo Nguyễn Đình Quân được chia 2,4 tỉ đồng. Sau đó, Quân đem hối lộ cho cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Trần Kỳ Hình (thời gian từ tháng 1.2014 - 7.2021) hơn 1,4 tỉ đồng và Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, thời gian từ tháng 8.2021 - 12.2022) hơn 180 triệu đồng.
Các bị cáo tại phiên tòa
NGỌC DƯƠNG
Tại phiên tòa, bị cáo Quân khai biết rõ hành vi nhận hối lộ của các đăng kiểm viên nhưng làm ngơ để các đăng kiểm làm. "Bị cáo để nhân viên làm, một phần là để anh em kiếm thêm thu nhập, một phần để trung tâm có tiền trang trải hoạt động", bị cáo Quân khai.
Tuy nhiên, Nguyễn Đình Quân phủ nhận việc chỉ đạo cho nhân viên nhận tiền của chủ phương tiện cũng như việc ăn chia số tiền nhận hối lộ. Quân cho rằng, các đăng kiểm viên tự nhận tiền của chủ phương tiện rồi tự đưa lại cho mình. Quân thừa nhận biết số tiền này là do các chủ phương tiện bồi dưỡng cho các đăng kiểm viên.
Trái ngược với lời khai của bị cáo Quân, các thuộc cấp của bị cáo này khai, việc nhận tiền hối lộ của chủ phương tiện là thực hiện theo chỉ đạo của giám đốc trung tâm.
Viện kiểm sát lý giải buộc bị cáo chịu trách nhiệm chung về tiền nhận hối lộ
Bên cạnh đó, tại phiên tòa, nhiều bị cáo đề nghị HĐXX tính toán lại số tiền được hưởng lợi và số tiền nhận hối lộ của trung tâm, bởi nó liên quan tới trách nhiệm hình sự của các bị cáo.
Trước thắc mắc này của các bị cáo, đại diện Viện KSND TP.HCM cho rằng, việc nhận hối lộ diễn ra hằng ngày, hằng tuần, cộng lại dẫn đến số tiền lớn và CQĐT, Viện kiểm sát không thể tự nghĩ ra được số liệu này.
Theo đại diện Viện kiểm sát, số liệu mà cáo trạng quy kết đối với các bị cáo là dựa vào những số liệu thu thập được ở các trung tâm đăng kiểm. Trừ trường hợp nào có sai sót, có điều chỉnh thì Viện kiểm sát đã có đính chính.
Về lý do vì sao quy kết các bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự chung về số tiền nhận hối lộ, theo đại diện Viện kiểm sát, sau khi nhận tiền của các chủ xe, đăng kiểm viên đã góp chung vào đưa cho Trưởng chuyền giữ, đến cuối tuần mới chia nhau. Vì vậy, tất cả các bị cáo khi đã bị quy kết trách nhiệm hình sự đều phải chịu trách nhiệm chung về số tiền mà các bị cáo khác nhận. Còn trách nhiệm cụ thể đối với số tiền hưởng lợi đối với từng bị cáo thì cáo trạng đã nêu rõ đối với từng bị cáo.
Phiên tòa xét xử sơ thẩm 254 bị cáo liên quan dự kiến kéo dài trong 3 tháng, từ ngày 18.7 - 18.10.
Sau 1 tuần xét xử sơ thẩm, HĐXX đã thẩm vấn hơn 60/254 bị cáo liên quan sai phạm xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, Phòng Kiểm định xe cơ giới (Phòng VAR, thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam), 3 TTĐK 62-03D, 71-02D, 83-02D; TTĐK 50-03V, 50-05V. Hiện còn 9 TTĐK tại TP.HCM chưa bị thẩm vấn.
Để bỏ qua lỗi của các TTĐK, cáo trạng cáo buộc bị cáo Trần Kỳ Hình nhận hối lộ hơn 7,1 tỉ đồng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong việc duyệt cấp thông báo năng lực cho 63 hồ sơ cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện theo quy định.
Đối với bị cáo Đặng Việt Hà, cáo trạng thể hiện bị cáo Hà hưởng lợi 8,55 tỉ đồng từ tiền nhận hối lộ. Tuy nhiên, bị cáo này phải chịu trách nhiệm chung đối với số tiền nhận hối lộ là hơn 40 tỉ đồng.