Chính sách trợ giá sâu cho xe điện của Trung Quốc tại Thái Lan gây nên không ít khó khăn đối với ngành công nghiệp ô tô tỉ USD của xứ sở chùa Vàng.
Theo tạp chí Nikkei Asia ngày 28-7, thị trường ô tô Thái Lan đang rơi vào tình trạng "bội thực" nguồn cung sau khi chính phủ nước này tạo điều kiện để xe điện Trung Quốc ồ ạt tràn vào.
Việc xe điện Trung Quốc được trợ giá sâu đang khiến những nhà máy ô tô truyền thống ở Thái Lan phải cắt giảm năng suất hoặc thậm chí đóng cửa.
Hơn 90.000 xe dư thừa
Nằm trong khuôn khổ Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), từ năm 2022, Bangkok bắt đầu triển khai chương trình trợ giá xe điện. Theo đó, các hãng xe Trung Quốc được trợ giá mạnh, có chiếc xe lên đến 150.000 baht (4.130 USD).
Ngoài ra, các hãng xe điện Trung Quốc còn được miễn nhiều loại thuế nhập khẩu nếu có số xe sản xuất tại Thái Lan ngang bằng số xe nhập vào tính từ năm 2022.
BYD đang là hãng xe Trung Quốc giảm giá mạnh nhất tại Thái Lan. Dòng xe Atto mới nhất của hãng giảm đến 340.000 baht (9.375 USD), tương đương 37% so với mức giá ra mắt 899.000 baht.
Neta, một hãng xe điện khác của Trung Quốc, cũng giảm giá mẫu xe V-II 50.000 baht so với giá khởi điểm là 549.000 baht, tương đương 9%.
Chính sách giảm giá mạnh trên khiến lượng xe điện tràn vào Thái Lan tăng mạnh. Theo Cục thuế Tiêu thụ đặc biệt Thái Lan, kể từ khi chương trình trợ giá xe điện có hiệu lực năm 2022, nước này đã nhập đến 185.029 chiếc xe điện.
Tuy nhiên, dữ liệu từ Cục Đường bộ Thái Lan cho thấy số xe điện được đăng ký trong khoảng thời gian trên chỉ là 86.043 chiếc. Nói cách khác, Thái Lan đang tồn kho hơn 90.000 chiếc xe điện.
"Chúng tôi đang phải trải qua tình trạng dư thừa xe điện. Thậm chí suốt 2 năm qua, nhiều xe điện được nhập khẩu từ Trung Quốc vẫn chưa bán hết và còn nằm trong kho của các đại lý", chủ tịch Hiệp hội xe điện Thái Lan Krisda Utamote chia sẻ.
Tình trạng quá tải trên có thể trầm trọng hơn khi các nhà máy sản xuất của các hãng Trung Quốc ở Thái Lan đi vào hoạt động. Khi ấy, các nhà máy này sẽ có tổng công suất lên đến 750.000 chiếc xe điện mỗi năm.
Hãng xe Nhật thoái vốn
Việc xe điện được trợ giá mạnh tràn ngập thị trường tác động trực tiếp đến ngành công nghiệp ô tô Thái Lan, vốn đóng góp đến 11% GDP nước này. Doanh số xe xăng truyền thống suy giảm ngay khi các chính sách trợ giá có hiệu lực.
Trước sự cạnh tranh trên, hồi tháng 6, Honda Motor, nhà sản xuất ô tô lớn thứ 2 của Nhật Bản, cho biết hãng sẽ ngừng sản xuất tại nhà máy ở thành phố Ayutthaya vào năm 2025 để hợp nhất dây chuyền với nhà máy ở tỉnh Prachinburi.
Hãng này đang có kế hoạch cắt sản lượng hằng năm tại Thái Lan từ 270.000 xe xuống còn 120.000 xe.
Các hãng xe Nhật Bản khác thậm chí còn lên kế hoạch dừng sản xuất ô tô tại xứ sở chùa vàng. Hãng Subaru thông báo sẽ dừng hoạt động sản xuất vào cuối năm nay, theo sau là hãng Suzuki với hành động tương tự vào năm 2025.
Các đơn vị sản xuất phụ tùng ô tô cũng không nằm ngoài "cơn bão" xe điện. Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất phụ tùng Thái Lan Sompol Tanadumrongsak cho biết các đơn đặt hàng phụ tùng xe đã giảm đến 40% trong năm 2024.
"Nhu cầu giảm khiến hầu hết các nhà sản xuất phụ tùng địa phương cắt giảm hoạt động xuống chỉ còn ba ngày một tuần. Hàng chục nhà máy đã buộc phải phá sản", ông Sompol nói.