Trong cuộc trò chuyện với Tuổi Trẻ, ca sĩ TÙNG DƯƠNG nói một cách thẳng thắn về quan điểm âm nhạc giai đoạn hiện tại, cả những ý kiến cho rằng anh đang "mất chất".
"Đừng dán nhãn tôi"
* Hai MV như bước chuyển về tư duy âm nhạc của Tùng Dương. Kết hợp với phần lớn nghệ sĩ trẻ gen Z, anh đang tìm kiếm một không gian âm nhạc mới?
- Chẳng phải bây giờ mà lúc nào Tùng Dương cũng tìm kiếm điều đó. Hai MV ra mắt gần đây, tôi còn tự tay viết kịch bản.
Trong MV Đàn ông không cần khóc, Tùng Dương 41 tuổi vẽ tương lai cho một Tùng Dương 70 tuổi.
Lò dò nhìn lại đời mình và quán chiếu với những thân phận quanh mình, hóa ra tất cả như một vở kịch sân khấu. Có lẽ tôi đã nhìn thấy được tương lai và số mệnh của mình.
* 41 tuổi đã hồi tưởng, liệu có sớm?
- Những người chuẩn bị trước cho tuổi già của mình là những người biết nghĩ cho bản thân.
Có điều, với Cánh chim phượng hoàng, Đàn ông không cần khóc hay cả album Đa vũ trụ sắp tới, tôi hướng tới một không gian âm nhạc rộng hơn.
Các album Li ti, Những ô màu khối lập phương, Độc đạo... phản ánh nhân sinh quan của Tùng Dương giai đoạn đó, chứa đựng cái "tôi" rất mạnh; còn giờ tôi không đặt cái tôi của mình lên trên hết, thay vào đó làm những dự án mang tính chia sẻ và chữa lành, hướng tới cộng đồng nhiều hơn.
* Nhưng Tùng Dương có còn là Tùng Dương nếu không đặt cái tôi lên đầu?
- Cái tôi bảo thủ, cái bản ngã dâng cao là điều nên loại bỏ. Biết lắng nghe, gạn lọc, học hỏi, thậm chí học ở các bạn gen Z, để sống hài hòa một chút sẽ tốt hơn. Tôi nghĩ thế.
* Anh từng bảo thủ như thế nào?
- Tôi từng cực đoan đến mức sẽ không hát một bài có hơi hướm thương mại, hướng tới số đông. Tôi từng nói với nhạc sĩ Đông Thiên Đức: "Những ca từ của em như "gian gian díu díu mập mờ" hoặc "bình minh ơi dậy chưa, cà phê sáng với tôi được không", nếu là ngày xưa, anh rất ngại hát".
Hồi đó, Tùng Dương vẫn muốn thử thách những gì cao siêu cho bản thân mình. Thậm chí ngay cả việc thực hiện dự án Bộ tứ sông Hồng tôn vinh bốn nhạc sĩ Phó Đức Phương, Dương Thụ, Nguyễn Cường, Trần Tiến, giờ ngẫm lại tôi nhận ra mình vẫn còn muốn chứng tỏ nhiều lắm.
* Vậy tính thương mại trước đây anh không muốn đến gần hóa ra là gì?
- Hóa ra nó là những cảm xúc thường trực gắn bó thiết thân với khán giả. "Bình minh ơi dậy chưa, cà phê sáng với tôi được không" giờ thấy thật dung dị và có mình trong đó.
Cứ mải miết chinh phục những điều cao siêu mà quên mất những mộc mạc, đời nhất nhưng đó mới là những thứ chắp cánh cho hoài bão của mình đi xa.
* Tùng Dương không sợ những khán giả quá yêu cá tính trước đây của anh nói "Tùng Dương mất chất", "có vấn đề" ư?
- Tôi chưa bao giờ từ bỏ con đường âm nhạc của mình, nhưng cái tôi là thứ tôi sẵn sàng từ bỏ hoặc giảm nhẹ. Một ngày nào đó bạn tự nhận thấy sự cực đoan của bạn cũng hay nhưng chưa chắc đúng. Tôi đã nhìn thấy nhiều sự cực đoan, họ "chết" trong sự cực đoan đó.
Giờ mới thật "17 bẻ gãy sừng trâu"
* Có lý do dẫn đến bước chuyển về tư duy đó không?
- Có những khó khăn trong cuộc sống, nhưng tôi xin phép giữ cho mình. Không có ai là không có sai lầm trong cuộc đời này và không phải cuộc sống lúc nào cũng màu hồng, cũng may mắn mãi. Hãy sớm chuẩn bị cho mình sự giác ngộ nhất định để cuộc đời an tĩnh, thanh thản hơn để không bị cuốn vào guồng quay tham sân si nhiều nữa.
* Nhưng chừng nào còn là nghệ sĩ thì còn muốn sản phẩm làm ra có người nghe, muốn được nổi tiếng chứ. Tùng Dương lại đang phừng phừng khí thế thế kia...
- Bản ngã của một người nghệ sĩ rất khó kiên định ở chỗ đó.
Mình đấu tranh cho cái nội tại của mình để nó ngày càng hoàn thiện, hướng tới vùng sáng trung tâm hơn, nhưng những vùng tối đôi khi kích hoạt sự sáng tạo nhiều hơn.
Tôi cũng đang lờ mờ hướng tới sự tỉnh thức thôi, chưa giác ngộ đâu. Tôi vẫn có quá nhiều thứ thử thách mình, còn nhiều ham muốn. Nhưng tôi nghĩ, sự "thay máu" trong con người mình sẽ ảnh hưởng tới thông điệp ta đưa ra, cách ta ứng xử với cuộc đời. Nó là cái vóc của một người.
* Tùng Dương tự nhận xét giọng mình ở quãng này ra sao?
- Tôi vẫn còn đó sự trường sức nhưng giọng hát ở giai đoạn này hay hơn, phóng khoáng hơn. Đây mới là giai đoạn giọng hát của tôi chín nhất. Nhưng tôi cũng biết từ chín tới chín nẫu rất nhanh.
* Nghe Tùng Dương nói thấy tuổi già đến chân anh rồi. Anh không sợ già ư?
- Tùng Dương còn lâu mới hết thanh xuân. Trong album Đa vũ trụ công bố cuối năm nay, có một bài hát tên Già đấy. "Tóc hai thứ màu tự nhiên trời cho có khi hợp thời/ Tuổi xuân của ta gần đất nhưng cách xa trời/ Ai lấy mà cho, ai mua mà bán, ai thừa mà xin"...
* Tùng Dương sắp ra một MV khác vào tháng 10 này hợp tác cùng Tăng Duy Tân. Tôi đã nghe có người nói "Tùng Dương ơi bình tĩnh" đấy...
- (Cười lớn) Tôi đang trong giai đoạn đẹp nhất, sung mãn nhất của cuộc đời. Không ai nói trước được điều gì cả. Trước khi quá muộn thì mình cứ thuận duyên mà làm. Nếu 10 hay 20 năm trước, ai đó nói với tôi như thế, tôi sẽ rất chú trọng; giờ thì tôi cứ để dòng nước trôi thôi.
Không biết mọi người sao, nhưng tôi nghĩ lúc này tôi mới đúng "17 bẻ gãy sừng trâu". Nói thế không có nghĩa tôi thừa năng lượng để làm những điều khiến người khác ngột ngạt.
Trong dòng nước số mệnh đang chảy một cách tự nhiên và tuôn trào ấy, tôi vẫn hướng vào một gì đó thật chậm, thật là mình.