Đó là một trong nhiều nội dung được bàn tại tọa đàm Việt Nam - Điểm đến mới của điện ảnh thế giới diễn ra ngày 10-9 tại Hà Nội, do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịchvà báo Nhân Dân phối hợp tổ chức.
Tọa đàm có sự góp mặt của các cơ quan, đơn vị quản lý và hoạt động trong lĩnh vực du lịch, điện ảnh, xúc tiến quảng bá. Hơi tiếc khi không có nhà làm phim, nhà sản xuất nào tham gia.
Thay đổi tư duy du lịch hóa điện ảnh
TS Ngô Phương Lan, chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam, phát biểu về tình trạng du lịch hóa điện ảnh, tức tìm mọi cách đưa những thông điệp du lịch vào phim.
"Thành công của Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanhcho thấy khi làm tác phẩm điện ảnh, không nên du lịch hóa nó vì tác phẩm phải có giá trị, phải hay thì mới có sức lan tỏa, từ đó mới quảng bá được cho điểm đến", bà nói.
Theo bà Lan, nếu không thay đổi tư duy đó thì cả du lịch lẫn điện ảnh đều không đạt được kết quả.
Đồng quan điểm với bà Lan, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Quảng Bình Nguyễn Ngọc Quý cho biết đó là lý do trong quá trình phối hợp với các đối tác, tỉnh này chủ yếu quảng bá du lịch sau khi bộ phim được trình chiếu.
Ông nói thêm, UBND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ, tạo điều kiện tốt nhất cho các đoàn làm phim khi đến khảo sát, triển khai các dự án phim tại đây.
Họ được cung cấp thông tin, tư vấn bối cảnh, hỗ trợ sản xuất, quy định và thủ tục pháp lý, tư vấn về các vấn đề kỹ thuật; cho tới tìm kiếm các dịch vụ hỗ trợ như quay phim, làm kịch bản, thiết kế sản xuất, đóng vai quần chúng, nhân dân...
Đồng thời tỉnh cũng chỉ đạo các đơn vị liên quan hỗ trợ các đoàn làm phim trong công tác bảo đảm an ninh trật tự, bảo đảm tính bảo mật trong quá trình thực hiện các bộ phim; chỉ đạo các đơn vị quản lý, khai thác các khu, điểm tham quan du lịch, các cơ sở lưu trú, các đơn vị cung cấp dịch vụ du lịch hỗ trợ tối đa cho các đoàn làm phim.
Các đoàn phim quốc tế muốn gì?
Những năm qua Oxalis - một công ty chuyên về du lịch mạo hiểm ở Quảng Bình - đã đón các đoàn phim Hollywood như Kong: Skull Island, Planet Earth III; chương trình truyền hình như Good Morning America...
Qua quá trình làm việc, Tổng giám đốc Oxalis Nguyễn Châu Á kể các đoàn làm phim nước ngoài mong được tạo điều kiện hơn trong cấp phép, an ninh trật tự và giữ bảo mật trong quá trình quay phim.
"Truyền thông trong nước đăng tải quá nhiều thông tin trong quá trình làm phim của họ, làm ảnh hưởng đến chiến lược, lợi thế cạnh tranh của bộ phim", ông Nguyễn Châu Á nói.
Ngoài các chính sách ưu đãi về thuế, họ mong Việt Nam có nhiều công ty sản xuất, hậu cần phục vụ các đoàn phim quốc tế chuyên nghiệp hơn. Hiện các đoàn phim quốc tế phải thuê người từ Úc, Thái sang.
Ông Nguyễn Châu Á lưu ý thêm các dịch vụ cao cấp dành cho cácngôi sao hạng A, Việt Nam còn thiếu. Sự minh bạch trong kinh doanh cũng là một vấn đề mà họ lo ngại khi hợp tác với các đối tác ở Việt Nam.
Luật Điện ảnh đã "mở đường"?
Bà Ngô Phương Lan cho rằng Luật Điện ảnh 2022 đã có nhiều thay đổi tích cực nhưng "có những cơ chế và văn bản dưới luật dường như chưa có". Với những ưu đãi về thuế, theo luật thuế lại không liên quan tới cơ chế này.
Giám đốc Sở Du lịch Ninh Bình Bùi Văn Mạnh chia sẻ từ thực tế phát triển du lịch ở Ninh Bình, ông đề xuất cần có giải pháp tổng thể về phát triển, hỗ trợ tối đa cho các đoàn làm phim.
Đồng thời có những chính sách giới thiệu, thu hút các đoàn làm phim một cách bài bản hơn.
Trước các ý kiến cần thay đổi cơ chế, chính sách, tạo điều kiện cho các đoàn phim quốc tế quay phim tại Việt Nam, Phó cục trưởng Cục Điện ảnh Đỗ Quốc Việt cho rằng thời gian qua cục đã có nhiều hỗ trợ khai thông nguồn lực để phát triển điện ảnh và cả du lịch, đặc biệt sau khi Luật Điện ảnh sửa đổi được ban hành.
Ông Việt cho biết cục đã cắt giảm, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính. Từ 11 thủ tục hành chính trong các năm 2006 - 2009, nay chỉ còn 5 thủ tục hành chính trong lĩnh vực điện ảnh.
Nếu trước đây, phía Việt Nam yêu cầu đoàn phim phải cung cấp kịch bản toàn phần để thực hiện hồ sơ cấp phép thì giờ chỉ cần kịch bản tóm tắt và chi tiết nội dung với bối cảnh. Thời gian tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục từ 30 ngày giờ còn 20 ngày.
Ngoài xây dựng khung liên quan tới ưu đãi thuế, nguồn lực, cục cũng đã tiến hành chuyển đổi số trong công tác hành chính, nâng cấp cấp độ 3 lên cấp độ 4, tạo điều kiện cho các nhà làm phim nước ngoài.
Về những khác biệt văn hóa dẫn tới việc cấp phép gặp khó, đại diện Cục Điện ảnh cho rằng "cục cũng tiếp nhận để có cái nhìn mới sao cho hòa nhập, hội nhập nhưng không hòa tan, những gì cần điều chỉnh được chúng tôi đã điều chỉnh".