"Tôi bị ung thư đã bốn năm nay và đang điều trị, tôi muốn tháng 8.2025 nghỉ việc. Tôi đã đóng BHXH đến tháng 11.2024, đủ 15 năm. Nếu qua tháng 7.2025 tôi mới nghỉ việc thì với bệnh của tôi, tôi có được hưởng BHXH một lần, theo luật mới?".
Bạn đọc Thùy Anh
Luật sư tư vấn
Luật sư Nguyễn Thị Thu Hằng, Văn phòng luật sư Hà Hải và cộng sự tư vấn, theo luật BHXHnăm 2014 và theo khoản 1 điều 4 Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29.12.2017, trường hợp bị ung thư thì bạn sẽ được hưởng BHXH một lần với điều kiện tại thời điểm yêu cầu hưởng BHXH một lần bạn không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.
Luật sư Nguyễn Thị Thu Hằng, Văn phòng luật sư Hà Hải và cộng sự
ẢNH: HẢI MY
Tuy nhiên, khoản 1 điều 4 Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29.12.2017 đã được sửa đổi bởi khoản 1 điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT có hiệu lực từ ngày 15.2.2023 quy định các bệnh được hưởng chế độ BHXH một lần, gồm: "Ngoài trường hợp đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS quy định tại điểm c khoản 1 điều 60 luật BHXH; người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn được hưởng BHXH một lần".
Theo điều chỉnh mới của Thông tư 18/2022/TT-BYT, trường hợp bạn bị ung thư thì bạn sẽ được hưởng BHXH một lần mà không cần điều kiện "không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn".
Căn cứ theo điểm c, điểm d khoản 1 điều 70 luật BHXH năm 2024, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.7.2025, quy định trường hợp được hưởng BHXH một lần gồm người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan, phong, lao nặng, AIDS và người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng.
Theo quy định của luật BHXH năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1.7.2025 thì trường hợp bạn bị ung thư và tháng 7.2025 bạn nghỉ việc. Nếu bạn có đề nghị được hưởng BHXH một lần thì sẽ được giải quyết để hưởng BHXH một lần.
Theo luật sư Thu Hằng, đây là điểm mới của luật BHXH năm 2024 so với luật BHXH năm 2014 để phân định rõ và tách biệt trường hợp bệnh ung thư được hưởng trợ cấp BHXH một lần với các trường hợp bệnh khác theo quy định pháp luật. Quy định này của luật BHXH năm 2024 nhằm kế thừa tinh thần và quy định của Thông tư 18/2022/TT-BYT, phù hợp với thực tiễn áp dụng pháp luật, bảo vệ người lao động, đặc biệt là người lao động mắc bệnh ung thư.
Hồ sơ hưởng BHXH một lần đối với bệnh nhân ung thư
Theo khoản 1, khoản 3 điều 78 luật BHXH năm 2024 quy định, hồ sơ đề nghị hưởng BHXH một lần đối với bệnh nhân ung thư gồm:
- Sổ bảo hiểm xã hội;
- Văn bản đề nghị hưởng BHXH một lần của người lao động;
- Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án (bản chính hoặc bản sao giấy ra viện).
Mức hưởng BHXH một lần cho người bệnh ung thư
Theo khoản 4 điều 70 luật BHXH năm 2024 quy định về hưởng BHXH một lần cho bệnh nhân bị ung thư, cụ thể: "Trường hợp quy định tại điểm c và điểm d khoản 1 điều này thì mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng và căn cứ đóng BHXH bao gồm số tiền ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện; việc tính mức hưởng mỗi năm thực hiện theo quy định tại các điểm a, b và c khoản 3 điều này".
Theo đó, mức hưởng BHXH một lần của người bệnh ung thư được tính theo số năm đã đóng và căn cứ đóng BHXH bao gồm số tiền ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.