Ukraine đang mắc sai lầm chiến lược ?

Nga ưu tiên Pokrovsk

Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi ngày 5.9 đánh giá chiến dịch tấn công tại tỉnh Kursk của Nga từ trước đó một tháng là một thành công khi giúp Kyiv đạt nhiều mục tiêu chính: ngăn chặn một mũi tiến công mới của Nga từ Kursk, lập vùng an ninh để ngăn các cuộc nã pháo xuyên biên giới hằng ngày, bắt tù binh và tăng nhuệ khí cho binh sĩ và cả nước. Tuy nhiên, việc chưa đạt được mục tiêu quan trọng hơn là buộc Nga điều động bớt quân khỏi miền đông Ukraine đã gây ra những chỉ trích cho canh bạc quân sự của Kyiv.

Nga đang từ từ kiểm soát nhiều làng mạc và tiếp cận Pokrovsk, trung tâm hậu cần chiến lược cho lực lượng Ukraine ở tiền tuyến và là cửa ngõ dẫn đến những vùng khác tại tỉnh Donetsk.

Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW, Mỹ) trong tuần này đánh giá Nga có vẻ đang ưu tiên bước tiến về Pokrovsk và chấp nhận trì hoãn việc đánh đuổi quân Ukrainekhỏi Kursk. Giới lãnh đạo chính trị và quân sự Ukraine cho biết Nga đang điều hàng chục ngàn binh sĩ đến Kursk trong khi không tiến thêm được mét nào trong 6 ngày qua về phía Pokrovsk. Tuy nhiên, AFP phân tích dữ liệu của ISW cho thấy từ khi chiến dịch tại Kursk của Kyiv bắt đầu, Nga đồng thời giành được 476 km2 tại Ukraine, bước tiến lớn nhất từ tháng 10.2022. Tổng thống Nga Vladimir Putin mới đây tuyên bố quân đội đang tiến lên tại vùng Donbass miền đông Ukraine với tốc độ nhanh chưa từng thấy trong thời gian dài.

Tờ The Hill dẫn lời GS Stephen Walt, chuyên nghiên cứu các vấn đề quốc tế tại Trường Chính sách công Kennedy - ĐH Harvard (Mỹ), cho rằng phần đất Ukraine kiểm soát tại Kursk là rất nhỏ so với vùng mà Nga nắm giữ tại Ukraine. Chiến dịch tại Kursk dù đạt thành công chiến thuật nhưng rõ ràng có những hạn chế về khả năng tiến xa hơn của Kyiv.

"Thành công ngắn hạn này của Ukraine sau cùng có thể bị cho là thất bại chiến lược nếu nó khiến sự phòng thủ của Ukraine tại miền đông suy yếu và cho phép Nga tiến nhanh hơn tại đó. Nga có thể chấp nhận để cho Ukraine chiếm một phần nhỏ lãnh thổ và tin rằng họ có thể khôi phục kiểm soát sau đó", GS Walt phân tích.

Hàng loạt bất lợi cho Kyiv

Sau một tháng, lực lượng Ukraine được cho là đã chiếm giữ khoảng 1.300 km2 lãnh thổ Kursk với khoảng 100 làng, bắt hàng trăm tù binh. Tuy nhiên, ông Oleksandr Syrskyi thừa nhận Nga có lợi thế về quân số và hỏa lực, trong khi Ukraine phải đưa tân binh ra chiến trường dù chưa huấn luyện đầy đủ. Một số nhà quan sát cho rằng Nga có thể biến chiến dịch Kursk thành thời cơ để làm tiêu hao lực lượng Ukraine và ngay cả trong trường hợp bắt buộc đàm phán, Moscowchắc chắn không chấp nhận mức giá "1.000 đổi 1", liên quan diện tích phần đất của nhau mà hai bên kiểm soát.

Bên cạnh đó, Kyiv còn đối diện mối lo ngại ngày càng gia tăng về sự hỗ trợ của các đối tác phương Tây, trong bối cảnh cuộc bầu cử Mỹ đang đến gần. Trong cuộc phỏng vấn với CNN, ông Syrskyi thừa nhận sự chậm trễ từ nguồn viện trợ từ Mỹ đã gây ra nhiều thất bại lớn trên chiến trường và khiến nhuệ khí giảm sút.

"Nga đang tăng gấp đôi nỗ lực tại Donetsk và tiến lên, những kết quả có thể không tối ưu cho Ukraine tại Kursk, bức tranh chính trị đang thay đổi và lo ngại về sự hỗ trợ trong tương lai. Tất cả đang báo hiệu thời khắc quan trọng cho Ukraine", CNN dẫn nhận định của PGS Michael Butler, chuyên về quan hệ quốc tế tại ĐH Clark (Mỹ).