Luật nhà ở 2023, nghị định 100 và thông tư 05 hướng dẫn đã quy định đối với nhà ở 1 tầng cho thuê thì phải đảm bảo diện tích bình quân tối thiểu 8m²/người (không bao gồm diện tích khu phụ).
Dãy nhà trọ còn phải xây dựng khép kín
Theo đó, nhà trọ dạng này ngoài diện tích bình quân tối thiểu 8m2/người, còn phải được xây dựng khép kín (có phòng ở riêng, khu vệ sinh riêng) theo tiêu chuẩn xây dựng; nhà có chất lượng cấp IV.
Ngoài ra chủ nhà còn phải bố trí mặt bằng xây dựng nhà ở và các hạng mục công trình xây dựng khác trong dãy nhà ở 1 tầng trên khu đất đảm bảo điều kiện giao thông thuận lợi, vệ sinh môi trường và điều kiện khắc phục sự cố (cháy, nổ, sập đổ công trình...).
Trường hợp xây dựng nhà ở (riêng lẻ) nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân (nôm na là chung cư mini) từ 2 tầng trở lên và có quy mô từ 20 căn hộ trở lên thì phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1 điều 57 Luật nhà ở đối với nhà ở có từ 2 tầng trở lên.
Đối với nhà ở có từ 2 tầng trở lên và có quy mô dưới 20 căn hộ thì phải đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân theo quy định của Bộ Xây dựng; Đáp ứng yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy theo quy định; Đáp ứng điều kiện theo quy định của UBND cấp tỉnh về đường giao thông.
Như vậy Luật nhà ở và các văn bản hướng dẫn chỉ yêu cầu điều kiện diện tích bình quân tối thiểu là 8m2/người đối với nhà ở cho thuê dạng dãy nhà trọ. Còn đối với nhà cho thuê dạng "chung cư mini" thì không đặt ra diện tích bình quân tối thiểu.
TP.HCM: "chung cư mini" an toàn phải 5m2/người
Thế nhưng, TP.HCM sẽ thực hiện đề án (do Sở Xây dựng chủ trì) hỗ trợ xây dựng, cải tạo các nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ trở thành an toàn. Từ đó, người dân có thể tìm nhà trọ an toàn thuận tiện trên app điện thoại.
Theo đề án này, TP.HCM chỉ tập trung vào đối tượng là nhà ở từ 2 tầng trở lên và có quy mô dưới 20 căn hộ (chung cư mini) mà tại mỗi tầng có thiết kế, xây dựng căn hộ để cho thuê theo quy định Luật nhà ở 2023; nhà trên 6 tầng phải thực hiện yêu cầu thiết kế, thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy...
Đề cương của Sở Xây dựng dự kiến đề xuất nhà thuê trọ (gồm cả chung cư minn) phải đảm bảo diện tích bình quân tối thiểu là 5m2 sàn/người. Bên cạnh đó, hẻm xây dựng nhà cho thuê trọ phải có chiều rộng tối thiểu 4m và cách đường chính không quá 100m.
Mọi phòng trong nhà phải đảm bảo có hành lang dẫn ra lối thoát nạn... Phòng trọ muốn hoạt động kinh doanh phải đảm bảo các tiêu chí này.
Các tiêu chí về diện tích tối thiểu, an toàn về phòng cháy chữa cháy sẽ được Công an TP.HCM phối hợp với Sở Xây dựng ban hành hướng dẫn dự kiến vào cuối tháng 10-2024.
Chiều 8-8, tại họp báo kinh tế - xã hội, bà Lê Thị Loan - đại diện Sở Xây dựng TP.HCM - cũng lý giải về một số chỉ tiêu nhà trọ đưa ra trong dự thảo đề án quản lý, hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ (nhà trọ) tại TP.HCM mà Sở Xây dựng vừa trình cho UBND TP.HCM như trên.
Bà Lê Thị Loan cho biết việc Sở Xây dựng đề xuất hẻm xây dựng nhà trọ phải có chiều rộng tối thiểu 3-4m là để đảm bảo xe cứu hỏa tiếp cận. Trong trường hợp hẻm không đủ rộng cho xe cứu hỏa vào thì nhà phải cách mặt đường chính không quá 100m để đường ống nước chữa cháy của xe cứu hỏa vào được đến nơi có sự cố.
Tiêu chí diện tích tối thiểu 5m2/người là để giới hạn số lượng người trên mỗi phòng và giới hạn số lượng phòng trong mỗi công trình nhà trọ không tập trung quá đông người.
Hiện nay, ở TP.HCM có khoảng 60.500 nhà trọ tư nhân đang kinh doanh, chia thành 2 nhóm. Nhóm 1 là dãy phòng cho thuê độc lập có 34.800 công trình, với tổng số người thuê tối đa hơn 943.000 người. Nhóm 2 là nhà ở riêng lẻ ngăn chia từng phòng để cho thuê có 25.670 công trình, với số người thuê tối đa hơn 486.000 người.