Ngày 17.10, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra về trách nhiệm thực hiện công vụ của cán bộ, công chức, viên chức trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công cho người dân và doanh nghiệp tại Bộ GTVT.
Cơ quan thanh tra nhận định, việc thực hiện công vụ của cán bộ, công chức, viên chức tại Bộ GTVT đạt nhiều kết quả tích cực; tuy vậy vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập.
Thanh tra Chính phủ đánh giá quy định về việc khám sức khỏe lái xe phải xét nghiệm nồng độ cồn là không cần thiết (ảnh minh họa)
ẢNH: TUYẾN PHAN
Đo nồng độ cồn khi khám sức khỏe lái xe là không cần thiết
Theo Thanh tra Chính phủ, trong thời kỳ thanh tra (tháng 6.2021 – 11.2023), Bộ GTVT ban hành 24 thông tư có quy định thủ tục hành chính và trình Chính phủ ký ban hành 8 nghị định có quy định thủ tục hành chính.
Qua kiểm tra cho thấy quy định về thủ tục hành chính tại một số thông tư của Bộ GTVT ban hành chưa đảm bảo tính hợp lý, thống nhất, có nội dung không được luật giao, quy định.
Điển hình như Thông tư liên tịch số 24/2015 của Bộ GTVT và Bộ Y tế, có nội dung về mẫu giấy khám sức khỏe của người lái xe.
Phụ lục số 02 của thông tư này quy định về việc chỉ định "xét nghiệm nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở".
Tuy nhiên, theo Thanh tra Chính phủ, kết quả kiểm tra nồng độ cồn chỉ phản ánh tại thời điểm khám sức khỏe, không phải tại thời điểm điều khiển phương tiện của người lái xe.
Do đó, việc quy định xét nghiệm nồng độ cồn tại thời điểm khám sức khỏe của người đề nghị cấp giấy phép lái xe là không cần thiết, làm tăng chi phí cho người dân khi thực hiện thủ tục hành chính cấp mới, cấp đổi giấy phép lái xe.
Báo cáo của Cục Đường bộ Việt Nam xác định từ 1.1.2021 - 1.1.2023, toàn ngành GTVT cấp hơn 9,9 triệu giấy phép lái xe các loại.
Nếu tính đơn giá 35.050 đồng/xét nghiệm, chi phí người dân phải bỏ ra để xét nghiệm nồng độ cồn bất hợp lý khi khám sức khỏe cấp bằng lái xe là khoảng 350 tỉ đồng.
Từ căn cứ đã nêu, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế nghiên cứu, sửa đổi mẫu giấy khám sức khỏe của người lái xe theo hướng bỏ chỉ định "xét nghiệm nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở".
Thông tư có nội dung vi phạm, sửa đổi cũng chậm đến 10 tháng
Một thông tư khác của Bộ GTVT có nội dung bất cập được Thanh tra Chính phủ đề cập, đó là Thông tư số 01/2021.
Điểm b khoản 2 điều 2 thông tư này yêu cầu hồ sơ học lái xe mô tô hạng A1, A4 đối với đồng bào dân tộc thiểu số không biết đọc, viết tiếng Việt phải có xác nhận của UBND cấp xã nơi cư trú.
Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra về trách nhiệm công vụ tại Bộ GTVT và một số cơ quan khác
ẢNH: TTCP
Cơ quan thanh tra nhận định, việc quy định như trên làm phát sinh thêm yêu cầu đối với thủ tục hành chính mà không được luật giao, quy định. Điều này còn vi phạm quy định về những hành vi bị nghiêm cấm tại luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2020).
Để khắc phục (theo đề nghị của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp), tháng 3.2024, Bộ GTVT đã ban hành Thông tư số 05/2024 bãi bỏ nội dung nêu trên.
Tuy nhiên, việc sửa đổi chậm đến 10 tháng so với quy định tại khoản 1 điều 125 Nghị định số 34/2016. Theo đó, trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được kết luận kiểm tra về văn bản trái pháp luật, cơ quan, người đã ban hành văn bản phải tổ chức xem xét, xử lý văn bản đó và thông báo kết quả xử lý cho cơ quan kiểm tra văn bản.
Cán bộ chưa thực hiện xin lỗi khi hồ sơ giải quyết quá hạn
Vẫn theo kết luận thanh tra, Bộ GTVT tổ chức giải quyết thủ tục hành chính liên thông, trong đó tiếp nhận hồ sơ tại bộ phận một cửa của các đơn vị trực thuộc nhưng lại trả kết quả tại bộ phận một cửa của Bộ GTVT.
Điều này là chưa đúng quy định, dẫn đến các đơn vị thuộc Bộ GTVT chưa thực hiện được đầy đủ trách nhiệm thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông giải quyết thủ tục hành chính, gây khó khăn, vướng mắc trong tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả.
Thanh tra Chính phủ còn nêu rõ, Bộ GTVT chưa thực hiện việc đánh giá đối với từng cán bộ, công chức và bộ phận một cửa hàng quý, hàng năm theo quy định. Cán bộ, công chức tại các đơn vị thuộc Bộ GTVT chưa thực hiện ký số, xin lỗi tổ chức, cá nhân đối với các hồ sơ giải quyết quá hạn.
Một số đơn vị thuộc Bộ GTVT tiến hành quy trình xem xét hồ sơ trước khi làm thủ tục tiếp nhận; không cập nhật, đăng tải thông tin tiếp nhận lên hệ thống thông tin một cửa điện tử; yêu cầu hoàn thiện, bổ sung hồ sơ quá hạn nhiều ngày so với quy định; không có sự điều hành thực hiện công việc riêng biệt giữa công tác văn thư và công tác tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại bộ phận một cửa…
Những hạn chế nêu trên dẫn đến không cập nhật được tiến độ giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính, là một trong những nguyên nhân không kiểm soát được tiến độ giải quyết hồ sơ, làm quá hạn giải quyết, gây phiền hà, bức xúc, mất thời gian cho người dân và doanh nghiệp.
Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ GTVT tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những khuyết điểm nêu tại kết luận thanh tra.
Trong đó tập trung kiểm điểm trách nhiệm của cán bộ, công chức đối với việc tham mưu, ban hành thêm thủ tục hành chính không được giao nhiệm vụ trong luật; xây dựng, ban hành, công bố một số thủ tục hành chính có nội dung gây phiền hà, bất tiện tăng chi phí cho người dân, doanh nghiệp; không ban hành quy trình nội bộ giải quyết thủ tục hành chính, hoặc chưa cập nhật quy định pháp luật...
Quá trình thực hiện kết luận thanh tra, Bộ GTVT kiểm tra, rà soát, kiểm điểm, xem xét xử lý nghiêm cán bộ, công chức cố tình trì hoãn, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; có hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.