Manh nha âm mưu 'ly khai' tràn lan ở Mỹ

Ông Grant Dahl - đồng dẫn chương trình Secession Speakeasy đã đưa ra tuyên bố trên trong một bài báo do Texas Nationalist Movement công bố. Theo Newsweek dẫn lời ông Dahl, các chiến dịch ly khai đang diễn ra ở một phần hoặc toàn bộ 12 tiểu bang của Mỹ như Oregon, Illinois, Texas, Colorado, New Mexico, New Hampshire, Louisiana, California, Washington, Minnesota, New York và Pennsylvania.

Những chia rẽ chính trị âm ỉ sâu sắc trong lòng nước Mỹ, đặc biệt từ sau cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2020, làm dấy lên làn sóng tranh luận về sự đoàn kết và thống nhất của đất nước. Vào tháng 2.2023, Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Mỹ Marjorie Taylor Greene khơi dậy cuộc tranh luận rộng rãi khi bà kêu gọi một "cuộc ly hôn toàn quốc" giữa các tiểu bang theo đảng Cộng hòa hoặc đảng Dân chủ.

Trong bài viết "Thời đại ly khai", ông Dahl lập luận rằng ngày càng có nhiều sự quan tâm đến các phong trào ly khai khi các giai cấp thống trị bảo thủ đi theo con đường truyền thống của sự thay đổi chính trị, cụ thể là bầu cử và đối lập bầu cử. Ông Dahl cũng liệt kê các phong trào ly khai trên toàn thế giới, bao gồm 12 phong trào ở các tiểu bang của Mỹ hiện nay.

Nhiều phong trào "ly khai" thành hình

Nhóm đầu tiên là phong trào "Greater Idaho" nhằm tách các quận nông thôn ở miền đông và miền trung tiểu bang Oregon khỏi các thành phố thiên về tự do như Portland và Salem. Sau đó, sáp nhập chúng vào tiểu bang Idaho do đảng Cộng hòa chiếm ưu thế. Theo phong trào Greater Idaho, cử tri ở 13 quận riêng biệt của Oregon đã tán thành đề xuất này.

Ở khu vực trung tây nước Mỹ, chiến dịch "Illinois Separation Referendum" đang thúc đẩy một cuộc trưng cầu dân ý về việc tách Quận Cook khỏi phần còn lại của tiểu bang. Chiến dịch có 2.400 người đăng ký trên trang mạng xã hội Facebook chính thức của mình. Chiến dịch này dành cho những người theo hướng "không đồng ý để cơ quan lập pháp do Quận Cook quản lý". Theo ông Dahl, chiến dịch "Illinois Separation Referendum" đang muốn tổ chức hội nghị để thảo luận việc thiết lập Quận Cook như một tiểu bang riêng biệt hay sáp nhập vào các tiểu bang láng giềng như Missouri hoặc Kentucky.

Ông Dahl cũng cho biết có những nhà hoạt động ở tiểu bang New Mexico và đông nam tiểu bang Colorado đang thúc đẩy mỗi khu vực cân nhắc việc rời khỏi Mỹ và sáp nhập vào Texas nếu giành được độc lập. Vào tháng 7, nhà vận động Carla Gericke đã phát động phong trào "NHEXIT Now" nhằm thúc đẩy tiểu bang New Hampshire trở thành một quốc gia độc lập. Trên trang web chính thức, nhóm này cho biết họ "cam kết bảo vệ một New Hampshire độc lập và có chủ quyền, ủng hộ các nguyên tắc tự quyết, tự do và bảo tồn di sản và giá trị độc đáo của tiểu bang này". Theo ông Dahl, những người ly khai ở New Hampshire đang hợp tác với phong trào Dân tộc Texas.

Hồi tháng 1, đại diện đảng Cộng hòa Jason Gerhard đã đệ trình dự luật lên Hạ viện New Hampshire yêu cầu tiểu bang này phải tuyên bố độc lập nếu nợ quốc gia của Mỹ vượt quá 40 nghìn tỉ USD. Dự luật này đã bị bác bỏ.

Cũng vào tháng 7, chiến dịch "Giải phóng Louisiana" ra mắt với mục đích tách Louisiana ra khỏi nước Mỹ và trở thành một tiểu bang độc lập hoặc một phần của "liên bang các tiểu bang miền trung nước Mỹ". Chia sẻ với Newsweek, người phát ngôn của chiến dịch cho biết: "Washington, DC, không quan tâm đến Louisiana và không bảo vệ chúng tôi khỏi vấn đề nhập cư, tội phạm và nhiều vấn đề khác".

Ngoài ra, ông Dahl cho biết có ít nhất 5 phong trào ly khai khác nhau ở California muốn chia tách tiểu bang hoặc tách khỏi nước Mỹ. Ở tiểu bang Washington, Pennsylvania và Minnesota cũng diễn ra các trường hợp tương tự.