Một buổi sáng mưa như trút nước, Linh thức dậy trong căn phòng trọ nhỏ giữa thành phố Đà Nẵng. Dằn bụng 3 lát bánh mì gối khô khốc, cô lao vào màn mưa đến chỗ làm. Những ngày đầu đơn độc nơi đất khách khiến Linh nhớ nhiều về ba mẹ.
Gia đình nợ nần phải nương náu nhà bà cố
Trời sẩm tối, chị Nguyễn Thị Kim Thu (42 tuổi, mẹ Gia Linh) mới về tới nhà ở khu phố 3, thị trấn Gio Linh (huyện Gio Linh, Quảng Trị). 4 tháng nay, chị Kim Thu làm nhân viên thu mua thời vụ tại một khu nghỉ dưỡng ở thị trấn Cửa Việt (huyện Gio Linh), mức lương 5 triệu đồng/tháng.
Chị Thu nói công việc đòi hỏi đi sớm về muộn, làm xa nhà và "không ổn định vì tùy vào lượng khách thì họ mới ký tiếp hợp đồng vào mùa đông tới". Chị đang lo thất nghiệp vì mùa mưa bão cuối năm, Quảng Trị ít khách du lịch nên các khu nghỉ dưỡng thường thu hẹp hoạt động.
Hai vợ chồng cùng làm xây dựng ở Gia Lai, nhưng thua lỗ, gia đình bán nhà cửa, gồng gánh nợ nần về quê chồng ở Gio Linh sinh sống từ năm 2012.
Không chốn nương thân, gia đình ở nhờ trong nhà bà cố nội ở xã Phong Bình (huyện Gio Linh). Chồng tiếp tục làm trong ngành xây dựng, còn chị Thu quần quật đủ việc, từ bán bảo hiểm, phụ quán ăn, quán nhậu, cạo mủ cao su thuê, bán quán hoa.
Đến năm 2021, gia đình về ở nhờ nhà của em chồng chị Thu hiện không sử dụng.
Cũng thời điểm này, chồng chị phát bệnh xơ gan rồi lao phổi, phải điều trị ở bệnh viện huyện và Bệnh viện Trung ương Huế.
Làm thêm đến nửa đêm để tự lo tiền học
Không muốn mẹ gánh khổ, Gia Linh lao vào làm thêm sau những giờ học. Một buổi đến trường, buổi còn lại cô phụ nấu ăn, phụ đám tiệc, làm gia sư… Việc gì làm được, Linh đều xin làm.
Trong những tháng hè, cô dành 10 tiếng mỗi ngày để làm thêm trong một quán nước nhỏ. Tiệm chỉ có mình Linh vừa nấu trà bí đao, đóng gói và đi giao khi có khách gọi. Không thể đếm hết những chuyến giao hàng dưới cái nắng bỏng rát mùa hè, gió Lào Quảng Trị tạt bờ vai liêu xiêu của cô gái nhỏ. Cứ như thế từ năm lớp 8 đến lớp 12, những đồng tiền làm thêm ít ỏi đó phụ tiền mua sắm sách vở, đóng học phí để mẹ làm nuôi em, lo cho ba.
Năm Linh vào lớp 11, ba cô qua đời.
Linh nhớ lại trong hàng nước mắt lăn dài: "Đó là thời điểm tôi cảm thấy tuyệt vọng nhất. Tôi đã từng nghĩ rất tiêu cực. Nhưng những lúc như thế, mẹ lại là người động viên tôi cố gắng đi học để thay đổi cuộc đời. Em trai tôi đang học THPT, nhiều lần nói với mẹ hãy dành tiền cho chị đi học, em không cần đi học đâu. Khi nghe em nói vậy, tôi chỉ biết quay mặt giấu đi tiếng nấc nghẹn của mình".
Đi chậm cũng được, nhưng không bỏ cuộc
Với số điểm thi THPT quốc gia 25,65 điểm, Linh đậu vào ngành kinh doanh thương mại, Trường đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng.
Lận lưng số tiền mẹ vay mượn cho vào nhập học, ngày đầu tiên vào Đà Nẵng, Linh chạy vội đi kiếm việc phục vụ trong một quán ăn có nhiều khách nước ngoài. Với mức lương 20.000 đồng/giờ, cô vừa làm thêm, vừa trau dồi vốn tiếng Anh và kỹ năng giao tiếp. Linh kể từ nhỏ vẫn tự học tiếng Anh, giờ đi làm thêm ở quán ăn này là cơ hội để được giao tiếp với người nước ngoài.
"Tôi không sợ khổ. Không có gì là khổ cả, chỉ sợ làm hết sức mà vẫn không đủ tiền sinh hoạt và học phí. Tôi vẫn còn may mắn hơn rất nhiều người. Nếu không có ba mẹ lo cho thì tôi tin vẫn tự lo được, chỉ cần có mục tiêu và nỗ lực, vẫn dặn lòng đi chậm cũng được nhưng đừng bỏ cuộc", Linh tâm sự.
Học sinh giỏi tỉnh, nghị lực vô bờ!
Thầy Nguyễn Xuân Vũ - Trường THPT Gio Linh, dạy kèm Gia Linh trong đội tuyển học sinh giỏi hóa - nhận xét cô học tập cực kỳ xuất sắc, kiến thức và kỹ năng tốt, ngoan, lễ phép, hòa đồng mọi người.
"Linh có nghị lực vượt qua khó khăn tuyệt vời, cực kỳ nỗ lực vì vừa học vừa làm thêm ở quán cà phê, dạy kèm. Giữa việc học và làm, Linh quản lý thời gian rất tốt, có năng lực lãnh đạo, khí chất", thầy Vũ đánh giá.
Ông Đoàn Thanh Dưỡng - khu phố trưởng khu phố 3 - cho hay chị Thu một mình chật vật nuôi 2 con. "Chị Thu làm thuê đủ ăn trong ngày cho 3 mẹ con. Cháu Gia Linh học giỏi, khu phố thường có giấy khen khuyến học trao cuối năm", ông Dưỡng nói.