Trạm vật tư đường sắt Dĩ An rộng hơn 11,7ha (phường Dĩ An, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương) gồm khu đất 6,4ha và 4,8ha. Nơi đây có bốn đường sắt, bao gồm cả tuyến đường độc đạo nối Nhà máy xe lửa Dĩ An với ga Dĩ An.
Tuy nhiên năm 2015, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã cho doanh nghiệp chuyển dịch đường sắt để làm nhà ở thương mại tại khu vực 6,4ha.
Sau khi dịch chuyển, doanh nghiệp chỉ lắp lại một đường, ba đường còn lại xin thanh lý và phân lô bán nền tiếp khu đất 4,8ha. Đây là sự việc được Tuổi Trẻ Online điều tra, phản ánh trong bài: "Dỡ đường ray, lấy đất phân lô bán nền" vào năm 2019.
Dỡ đường ray trước, trình công văn sau
Ngày 11-10, Thanh tra Chính phủ đã có thông báo kết luận thanh tra liên quan đến dự án nêu trên.
Theo kết luận, Công ty cổ phần Vật tư đường sắt Sài Gòn đã dịch chuyển nhánh đường sắt số 3 nối từ đường số 2 ga Dĩ An vào Nhà máy xe lửa Dĩ An và tháo dỡ ba nhánh đường sắt xếp dỡ hàng hóa trong khu đất khi chưa được Bộ Giao thông vận tải cho phép.
Ngày 11-1-2017, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đề nghị Bộ Giao thông vận tải cho phép tháo dỡ bộ ghi và các nhánh đường xếp dỡ hàng hóa số 60, 61, 62 tại Trạm vật tư đường sắt Dĩ An. Tuy nhiên, thực tế công ty tháo dỡ từ ngày 25-5-2015.
Việc này chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong công tác quản lý kết cấu hạ tầng đường sắt tại Trạm vật tư đường sắt Dĩ An.
Trách nhiệm chính đối với những khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc về Công ty cổ phần Vật tư đường sắt Sài Gòn, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam. Ngoài ra còn có trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh Bình Dương.
Vì vậy, Thanh tra Chính phủ yêu cầu Bộ Giao thông vận tải kiểm tra, rà soát dự án cải dịch nhánh đường sắt nối từ ga Dĩ An vào Nhà máy xe lửa Dĩ An.
Đồng thời xử lý, chỉ đạo xử lý theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm trong việc dịch chuyển, tháo dỡ kết cấu hạ tầng đường sắt.
Chuyển hồ sơ cho Bộ Công an vụ Trạm vật tư đường sắt Dĩ An
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật.
Cụ thể, với dự án khu nhà ở thương mại đường sắt, việc UBND tỉnh Bình Dương cho phép Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An sử dụng 6,4ha đất để thực hiện dự án, không đấu giá quyền sử dụng đất, vi phạm khoản 2 điều 118 Luật Đất đai 2013.
Đối với việc giao 6,4ha đất, từ tháng 12-2016 đến nay chưa xác định nghĩa vụ tài chính để thu ngân sách, vi phạm quy định, nguy cơ thất thu ngân sách với số tiền rất lớn. Theo tính toán của đơn vị tư vấn, tiền sử dụng đất khoảng 220,466 tỉ đồng.
Vụ việc có dấu hiệu vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo điều 219 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa được Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương thông báo dự án khu nhà ở thương mại đường sắt đủ điều kiện huy động vốn, nhưng đã sử dụng 6,4ha đất để ký hợp đồng huy động vốn hợp tác đầu tư đối với 387 nền đất liền kề.
Việc này vi phạm quy định về huy động vốn cho phát triển nhà ở thương mại, có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản quy định tại điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Đối với dự án tại khu đất gần 4,8ha (dự án khu nhà ở đường sắt mở rộng), Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được tỉnh Bình Dương phê duyệt và thực hiện nghĩa vụ tài chính về sử dụng đất, chưa có quyền sử dụng đất, chưa được phê duyệt dự án đầu tư, cấp phép xây dựng.
Tuy nhiên doanh nghiệp đã ký hợp đồng huy động vốn, vi phạm nghiêm trọng quy định về huy động vốn cho phát triển nhà ở thương mại.
Công ty chưa được phép thực hiện dự án, nhưng vốn huy động từ năm 2018; chưa hoàn trả khách hàng với số tiền rất lớn (còn nợ khoảng 191,7 tỉ đồng), có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Tiền huy động vốn của khách hàng không thể hiện trên báo cáo tài chính của doanh nghiệp, vi phạm nghiêm trọng Luật Kế toán, có dấu hiệu vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng theo điều 221 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).