Siêu trăng (supermoon) xảy ra khi mặt trăng đi vào điểm cận địa (điểm gần trái đất nhất trên quỹ đạo của elip của nó quanh trái đất) vào đúng hoặc lân cận thời điểm trăng tròn hoặc không trăng.
Siêu trăng xảy ra vào đêm trăng tròn, đĩa sáng mặt trăng có đường kính lớn hơn thời điểm mặt trăng ở điểm viễn địa (điểm xa nhất trên quỹ đạo) khoảng 14% (diện tích lớn hơn khoảng 30%) và độ sáng lớn hơn khoảng 30%.
HUY HYUNH
Với người quan sát trên trái đất, thời điểm không trăng là không thể quan sát được, chỉ có thể quan sát sự trùng hợp này vào thời điểm trăng tròn. Khi siêu trăng xảy ra vào đêm trăng tròn, đĩa sáng mặt trăng có đường kính lớn hơn thời điểm mặt trăng ở điểm viễn địa (điểm xa nhất trên quỹ đạo) khoảng 14% (diện tích lớn hơn khoảng 30%) và độ sáng lớn hơn khoảng 30%.
“Trên thực tế, so với hầu hết những lần trăng tròn thông thường, siêu trăng chỉ có đường kính lớn hơn dưới 10%, không gây ra khác biệt đáng kể khi quan sát trực tiếp”, chuyên gia cho biết.
Có những siêu trăng nào?
Theo Livescience, trong năm 2024, siêu trăng đầu tiên diễn ra vào ngày 19.8, còn gọi là Trăng Cá Tầm. Thú vị khi thời điểm xảy ra siêu trăng này trùng với Trăng Xanh.
Bởi vì đây là lần trăng tròn thứ 3 trong số 4 lần trăng tròn trong mùa này nên nó được gọi là Trăng Xanh. Sự kiện lịch hiếm hoi này chỉ xảy ra vài năm một lần, làm nảy sinh thuật ngữ “Trăng Xanh một lần”. Thông thường chỉ có 3 lần trăng tròn vào mỗi mùa trong năm. Tuy nhiên vì chu kỳ của trăng tròn xảy ra cứ 29,53 ngày một lần nên thỉnh thoảng một mùa sẽ có 4 lần trăng tròn. Trăng tròn thêm trong mùa được gọi là Trăng Xanh.
Quan sát siêu trăng, trăng tròn là điều thú vị với nhiều người yêu thiên văn
HUY HYUNH
Siêu trăng thứ 2 trong năm 2024 diễn ra vào ngày 18.9, còn gọi là Trăng Thu Hoạch. Tuy nhiên, thời điểm siêu trăng này lại trùng với lúc diễn ra hiện tượng nguyệt thực một phần, khi mặt trời, trái đất và mặt trăng nằm trên đường gần thẳng hàng, khiến mặt trăng khuyết một phần khi quan sát từ trái đất. Sự kiện nguyệt thực này dễ dàng quan sát tại châu Mỹ, châu Phi và châu Âu.
Siêu trăng vào ngày 17.10 là một trong những siêu trăng đáng chú ý của năm 2024, còn được gọi là Trăng Thợ Săn. Sau đó hơn 1 tháng, ngày 15.11 cũng là thời điểm diễn ra siêu trăng cuối cùng của năm 2024, còn gọi là Trăng Hải Ly.