Nhiều ý kiến cho rằng, với lỗi vi phạm tiềm ẩn nguy cơ cao cho xã hội như đi ngược chiều trên cao tốc, thay vì trừ 6 điểm trên giấy phép lái xe như Bộ Công an đề xuất thì cần trừ “kịch khung” 12 điểm.
Bộ Công an đang lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức và cá nhân về dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe (GPLX).
Dự thảo Nghị định quy định 189 hành vi, nhóm hành vi bị trừ điểm GPLX, trong đó, có 28 hành vi, nhóm hành vi bị trừ 12 điểm.
Điển hình trong các hành vi, nhóm hành vi bị trừ 12 điểm là: Điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 80 miligam/100 mililit máu hoặc vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở; điều khiển xe trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy; điều khiển xe chở hàng vượt trọng tải cho phép tham gia giao thông được ghi trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe trên 150%; đua xe trái phép, lạng lách, đánh võng, chạy quá tốc độ trên 35km/h...
Trao đổi với PV VietNamNet, TS. Khương Kim Tạo, nguyên Phó chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia bày tỏ sự đồng tình với dự thảo Nghị định trong đó có đề xuất trừ điểm GPLX.
Tuy nhiên, về đề xuất trừ 6 điểm với tài xế điều khiển ô tô, xe máy đi ngược chiều cao tốc, ông Tạo cho rằng nên điều chỉnh theo hướng tăng nặng hơn.
“Bởi vì chạy xe ngược chiều trên cao tốc là hành vi rất nguy hiểm. Đây là hành vi nguy hiểm nhất trong các hành vi vi phạm pháp luật giao thông, thể hiện thái độ coi thường tính mạng bản thân và người tham gia giao thông.
Thực tế, thời gian qua, cả nước ghi nhận nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khi tài xế đi ngược chiều và lùi trên cao tốc. Vậy nên hành vi này cần có mức trừ điểm tương xứng để đủ sức răn đe. Tôi kiến nghị hành vi này cần phải bị trừ “kịch khung” 12 điểm”, ông Tạo kiến nghị.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho rằng, những lỗi vi phạm tiềm ẩn nguy cơ cao cho xã hội và mang tính chất cố ý thì cần trừ hết điểm GPLX; còn những hành vi không phải cố ý, xảy ra trong hoàn cảnh nhất định thì nên trừ điểm ở mức phù hợp.
“Tức là mọi hành vi vi phạm đều phải có mức trừ điểm tương xứng để đủ sức răn đe, nhắc nhở người vi phạm giao thông phải chấp hành các quy định pháp luật về giao thông”, ông Quyền cho hay.
Cần minh bạch trong xử phạt
Ngoài ra, ông Khương Kim Tạo cũng kiến nghị trừ 8 điểm đối với người lái xe ô tô có nồng độ cồn từ 0,25 - 0,4 miligam/1 lít khí thở thay vì 10 điểm như dự thảo đề xuất.
Theo ông Tạo, hành vi uống rượu bia trong ngưỡng này tương đương 2 cốc bia, có người say nhưng có người vẫn tỉnh táo. Trong khi đó, hành vi này cũng đã bị phạt tiền, nên đề xuất trừ 8 điểm sẽ hợp lý hơn.
Đối với hành vi lái xe lạng lách, đánh võng bị trừ 12 điểm GPLX, ông Tạo góp ý cơ quan soạn thảo nên nêu chi tiết hơn.
“Đơn cử, lái xe điều khiển phương tiện liên tục lách qua các xe phía trước để vượt lên trong giới hạn an toàn thì không thể xem là lạng lách, đánh võng.
Dự thảo cũng chưa mô tả đầy đủ hành vi lái xe chạy quá tốc độ đuổi nhau trên đường bộ. Bởi lẽ, xe chạy trên đường đương nhiên đuổi nhau, còn chạy quá tốc độ đã được xử lý hành vi vi phạm tốc độ.
Vậy nên theo tôi, hành vi lái xe lạng lách, đánh võng và chạy quá tốc độ đuổi nhau trên đường bộ cần được làm rõ hơn, hoặc cân nhắc mức trừ điểm GPLX. Mục đích là tạo điều kiện cho công tác thực thi công vụ thuận lợi”, ông Tạo nói và cho rằng nếu lái xe cố tình thực hiện các hành vi trên thì đã có các hình thức chế tài phù hợp khác.
Đối với hành vi quay người về phía sau hoặc bịt mắt lái xe máy, ông Tạo cho rằng, cả hai hành vi này đều nguy hiểm như nhau, nên trừ điểm GPLX "kịch khung" thay vì trừ 4 điểm như dự thảo đề xuất.
Đưa ra ý kiến với dự thảo Nghị định, TS. Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia giao thông khẳng định rất đồng tình với quy định trừ điểm GPLX nhằm đánh giá toàn diện kỹ năng cũng như nhận thức của mỗi tài xế. Tuy nhiên, ông nhận định việc trừ điểm GPLX như thế nào rất khó, đòi hỏi cơ quan soạn thảo phải làm việc một cách nghiêm túc, khoa học, chính xác và nhân văn.
“Nếu không hội tụ các yếu tố trên thì rất dễ phát sinh tiêu cực, dẫn đến đánh giá sai hành vi, xử phạt tùy tiện và áp đặt”, ông Thủy nói.
Ông Thủy cũng đồng tình cần có những hành vi bị trừ hết điểm GPLX. Nhưng ông đánh giá, điểm mấu chốt của vấn đề trừ điểm GPLX còn nằm ở người xử phạt.
“Chúng ta đưa ra nhiều khung vi phạm để trừ điểm, tuy nhiên, nếu người xử phạt không có kỹ năng, không công bằng, minh bạch, thậm chí là tiêu cực sẽ gây ra việc trừ điểm không phù hợp với hành vi và ngược lại”, ông Thủy nói.