Động đất 5 độ - mức lớn nhất trong nhiều năm ở Kon Tum, người dân miền Trung, Tây Nguyên cảm nhận rung lắc, tường nứt, bong tróc, đồ đạc rơi xuống đất, trưa 28/7.
Khoảng 11h35, ở khu vực tâm chấn, ông A Lang, Bí thư thôn Đăk Tăng, xã Đăk Tăng, huyện Kon Plông, kể trưa nay khi ngồi trong chòi rẫy cảm nhận thấy mọi thứ rung chuyển. Hoảng loạn ông và vợ chạy ra khỏi chòi rẫy khoảng vài phút mới quay trở vào. "Đây là lần đầu tiên chúng tôi cảm nhận trận động đất lớn như vậy", ông A Lang nói.
Động đất làm rung lắc nhà dân ở Quảng Ngãi và Gia Lai. Video: Người dân cung cấp
Cách xã Đăk Tăng khoảng 80 km, anh Phùng Quốc Cường, nhà ở TP Kon Tum, kể khi đang ở phòng làm việc thấy nhiều đồ đạc, bình hoa trên bàn ngã đổ. Chủ ngôi nhà hoảng sợ, kêu mọi người trong gia đình bỏ chạy ra ngoài, hô hoán hàng xóm cảnh giác. Nhiều hộ dân ở gần nhà anh Cường cũng cho biết thời điểm này nhà cửa bị rung lắc nhẹ.
Đá lát tường của hộ dân xã Đăk Tăng (khu vực tâm chấn) bị bong tróc, hư hỏng sau động đất trưa nay. Ảnh: Minh Bằng
Tương tự, người dân TP Pleiku, Gia Lai, cách huyện Kon Plông hơn 100 km, cũng cảm nhận nhà cửa rung lắc nhẹ. Anh Võ Thái Hậu, phường Yên Đỗ, cho biết đang ở tầng hai ngôi nhà thấy "mọi thứ rung rinh", cửa va đập nhẹ khoảng 5 giây. "Mọi người trong nhà lo lắng khi không biết chuyện gì xảy ra", anh Hậu kể.
Tại TP Quảng Ngãi - nơi cách tâm động đất khoảng 150 km, người dân cũng cảm nhận nhà cửa bị rung, đồ đạc dịch chuyển. Anh Nguyễn Hùng kể khi thấy các đồ vật trên bàn xê dịch, ban đầu anh tưởng xe tải lớn đi ngang nhà nhưng chạy ra không thấy. Một lát sau anh mới biết địa bàn xảy ra du chấn động đất khi lên mạng, thấy đồng loạt người thân và bạn bè, người thân thông tin, bàn tán.
Nhà bà Trần Thị Quy ở xã Sơn Mùa, huyện Sơn Tây, Quảng Ngãi nứt do động đất. Ảnh: Mộc Trà
Ở các khu vực cách xa tâm chấn chừng 200-300 km như Quảng Nam, Đà Nẵng, Huế, Bình Định, Đăk Lăk, người dân cũng cảm nhận được dư chấn động đất. Một số người ở quận Hải Châu, Sơn Trà (Đà Nẵng) kể khi đang ăn cơm trưa thấy đồ đạc trên kệ, bàn trong nhà "rung bần bật trong 10-15 giây, dịch chuyển nhẹ".
Ông Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu, cho biết từ 0h đến trưa nay, khu vực Kon Tum ghi nhận 4 trận động đất. Trận lúc 3h12 độ lớn 3,4 độ; lúc 8h35 độ lớn 3,3 độ; 11h17 là 4,1 độ, ở độ sâu 8,1 km. Mạnh nhất là trận lúc 11h35, ở huyện Kon Plông, 5 độ, rủi ro thiên tai cấp độ 2.
Mức độ rủi ro thiên tai do động đất chia làm 5 cấp. Động đất độ lớn 5-5,9 có thể gây thiệt hại mức độ trung bình đến nặng cho các công trình xây dựng, giao thông. Thiên tai ở cấp độ này mọi người có thể cảm nhận được và có thể gây chết người tùy hoàn cảnh, mức độ tác động...
Vị trí tâm chấn động đất xảy ra hôm nay. Ảnh: Viện vật lý địa cầu
Số trận động đất tại huyện Kon Plông và lân cận xảy ra thường xuyên, xu hướng mạnh dần từ tháng 4/2021 đến nay. Năm 2021 ghi nhận 169 trận động đất lớn hơn 2,5 độ. Từ 15/4 đến 18/4/2022, địa bàn xảy ra 22 trận, lớn nhất 4,5 độ. Động đất 5 độ trưa nay được xem là mức mạnh nhất ở địa bàn Kon Tum nhiều năm qua.
Theo Viện Vật lý địa cầu trong gần 120 năm trước thời điểm này, khu vực Kon Plông chỉ ghi nhận 33 trận động đất, trong đó hai trận lớn hơn 3 độ. Nhận định tại cuộc họp Phòng chống thiên tai năm 2022, ông Nguyễn Xuân Anh cho rằng nguyên nhân động đất ngoài liên quan đứt gãy địa chất thì việc tích nước của các thủy điện cũng đáng lưu tâm, vì đây là lý do gây ra động đất ở khu vực thủy điện sông Tranh (Quảng Nam).
Thời gian tới, Kon Plông có thể xảy ra động đất, độ lớn tối đa 5-5,5. Đầu năm 2024, cả nước ghi nhận 155 trận động đất lớn hơn 2,5 độ, trong đó có 142 trận ở Kon Tum. Ngoài địa bàn Tây Nguyên, gần đây động đất cấp độ nhẹ cũng xảy ra Hà Nội, Ninh Bình, Thanh Hoá...
Nhóm phóng viên