Thị trường vàng trên mạng sôi động

Lên mạng mua vàng, cẩn trọng vàng thấp tuổi

Trưa 25.10, các tiệm vàng quanh khu vực chợ Tân Định (Q.1, TP.HCM) không có một khách nào vào giao dịch. Các nhân viên nhàn rỗi bấm điện thoại, lướt mạng. Khi thấy chúng tôi bước vào, một nhân viên vẫn cầm trên tay chiếc điện thoại đang chiếu dở bộ phim hỏi: "Chị cần mua gì?". Khi biết chúng tôi cần lắc tay trẻ em làm quà thôi nôi, người này vào bên trong mang ra một số mẫu lắc tay, kiềng đeo tay và nói: "Tiệm cần biết chị mua vàng gì mới báo giá, giá trên bảng là cũ rồi. Giá vàng là 5,45 triệu đồng/chỉ, lấy cái nào thì cân cái đó, ra tiền cộng thêm phí gia công". Những tiệm vàng xung quanh cũng có cảnh tương tự, quầy kệ trống không. Không khí giao dịch khá ảm đạm, một số cửa hàng xung quanh đóng cửa.

Trong khi đó, việc mua vàng trực tuyến tại 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC cũng không mấy dễ. Đăng nhập website Công ty SJC thì thấy 4 điểm bán vàng miếng SJC tại TP.HCM đều báo không có lượt. Trên các diễn đàn vàng, một số thành viên cho biết canh vào mua từ sáng mà vẫn không được nên hỏi nhau bí quyết đặt lệnh như thế nào.

Kênh chính thức khó khăn nhưng những nhóm mua bán vàng trên mạng lại hoạt động khá sôi động. Ở nhóm "Giao lưuvàng miếng SJC", vào sáng 25.10 một thành viên thông tin cần mua 20 lượng vàng với giá 90,2 triệu đồng/lượng, một thành viên khác ở Hà Nội cần mua 10 lượng vàng với giá 90,1 triệu đồng/lượng… Đến đầu giờ chiều, một số thành viên "bán tháo", có người rao cần bán 7 lượng vàng với giá 89,3 triệu đồng/lượng, có người thu vào 12 lượng với giá 89,6 triệu đồng/lượng… Giá vàng trên thị trường tự do liên tục biến động, cao hơn giá chính thức từ 300.000 đồng đến 1,2 triệu đồng mỗi lượng. Các ngân hàng, công ty kinh doanh vàng miếng SJC mua vào với giá 87 triệu đồng/lượng, bán ra 89 triệu đồng/lượng.

Cũng như vàng miếng, trong khi các tiệm vàng khan hiếm vàng nhẫn 4 số 9 thì trên các diễn đàn, người rao mua bán bao nhiêu cũng có. Giá vàng nhẫn 4 số 9 dao động từ 89 - 90 triệu đồng mỗi lượng. Đáng nói, gần đây xuất hiện lời cảnh báo của một chủ tiệm vàng về nhẫn "pha ke" (đọc trại từ fake trong tiếng Anh, nghĩa là "giả, nhái" - NV). Theo hình ảnh do chủ tiệm này cung cấp thì đây là một vỉ vàng nhẫn loại 5 chỉ, được thợ kiểm tra và "chắc chắn thấp tuổi hoặc thậm chí là vàng pha ke luôn. Mọi người có mua vàng thì mua có chỗ bảo hành để ăn vạ nhé. Chứ mua sang tay lãi thêm được vài ba đồng nhưng bóc ra có khi mất trắng đó".

Thanh tra 92% thị trường vàng miếng

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, trong khi mua vàng ở ngân hàng, công ty bị giới hạn 1 lượng/người thì thị trường chợ đen lại đáp ứng được nhu cầu mua bao nhiêu cũng có nên sôi động hơn là dễ hiểu. Cộng thêm giá vàng tự do cao hơn nên những người có vàng xu hướng đem ra bên ngoài bán. Tuy nhiên, việc mua bán vàng miếng SJC trên thị trường tự do là sai quy định pháp luật, có thể gặp rủi ro. Rủi ro lớn nhất là chất lượng vàng không đúng, dẫn đến thiệt hại cho người mua. Đồng thời những giao dịch không đúng nơi quy định cũng là vi phạm pháp luật.

Trong một diễn biến liên quan, cử tri 6 tỉnh, thành phố Hà Nội, Bình Thuận, Hưng Yên, Quảng Nam, Tây Ninh và Thái Bình mới đây đã kiến nghị về việc "tập trung thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp kinh doanh vàng, kịp thời xử lý vi phạm trong hoạt động kinh doanh và làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân nếu có hành vi thao túng thị trường vàng". Phản hồi ý kiến này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho hay NHNN đã tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường vàng để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật. Cụ thể, NHNN đã công bố Quyết định thanh tra số 324 thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng đối với 6 tổ chức tín dụng và doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh vàng miếng, chiếm hơn 92% thị phần kinh doanh vàng miếng. Đoàn thanh tra có đại diện của Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, Bộ Công thương (Tổng cục Quản lý thị trường) và Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế). 

Nội dung thanh tra bao gồm thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng, việc chấp hành quy định về phòng, chống rửa tiền, về chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn, chứng từ, về kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế. Đoàn thanh tra liên ngành tập trung thanh tra, kiểm tra để kịp thời xử lý vi phạm và làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân nếu có hành vi thao túng thị trường. NHNN tiếp tục tổ chức thực hiện quyết liệt, khẩn trương việc thanh tra chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng đối với các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp kinh doanh. Sau khi có kết quả thanh tra, NHNN sẽ phối hợp công bố các hành vi vi phạm và biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật về thanh tra.

Ngoài ra, NHNN còn cho rằng các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh vàng.