Có sự khác biệt rõ rệt giữa mức độ staking của Ethereum và Polygon, với những ảnh hưởng đáng chú ý đến tính phi tập trung của mỗi hệ sinh thái.
Ethereum Staking: Sự tập trung đáng lo ngại
Theo báo cáo “YoY PoS Staking” từ Flipside, hoạt động staking của Ethereum vẫn duy trì mức độ tập trung cao. Từ tháng 9 năm 2023 đến tháng 4 năm 2024, 10 staker hàng đầu đã kiểm soát khoảng 47-48% tổng số ETH được stake, cho thấy sự tập trung ổn định nhưng đáng lo ngại trong hệ sinh thái này. Việc thiếu động thái hướng tới phi tập trung có thể đặt ra những câu hỏi về sự phụ thuộc của mạng lưới vào một số ít đơn vị thống trị.
“Mức độ tập trung ổn định trong hệ sinh thái staking của Ethereum cho thấy rằng chain này vẫn ở trạng thái không lành mạnh, và không có động thái đáng kể nào hướng tới việc gia tăng tính phi tập trung trong năm qua”.
Top staker của Ethereum | Nguồn: Flipside
Bất chấp sự cạnh tranh ngày càng tăng và dòng tiền Lido chảy ra đáng kể trong số những người đặt cược Polygon, sự tăng trưởng của Lido trên Ethereum vẫn không hề suy giảm.
Polygon Staking: Sự phân bổ lành mạnh hơn
Ngược lại, Polygon đã ghi nhận sự gia tăng thị phần của 10 staker hàng đầu từ 20,4% lên 24% trong cùng kỳ, cho thấy sự phân bổ quyền lực staking lành mạnh hơn. Sự gia tăng này chủ yếu được thúc đẩy bởi các tổ chức nhỏ hơn, phản ánh xu hướng hướng tới kiểm soát phi tập trung hơn.
Top staker của Polygon | Nguồn: Flipside
Kể từ tháng 9 năm 2023, 8 trong số 10 staker hàng đầu của Ethereum đã duy trì hoặc mở rộng cổ phần PoS ETH của họ. Trong khi đó, Lido vẫn là người chơi thống trị trong Ethereum staking, tăng cổ phần của mình từ 8,8 triệu lên 9,8 triệu ETH trong giai đoạn này. Dù có sự cạnh tranh gia tăng và các Polygon staker tăng cường rút vốn khỏi Lido, sự tăng trưởng của Lido trên Ethereum vẫn không bị suy giảm.
Dòng tiền đổ vào Ethereum
Tổng số ETH được stake của Ethereum đã tăng mạnh từ 27,2 triệu lên 34,7 triệu trong khoảng thời gian từ tháng 9 năm 2023 đến tháng 4 năm 2024, với sự gia tăng này gần như trùng khớp với mức mở rộng của số lượng trình xác thực. Đợt tăng mạnh nhất diễn ra từ tháng 1 đến tháng 2 năm 2024, khi ETH được stake tăng từ 29,6 triệu lên 31,4 triệu, tương đương với mức tăng 6%.
Sự gia tăng này diễn ra cùng với những đồn đoán về khả năng SEC chấp thuận các Ethereum futures ETF và hoạt động thị trường sôi nổi, điều này có thể đã khuyến khích nhiều người dùng tham gia staking hơn.
Một giai đoạn tăng trưởng đáng chú ý khác diễn ra từ giữa tháng 5 đến tháng 6 năm 2024, khi ETH được stake tăng thêm một triệu, phản ánh sự hứng khởi sau đợt nâng cấp Shanghai thành công. Flipside lưu ý rằng đợt nâng cấp này đã giới thiệu các tối ưu hóa quan trọng và giảm phí, có khả năng thúc đẩy hoạt động staking.
ETH: Dòng staking ròng | Nguồn: Flipside
Ethereum cũng chứng kiến dòng ETH được stake ròng ổn định trong thời gian này, mà không ghi nhận bất kỳ giai đoạn nào có dòng ra ròng đáng kể. Trung bình, dòng vào ròng hàng tháng dao động từ 600.000 đến 1 triệu ETH, với mức cao nhất đạt 1,8 triệu ETH vào tháng 2 năm 2024. Sự tăng trưởng này phản ánh niềm tin mạnh mẽ của người dùng vào phần thưởng staking của Ethereum cũng như sức hấp dẫn chung của mạng lưới. Thêm vào đó, việc Tether mở rộng vào tháng 11 năm 2023, với 4 tỷ USDT được đúc trên Ethereum, có khả năng đã góp phần làm tăng hoạt động của mạng lưới.
Doanh thu của Ethereum staker giảm 30%
Doanh thu của Ethereum staker đã giảm xuống còn 174 triệu đô la trong tháng 9, giảm từ 247 triệu đô la vào tháng 3, phản ánh tâm lý chung yếu kém trong thị trường tiền điện tử. Mặc dù doanh thu giảm, số lượng trình xác thực trên Ethereum vẫn tăng, hiện đạt 1,09 triệu, cho thấy sự tham gia vào việc bảo mật mạng vẫn mạnh mẽ.
Tỷ lệ đốt ETH hàng năm sau sáp nhập là -0,06%, tương đương với 861.000 ETH bị loại bỏ khỏi lưu thông. Tuy nhiên, có dấu hiệu gia tăng nguồn cung ETH kể từ tháng 4, do lượng người sử dụng chain chính giảm. Sự giảm sút trong số lượng địa chỉ hoạt động trên Ethereum cũng cho thấy hoạt động onchain đang chững lại.
Việc duy trì sự cân bằng giữa phần thưởng cho trình xác thực và hiệu quả vận hành của mạng sẽ là yếu tố quan trọng để Ethereum giữ vững vị thế trong lĩnh vực hợp đồng thông minh.