Sửa Luật Chứng khoán nhằm nâng hạng thị trường, đón dòng vốn tỷ USD

Sáng 8/10, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tổ chức hội thảo đóng góp ý kiến về nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán.

Trước đó, Chính phủ đã có tờ trình Quốc hội về việc sửa đổi một số luật, trong đó có Luật Chứng khoán, nhằm thực hiện các nghị quyết và chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024. Dự luật đã được gửi lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan và ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp.

Theo Ủy ban Chứng khoán, qua hơn 3 năm thực thi, Luật Chứng khoán năm 2019 và các văn bản quy định chi tiết thi hành đã tạo khuôn khổ pháp lý tương đối đầy đủ, đồng bộ, thống nhất điều chỉnh toàn diện hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán (TTCK); góp phần bảo đảm TTCK hoạt động công bằng, công khai, minh bạch, an toàn, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư. 

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của thị trường dẫn tới phát sinh một số bất cập, vướng mắc trong thực tiễn thi hành Luật cần được xem xét, sớm sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện nhằm kịp thời khắc phục hạn chế, rủi ro trong hoạt động của thị trường.

Để hoàn thiện thể chế pháp luật trong lĩnh vực chứng khoán, nội dung cơ bản được sửa đổi, bổ sung sẽ nhằm vào một số vấn đề:

Thứ nhất, sửa đổi, bổ sung nhóm các quy định để nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong hoạt động phát hành, chào bán chứng khoán.

Hai là, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các quy định để tăng cường công tác giám sát và xử lý nghiêm các hành vi gian lận, lừa đảo trong hoạt động phát hành, chào bán chứng khoán, quy định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan, bảo đảm hiệu quả phòng ngừa, xử lý vi phạm trên TTCK.

Ba là, sửa đổi, bổ sung nhóm các quy định để tháo gỡ các vướng mắc trên thực tiễn, thúc đẩy sự phát triển của thị trường chứng khoán với mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán. Cụ thể là hoàn thiện cơ sở pháp lý để thực hiện được hoạt động bù trừ, thanh toán các giao dịch chứng khoán trên thị trường theo cơ chế đối tác bù trừ trung tâm trên TTCK Việt Nam.

Gần đây, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68 sửa đổi 4 thông tư liên quan đến nhà đầu tư tổ chức nước ngoài có thể giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền (Non Pre-funding solution - NPS) và lộ trình công bố thông tin bằng tiếng Anh.

Đây là một động thái nhằm cởi nút thắt pre-funding, là bước tiến gần hơn đến nâng hạng TTCK.

Cụ thể, Thông tư 68 năm 2024 cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh. Theo đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua chứng khoán ngay trong ngày (T+0) và thanh toán vào các ngày sau (T+1/T+2). Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 2/11.

Hiện tại, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC), công ty chứng khoán, ngân hàng lưu ký và các nhà đầu tư đang làm việc để hoàn tất quy trình giấy tờ.

Theo nhận định của SSI Research, đây là một bước tiến gần hơn để thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng các yêu cầu nâng hạng lên thị trường mới nổi của FTSE Russell. Với việc nâng hạng này, ước tính dòng vốn từ các quỹ ETF có thể lên đến 1,7 tỷ USD, chưa tính đến dòng vốn từ các quỹ chủ động (FTSE Russell ước tính tổng tài sản từ các quỹ chủ động gấp 5 lần so với các quỹ ETF).

TTCK gần đây đã bớt áp lực bán ròng từ khối ngoại nhưng vẫn khá trầm lắng và một số lần chinh phục bất thành ngưỡng 1.300 điểm.