Ngoại trưởng Mỹ và Trung Quốc đối thoại "cởi mở và xây dựng" khi dự hội nghị ASEAN tại Lào, thảo luận các vấn đề song phương và đa phương.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị ngày 27/7 đã thảo luận "cởi mở và mang tính xây dựng về các vấn đề song phương, đa phương và toàn cầu" khi gặp nhau bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 57 và các hội nghị liên quan tại Lào.
Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong cuộc gặp kéo dài 80 phút, Ngoại trưởng Blinken đã thảo luận với ông Vương về vấn đề Đài Loan và các hoạt động của quân đội Trung Quốc xung quanh hòn đảo gần đây.
Ngoại trưởng Anthony Blinken (trái) và Ngoại trưởng Vương Nghị bắt tay tại Lào hôm 27/7. Ảnh: AFP
Hai ngoại trưởng nhất trí tiếp tục thúc đẩy quan hệ giữa quân đội hai nước, song không thảo luận về vấn đề đàm phán kiểm soát vũ khí hạt nhân, theo quan chức Mỹ. Trung Quốc đã dừng các cuộc đàm phán này để phản đối việc Mỹ cung cấp vũ khí cho đảo Đài Loan.
Ngoại trưởng Blinken cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden và cấp phó Kamala Harris, người nhiều khả năng sẽ trở thành ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, đều tin vào tầm quan trọng của việc duy trì ổn định trong quan hệ Mỹ - Trung và trật tự quốc tế dựa trên quy tắc.
Ông Blinken cũng thảo luận về "sự hỗ trợ của Trung Quốc với ngành công nghiệp quốc phòng Nga" và cảnh báo Washington sẽ có hành động nếu Bắc Kinh không hạn chế việc này, theo quan chức Mỹ.
Quan chức này cho biết trong cuộc gặp, ông Blinken và ông Vương còn thảo luận về thỏa thuận hòa giải mới đạt được giữa Fatah và Hamas do Trung Quốc làm trung gian.
Đây là cuộc gặp thứ 6 giữa ông Blinken và ông Vương kể từ tháng 6/2023, thời điểm Ngoại trưởng Mỹ tới Bắc Kinh trong chuyến thăm được đánh giá là dấu hiệu cải thiện đối với mối quan hệ căng thẳng giữa hai nước. Quan chức Mỹ cho biết hai ngoại trưởng chưa ấn định thời điểm tiến hành cuộc gặp tiếp theo.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố cho biết trong cuộc gặp với ông Blinken, ông Vương cho rằng "rủi ro và thách thức trong quan hệ Mỹ - Trung vẫn còn gia tăng".
Ông Vương Nghị nói "bất cứ khi nào những người ủng hộ Đài Loan độc lập có hành động khiêu khích", Bắc Kinh "sẽ đáp trả bằng các biện pháp ứng phó", theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và chủ trương ưu tiên các giải pháp hòa bình, song không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực nếu cần thiết. Quân đội Trung Quốc đã tổ chức nhiều đợt diễn tập quanh hòn đảo, một số mô phỏng hoạt động kiểm soát các khu vực trọng yếu trong thời gian ngắn.
Trong khi đó, Xinhua cho biết tại cuộc gặp, Ngoại trưởng Vương Nghị khẳng định Mỹ đang có nhận thức sai lầm về Trung Quốc và luôn nhìn nhận Bắc Kinh bằng "logic bá quyền" của mình.
Ông Vương nhấn mạnh Trung Quốc không phải và không muốn trở thành Mỹ. Quan chức này khẳng định Bắc Kinh không theo đuổi bá quyền hay chính trị quyền lực, đồng thời sở hữu thành tích tốt nhất về hòa bình và an ninh với tư cách là cường quốc trên thế giới.
Ngoại trưởng Trung Quốc nhấn mạnh nước này sẽ tiếp tục theo đuổi con đường phát triển hòa bình và xây dựng cộng đồng chia sẻ tương lai cho nhân loại.
Ngoại trưởng Blinken đang công du loạt nước châu Á trong nỗ lực tái khẳng định cam kết của Mỹ với khu vực. Ông dự kiến cùng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin tổ chức các cuộc hội đàm an ninh tại Nhật Bản và Philippines trong những ngày tới.
Phạm Giang (Theo AFP, Reuters, Xinhua)