Nâng ngưỡng chịu thuế cho hộ kinh doanh

Hộ kinh doanh có doanh thu bao nhiêu sẽ phải nộp thuế ?

Theo quy định hiện hành, mức doanh thu của hộ kinh doanh không chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) là 100 triệu đồng/năm. Nếu được tính theo tỷ lệ tăng GDP và CPI bình quân từ năm 2013 đến nay thì mức này sẽ là 285 triệu đồng.

Trong phiên họp chuyên đề cho ý kiến tiếp thu, chỉnh lý dự án luật Thuế GTGT của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tuần trước, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng nếu quy định mức 200 triệu đồng thì thấp, nhưng nếu quy định 300 triệu đồng thì lại cao quá, vì theo tính toán thì mức 100 triệu đồng từ năm 2013 tương đương với hiện nay là 285 triệu đồng. Ông Thanh đề xuất mức "ở giữa" là 250 triệu đồng vì mức này ảnh hưởng đến số thu không quá nhiều, cũng sát mức 285 triệu đồng nói trên. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng tán thành quan điểm của Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng phải quy định cụ thể trong luật; đồng thời giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội thẩm quyền điều chỉnh phù hợp với từng thời kỳ.

Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, phân tích: Hiện nay có 3 đối tượng nộp thuế chính là doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân nộp thuế thu nhập cá nhân. Nếu như doanh nghiệp có đầu tư vào lĩnh vực ngành nghề ưu tiên hay địa bàn khó khăn, cực kỳ khó khăn thì sẽ được giảm thuế, được hưởng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp ưu đãi... Đặc biệt là khi doanh nghiệp kinh doanh có lãi mới nộp thuế. Trong khi hai đối tượng còn lại thì chỉ khấu trừ một phần doanh thu và sau đó phải nộp thuế. Giả sử hộ kinh doanh thông thường là một gia đình gồm 2 vợ chồng và 2 con (được tính là người phụ thuộc), nếu tính theo cá nhân nộp thuế thu nhập cá nhân thì 4 người của hộ kinh doanh sẽ được khấu trừ số tiền gần 370 triệu đồng/năm. Đây là mức tính cho một gia đình thông thường; còn trên thực tế, có nhiều hộ kinh doanh lên đến 8 - 10 người nhưng cũng chỉ được tính là 1 suất nộp thuế với mức khấu trừ chỉ 100 triệu đồng/năm.

Đó là chưa kể, mức giảm trừ gia cảnh cho cá nhân và người phụ thuộc hiện vẫn quá lạc hậu và sắp tới đang chờ sửa theo hướng tăng lên nhiều hơn. Nếu sửa luật Thuế GTGT thì từ năm sau mới áp dụng, vì vậy cần phải tăng mức doanh thu cho hộ kinh doanh lên tối thiểu trên 400 triệu đồng/năm mới phải nộp thuế GTGT. Quy định cụ thể phải được đưa vào trong luật. Đồng thời giao thẩm quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét điều chỉnh trong những năm sau trên cơ sở theo ngưỡng giảm trừ gia cảnh của cá nhân nộp thuế và người phụ thuộc.

"Luật quy định cần xem xét hài hòa, tổng thể và công bằng cho các đối tượng nộp thuế. Số lượng hộ kinh doanh rất lớn cũng cần được hỗ trợ về chính sách để đảm bảo đời sống, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội. Nếu chỉ nâng mức doanh thu không chịu thuế 100 triệu đồng/năm hiện nay lên khoảng 200 triệu đồng hay hơn một chút thì cũng chưa công bằng cho các hộ kinh doanh và khả năng cũng sẽ nhanh chóng bị lạc hậu, không đảm bảo đời sống của nhiều người dân", luật sư Trần Xoa cho hay.

Đánh thuế tất cả hàng hóa nhập khẩu qua Shopee, Lazada, TikTok…

Ngoài ngưỡng doanh thu chịu thuế của hộ kinh doanh, một quy định cũng khiến nhiều đại biểu Quốc hội đưa ra ý kiến là dự thảo luật Thuế GTGT quy định quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển, hàng biên mậu trong định mức miễn thuế nhập khẩu theo pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT. Điều này tương tự quy định hiện tại đang miễn thuế GTGT gắn với miễn thuế nhập khẩu áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng gửi qua chuyển phát nhanh.

Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng với sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới, lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ xuyên biên giới đã tăng gấp nhiều lần trong thời gian qua. Trong khi đó, nhiều nước đã bỏ quy định miễn thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ để bảo vệ nguồn thu, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hàng sản xuất trong nước và nhập khẩu. Do vậy, cần xem xét lại quy định miễn thuế GTGT cho hàng hóa trong định mức miễn thuế nhập khẩu theo pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT.

Trên thực tế, thống kê của nền tảng số liệu thương mại điện tử (Metric), tính chung 6 tháng đầu năm 2024, tổng doanh thu trên 5 sàn thương mại điện tử Shopee, Lazada, Tiki, Sendo, TikTok Shop ước đạt 156.000 tỉ đồng, tăng 78% so với cùng kỳ năm trước. Con số tăng trưởng này cũng vượt xa so với dự báo doanh thu thị trường thương mại điện tử VN năm 2024 sẽ chỉ tăng khoảng 35% so với năm 2023.

Theo báo cáo mới nhất về hành vi mua sắm của người tiêu dùng do NielsenIQ VN thực hiện, người tiêu dùng VN đang có tần suất mua sắm online cao gấp đôi so với năm 2023. Cụ thể, trung bình mỗi người dân mua hàng trực tuyến gần 4 lượt mỗi tháng, và dành ra hơn 8 giờ mỗi tuần để mua sắm online. Con số này cao gần gấp đôi so với tần suất đi siêu thị hằng tháng của người VN.

Đáng chú ý, rất nhiều hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử nói trên có xuất xứ từ Trung Quốc, Đài Loan với giá rẻ hơn nhiều so với sản phẩm cùng loại được sản xuất trong nước.

Chị Thanh Ngọc (ngụ Q.Tân Phú, TP.HCM) chuẩn bị cho con trai vào cấp 3 và cần mua ba lô to để đựng cả laptop. Chị khảo sát các cửa hàng, chợ thì thấy có những sản phẩm do các thương hiệu trong nước sản xuất từ 700.000 - 1 triệu đồng/cái. Thử xem trên sàn Shopee và Lazada thì chị Ngọc thấy các loại ba lô tương tự nhưng giá chỉ từ 300.000 - 400.000 đồng/cái. Đó là chưa kể sản phẩm trên mạng có rất nhiều màu sắc, tha hồ lựa chọn và cuối cùng chị đã "chốt" mua hàng trên mạng.

Luật sư Bùi Quang Nghiêm (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng: Về nguyên tắc, chính sách thuế thì tất cả các loại hàng hóa đều phải chịu thuế như nhau, nhất là thuế GTGT đối với hàng hóa tiêu thụ tại VN. Việc quy định miễn thuế GTGT cho hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng là bất hợp lý, không công bằng cho hàng hóa sản xuất trong nước. Vì vậy, trong đợt sửa đổi luật thuế GTGT lần này, cơ quan soạn thảo phải bỏ quy định miễn thuế GTGT cho quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển, hàng biên mậu trong định mức miễn thuế nhập khẩu. Điều này cũng để ngăn chặn tình trạng lách luật, trốn thuế, gây bất bình đẳng cho các đơn vị kinh doanh.