Tranh cãi giới tính khiến quyền anh có thể bị 'trục xuất' khỏi Olympic: IOC muốn hạ ‘knock-out’ IBA

Trọng tâm của cuộc tranh cãi, có thể xuất phát từ cuộc tranh chấp gay gắt giữa Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) và Hiệp hội quyền anh quốc tế (IBA).

Vào năm 2019, IOC đã tước quyền tổ chức quyền anh Olympiccủa IBA, biến căng thẳng âm ỉ giữa hai tổ chức thành một cuộc đối đầu công khai. IBA đã bị đeo bám trong nhiều năm bởi các vấn đề về quản lý, nghi ngờ tham nhũng và khiếu nại.

Cựu chủ tịch IBA Wu Ching-kuo đã từ chức vào năm 2017 sau một vụ bê bối tài chính và một cuộc tranh cãi gian lận khiến 36 quan chức, trọng tài bị đình chỉ vì cáo buộc dàn xếp tỷ số tại Olympic 2016. Ông Wu được tiếp nối bởi một số nhà lãnh đạo khác trong thời gian ngắn ngủi, bao gồm một doanh nhân người Uzbekistan được Bộ Tài chính Mỹ cho biết có liên quan đến "các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia". 

Sau đó, Chủ tịch IBA hiện tại là Umar Kremlev bắt đầu nhiệm kỳ của mình vào năm 2020 với lời hứa khôi phục vị thế của IBA. Nhưng vào tháng 6 năm ngoái, IOC đã trục xuất IBA khỏi phong trào Olympic, nói rằng họ đã không giải quyết được bất kỳ mối quan ngại nào trước đó. 

Tranh chấp trên ảnh hưởng rất lớn đến quyền anh, bởi hầu hết các môn thể thao Olympic đều do các liên đoàn thể thao quốc tế của họ giám sát. Nhưng vì IOC đã đình chỉ IBA nên họ phải tự tổ chức môn quyền anh tại Olympic 2020, và hiện là Olympic 2024. Điều này trở nên quan trọng vì IBA và IOC có các tiêu chí đủ điều kiện khác nhau cho cuộc thi dành cho nữ.

IBA đã tổ chức các cuộc kiểm tra giới tính không xác định đối với 2 võ sĩ quyền anh, Imane Khelif (Algeria) và Lin Yu-ting (Đài Loan) trong giải vô địch thế giới do IBA tổ chức tại New Delhi vào tháng 6 năm ngoái. Cả hai nữ võ sĩ sau đó đều bị loại giữa chừng khi đã vào đến giai đoạn sau.

IBA đã thông báo cho IOC bằng thư về các cuộc kiểm tra, nói rằng Khelif có nhiễm sắc thể nam XY, theo các báo cáo của phương tiện truyền thông đã được IOC xác nhận vào ngày 4.8. Nhưng IOC tuần vừa qua nhiều lần bác bỏ các cuộc kiểm tra trên vì cho rằng "tùy tiện" và "bịa đặt", đồng thời phản đối cái gọi là xét nghiệm giới tính mà cơ quan này đã hủy bỏ vào năm 1999.

IOC đã cho phép Khelif và Lin thi đấu tại Olympic năm nay vì bất kỳ ai được công nhận là phụ nữ trên hộ chiếu của họ đều đủ điều kiện để thi đấu. Khelif và Lin hiện trở thành tâm điểm tranh cãi giới tính tại Olympic năm nay sau khi lần lượt vào bán kết hạng cân 57 kg và 66 kg, đồng thời chắc chắn có ít nhất HCĐ. 

IBA và những người chỉ trích khác cho rằng động thái của IOC đặt ra "những câu hỏi nghiêm trọng về cả sự công bằng trong thi đấu và sự an toàn của các VĐV". Ông Kremlev thậm chí đã đưa ra một số lời chỉ trích, xúc phạm Chủ tịch IOC Thomas Bach trên mạng xã hội.  

Theo AFP, quyết tâm gạt IBA sang một bên của IOC trở nên cứng rắn hơn sau sự cố tại Olympic năm nay và dường như IOC càng không chấp nhận IBA khi Kremlev vẫn còn là chủ tịch IBA. IOC đã khuyến khích thế giới quyền anh tập hợp lại xung quanh một cơ quan quản lý mới, có thể là World Boxing. 

Nếu không có một cơ quan quản lý toàn cầu mới nào xuất hiện, thì vị trí của quyền anh tại Olympic 2028 tại Los Angeles (Mỹ) sẽ bị nghi ngờ. "Quyền anh chỉ có thể có mặt tại Olympic ở Los Angeles - Mỹ vào năm 2028 nếu chúng ta có một đối tác đáng tin cậy. Vì vậy, bây giờ các liên đoàn quyền anh quốc gia phải đưa ra lựa chọn của mình. Tùy thuộc vào họ", ông Bach nhấn mạnh.