Giải mã gene là một phương pháp hiệu quả để hỗ trợ sàng lọc, phát hiện sớm nhiều bệnh lý nguy hiểm hiện nay, trong đó có ung thư và đột quỵ, theo các chuyên gia.
Thông tin được nêu tại tọa đàm Sức khỏe về gene và chống lão hóa, do Bệnh viện Đa khoa quốc tế Bắc Hà phối hợp tổ chức ngày 26/9, tại Hà Nội. Đây là dịp các nhà khoa học, y bác sĩ chia sẻ, cập nhật kiến thức về phát triển về y học cá thể, trong đó có công nghệ về gene.
Giáo sư Shigeo Horie, Chủ tịch Hiệp hội chống lão hóa Nhật Bản, cho biết thực tế, thay vì phòng bệnh và các yếu tố nguy cơ gây bệnh từ sớm, đa phần người dân chỉ quan tâm đến các vấn đề về sức khỏe và đi khám khi thấy xuất hiện các dấu hiệu lâm sàng của bệnh. Trong khi nếu chủ động phòng ngừa, khám sức khỏe định kỳ để sàng lọc, phát hiện sớm bệnh sẽ giúp giảm gánh nặng bệnh tật, giảm tỷ lệ chi tiêu tiền túi cho chăm sóc sức khoẻ, tăng hiệu quả điều trị.
Theo giáo sư, ung thư, tim mạch và đột quỵ có tác động lớn đến cuộc sống, trong đó yếu tố nguy cơ chính của những bệnh này là tuổi tác. Hầu hết bệnh nhân thường phát bệnh sau 50 tuổi và nguy cơ mắc bệnh gia tăng nhanh chóng theo sự lão hóa, tùy vào mã gene mà con người mắc phải những bệnh khác nhau.
"Riêng, đột quỵ nằm trong nhóm các bệnh lý gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Nghiên cứu chỉ ra có 32 loại gene liên quan căn bệnh này", giáo sư Horie nói, thêm rằng những người có nguy cơ cao bị đột quỵ, nếu không chú ý đến việc thay đổi lối sống sẽ đối diện với khả năng bị bệnh gấp 3 lần người bình thường. Do đó, kết quả giải mã gene sẽ xác định chính xác tuổi thọ sinh học, từ đó có thể dự đoán bệnh trong tương lai, giảm rủi ro khi mắc bệnh.
Hiện, nhiều quốc gia như Nhật Bản đã sử dụng các công nghệ giải mã gene giúp con người hiểu rõ những ẩn số về tình trạng, thể chất, dinh dưỡng và những yếu tố di truyền. Đây là cơ sở để có thể tiên liệu và lên kế hoạch chăm sóc sức khỏe đúng hướng. Phương thức này được thực hiện bằng cách lấy DNA từ mẫu nước bọt hoặc mẫu máu, có kết quả sau khoảng 2-3 tháng. Kết quả phân tích bộ gene có thể góp phần dự đoán một số bệnh nguy hiểm, thường gặp trong thời đại hiện nay. Từ đó, mọi người chủ động xây dựng kế hoạch chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho bản thân.
Tiến sĩ Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) phát biểu tại tọa đàm. Ảnh: Thi Thu
Tại tọa đàm, tiến sĩ Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế), cho biết chiến lược phát triển khoa học công nghệ của ngành y tế Việt Nam từ nay đến năm 2030 là những vấn đề liên quan phát triển về y học cá thể, trong đó có công nghệ về gene. Với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực khoa học – công nghệ y tế, Bộ Y tế luôn khuyến khích và tạo mọi điều kiện tốt nhất để các đơn vị đầu mối hợp tác tại Việt Nam phối hợp, hợp tác triển khai nghiên cứu, thử nghiệm công nghệ.
Còn ông Ito Naoki, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, cho hay công nghệ giải mã gene được hy vọng sẽ là một giải pháp đối với vấn đề xã hội như già hóa dân số của hai nước Việt Nam và Nhật Bản.
Lê Nga