Biến đổi khí hậu có nguy cơ làm thay đổi sự phân bố và số lượng của các loài rắn
ẢNH: AFP
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 17.9 cảnh báo rằng các trường hợp rắn cắn đang ngày càng tồi tệ hơn do biến đổi khí hậu gây lũ lụt ở nhiều nước thiếu sự tiếp cận với các huyết thanh kháng nọc.
Hằng năm, có đến 2,7 triệu người trên thế giới bị rắn độc cắn, trong đó ước tính khoảng 138.000 người tử vong. "Cứ mỗi 4-6 phút lại có một người chết do rắn cắn", theo AFP dẫn lời ông David Williams, chuyên gia về rắn cắn của WHO, phát biểu với báo giới tại Geneva (Thụy Sĩ).
Ông cho biết có khoảng 240.000 người bị khuyết tật suốt đời do hậu quả rắn độc cắn.
Nọc rắn có thể gây tê liệt dẫn đến ngừng thở, rối loạn chảy máu có thể dẫn đến xuất huyết gây tử vong, suy thận không hồi phục và tổn thương mô có thể gây ra tình trạng tàn tật vĩnh viễn và mất chi.
Hầu hết nạn nhân bị rắn cắn sống ở các vùng nhiệt đới và nghèo nhất thế giới. Trẻ em bị ảnh hưởng nặng nề hơn do kích thước cơ thể nhỏ hơn.
Ông Williams nhấn mạnh rằng tình trạng khuyết tật do rắn cắn không chỉ khiến nạn nhân mà cả gia đình rơi vào cảnh nghèo đói, một phần do chi phí điều trị cao, nhưng cũng do mất thu nhập khi người trụ cột gia đình là nạn nhân.
Một vấn đề lớn là một số khu vực trên thế giới không có đủ phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả dành cho họ. Chẳng hạn như khu vực cận Sahara ở châu Phi chỉ có thể tiếp cận khoảng 2,5 % nhu cầu điều trị cần thiết.
WHO giải thích vào năm 2019 rằng việc sản xuất huyết thanh kháng nọc rắn để cứu người đã bị một số công ty ngừng sản xuất kể từ thập niên 1980, gây ra tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng ở châu Phi và một số nước châu Á.
Theo ông Williams, Ấn Độ là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trên thế giới, với khoảng 58.000 người tử vong do rắn cắn hằng năm, trong khi các nước láng giềng Bangladesh và Pakistan cũng bị ảnh hưởng nặng nề.
Ông cho biết tác động của biến đổi khí hậu đang làm tình hình ở một số nơi còn trở nên tồi tệ hơn, đặc biệt là lũ lụt thường có thể làm tăng các trường hợp rắn cắn. Nêu ví dụ ở Nigeria, ông cho biết quốc gia châu Phi này đang thiếu trầm trọng huyết thanh kháng nọc rắn do số ca bị cắn gia tăng trong lũ lụt.
Nhiều trường hợp lũ lụt tại Pakistan, Myanmar, Bangladesh, Nam Sudan và các nước khác cũng dẫn đến số trường hợp rắn cắn gia tăng.
Ngoài ra, WHO cảnh báo rằng biến đổi biến đổi khí hậu có nguy cơ làm thay đổi sự phân bố và số lượng của rắn độc, có thể khiến các quốc gia trước đây không bị ảnh hưởng phải đối diện nguy hiểm.