Ngày 7-8, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện Trường đại học Sư phạm kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng) cho biết đã xác minh và có buổi họp vào ngày 6-8, để xem xét xử lý trường hợp bà Nguyễn Thị Đông Phương, trưởng bộ môn công nghệ sinh học, khoa công nghệ hóa học - môi trường của trường.
"Không có bằng chứng nào liên quan đến việc cấu kết sản xuất bài báo"
Sau khi báo Tuổi Trẻ đăng loạt bài Cấu kết sản xuất bài báo khoa học quốc tế, nhà trường đã xác minh các nội dung liên quan và có nhận thấy phản biện bài báo khoa học là công việc được thực hiện và khuyến khích đối với giảng viên, nhằm giúp cập nhật kiến thức chuyên môn, nâng cao trình độ thông qua các công trình nghiên cứu.
Theo nhà trường, như báo Tuổi Trẻ đã nêu, Nhà xuất bản Frontiers đã khẳng định tài khoản của TS Nguyễn Thị Đông Phương có địa chỉ tại Trường đại học Sư phạm kỹ thuật. Vì vậy, việc gửi thư mời phản biện bài báo đến TS Phương là do quyền quyết định của ban biên tập tạp chí.
TS Phương không thể can thiệp vào quyền quyết định này. Việc ban biên tập biết rõ các quy định của tạp chí nhưng vẫn gửi thư mời phản biện là trách nhiệm của ban biên tập và đã gây ảnh hưởng không tốt đến các phản biện.
"Theo thông lệ, phản biện chỉ góp ý đơn thuần về chuyên môn, mang tính chất tham khảo để giúp ban biên tập quyết định tính chính xác đối với bài báo. Một bài báo có thể có tới 3 phản biện hoặc nhiều hơn.
Vì vậy, việc TS Nguyễn Thị Đông Phương tham gia phản biện một bài báo khoa học là không vi phạm liêm chính học thuật theo quy định pháp luật hiện hành. Nhà trường cũng nhận thấy không có bằng chứng nào liên quan đến việc cấu kết sản xuất bài báo khoa học quốc tế", đại diện nhà trường khẳng định.
Trường không có thẩm quyền xác minh mối quan hệ của TS Nguyễn Thị Đông Phương
Nhà trường cho rằng hợp tác quốc tế là một trong những hoạt động giúp phát triển tiềm lực về khoa học và công nghệ. Việc cán bộ giảng viên phối hợp nghiên cứu với các đồng nghiệp của các nước và có cùng lĩnh vực là điều hiển nhiên.
Tuy nhiên việc quan hệ giữa các cá nhân như thế nào là thuộc về quyền riêng tư, nhà trường không có thẩm quyền xác minh.
Đồng thời nhà trường cho biết thường xuyên thực hiện đánh giá các công trình nghiên cứu khoa học đối với tất cả cán bộ (không chỉ riêng TS Nguyễn Thị Đông Phương), thông qua hoạt động đánh giá cán bộ viên chức hằng năm.
"Theo phản ánh từ báo Tuổi Trẻ, nhà trường đã rà soát lại các bài báo của TS Nguyễn Thị Đông Phương (theo danh mục từ Gooogle Scholar) và đến thời điểm này, nhà trường không nhận thấy cảnh báo vi phạm liêm chính khoa học nào từ các nhà xuất bản, tạp chí liên quan.
Đến thời điểm hiện tại, nhà trường chưa tìm thấy bằng chứng thể hiện TS Nguyễn Thị Đông Phương có vi phạm liêm chính khoa học. Tuy nhiên nhà trường đã tổ chức cuộc họp, nhắc nhở bà Nguyễn Thị Đông Phương và toàn thể cán bộ, giảng viên chú ý rút kinh nghiệm khi tham gia phản biện bài báo khoa học", đại diện nhà trường cho hay.
Nhà xuất bản Frontiers khẳng định có mâu thuẫn lợi ích
Trong khi đó trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Anastasia Long - phụ trách bộ phận truyền thông Nhà xuất bản Frontiers - tái xác nhận bài báo khoa học vừa bị gỡ bỏ do mâu thuẫn lợi ích, làm mất tính liêm chính của quá trình bình duyệt khi các tác giả lẫn phản biện và biên tập viên đều có quan hệ với nhau: tác giảVõ Nguyễn Đại Việt, tác giả Pau Loke Show, phản biện Nguyễn Thị Đông Phương, phản biện Chin Kui Cheng và biên tập viên Su Shiung Lam.
Điều đáng nói, một trong những người phản biện của bài báo vừa bị gỡ là Nguyễn Thị Đông Phương ghi địa chỉ liên hệ là Trường đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng). Tuy nhiên trong tất cả các công trình được liệt kê dưới tên tài khoản Nguyễn Thị Đông Phương trên Frontiers, địa chỉ của người này luôn là Trường đại học Sư phạm kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng).
Trên thực tế có hai người mang cùng họ tên Nguyễn Thị Đông Phương, đều làm việc tại Đại học Đà Nẵng và có hai địa chỉ email khác nhau.
Trả lời về việc này, bà Phương (Trường đại học Sư phạm kỹ thuật) khẳng định: "Tôi không có tài khoản trên Frontiers".
Tuy nhiên, bà Anastasia Long cho biết: "Người phản biện bài báo bị gỡ chính là TS Phương và địa chỉ đăng ký của bà Phương là Trường đại học Sư phạm kỹ thuật - Đại học Đà Nẵng. Nguyễn Thị Đông Phương được nhóm tác giả đề xuất làm phản biện, còn phản biện Chin Kui Cheng do biên tập viên Su Shiung mời.
Hồ sơ Nguyễn Thị Đông Phương do chủ sở hữu tài khoản này tạo ra khi họ đăng ký với Frontiers, chứ không phải do Frontiers tự động tạo ra".