Ukraine đối mặt tình thế lưỡng nan ở Kursk

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 14.8 cho biết nước này thọc sâu thêm 1- 2 km vào đất Nga, kiểm soát 74 khu định cư và bắt giữ hơn 100 lính Nga kể từ khi phát động chiến dịch nhắm vào Kursk. Đây là cuộc tấn công qua biên giới vào Nga lớn nhất kể từ Thế chiến 2.

Theo Bộ Tổng tham mưu Ukraine, lực lượng Kyiv tận dụng tối đa khả năng tấn công bằng số lượng kỷ lục máy bay không người lái (UAV) vào các sân bay quân sự và phá hủy chiến đấu cơ Su-24 của Nga. Theo dữ liệu của Nga, ít nhất 200.000 người được sơ tán khỏi các khu vực biên giới trong bối cảnh cuộc tấn công của Ukraine vào các tỉnh biên giới Nga đã kéo dài hơn một tuần, theo TASS.

Tình thế lưỡng nan của Ukraine

Giới phân tích địa chính trị và quốc phòng cảnh báo rằng sẽ có phản ứng mạnh mẽ từ phía Nga, đồng thời nhấn mạnh Ukraine nên chuẩn bị cho các kịch bản tiếp theo. Theo đó, Ukraine có 2 lựa chọn là bổ sung binh sĩ để tiếp tục tiến quân vào lãnh thổ Nga hoặc rút quân để bảo toàn quân số khi Moscow chưa phản ứng mạnh. Theo CNBC dẫn lời các chuyên gia, Ukraine nên quyết định nhanh chóng.

"Giai đoạn đầu của chiến dịch chứng kiến sự tiến quân nhanh chóng của quân đội Ukraine và việc thiết lập các vị trí phòng thủ ở khu vực Kursk dường như sắp kết thúc", ông Andrius Tursa, cố vấn tại công ty tư vấn rủi ro Teneo (Mỹ) nhận định hôm 14.8.

Ông Tursa cho rằng xét về góc độ quân sự - chính trị, Ukraine được cho là thành công trong tuần đầu tiên của chiến dịch Kursk, nhưng nó tiềm ẩn nhiều rủi ro khi cuộc tấn công đang được thực hiện bởi các binh sĩ tinh nhuệ cùng các thiết bị quân sự tiên tiến của phương Tây. Do đó, tổn thất ở Kursk có thể làm suy giảm khả năng phòng thủ đất nước và có thể "gậy ông đập lưng ông" đối với Ukraine.

Giới chức Ukraine thừa nhận rằng cuộc tấn công vào đất Nga nhằm tạo thế cân bằng đàm phán trong các sáng kiến hòa bình tương lai với Nga. Do đó, trong một luồng quan điểm khác, việc giữ quân ở Kursk có thể là một "quân bài mặc cả" hữu ích cho Ukraine.

Ukraine được cho là có dấu hiệu tính lưu quân lâu dài ở Kursk khi Tổng thống Zelensky ngày 14.8 thông báo có thể thiết lập các sở chỉ huy quân sự tại Kursk nếu cần thiết.

Chia sẻ với CNBC, một quan chức cấp cao của Ukraine nói rằng: "Nếu mọi việc diễn ra tốt đẹp [ở Kursk], sự hiện diện của quân đội Ukraine ở Nga sẽ đóng vai trò động lực làm thay đổi cục diện cuộc xung đột và sẽ tăng cường sức mạnh đàm phán của chúng tôi, trong các sáng kiến hòa bình ở tương lai".

Đồng quan điểm, ông Taras Kuzio - giáo sư khoa học chính trị tại Học viện quốc gia Kyiv-Mohyla (Ukraine) đánh giá việc chiếm ưu thế ở Kursk sẽ không chỉ tạo đòn bẩy trên bàn đàm phán với Nga, mà còn mang giá trị về mặt quân sự cho Kyiv. Một vành đai do Ukraine chiếm giữ ở các khu vực Kursk và Belgorod sẽ ngăn chặn hỏa lực pháo binh hay các UAV của Nga nhằm vào vùng đông bắc Ukraine, đồng thời chặn các tuyến tiếp tế cho lực lượng đồn trú của Nga ở Donbas.

Nga sớm đáp trả mạnh

Các nhà phân tích cảnh báo rằng phản ứng của Nga sẽ sớm thay đổi để phản công Ukraine. Nga đang đẩy nhanh chiến thuật "vây bọc và truy quét" lực lượng Ukraine ở Kursk. Bộ Quốc phòng Nga ngày 14.8 cho biết một số đơn vị trên bộ và trên không, cùng các cuộc tấn công bằng pháo binh và máy bay không người lái đã ngăn chặn các nhóm thiết giáp cơ động của đối phương tiến sâu vào lãnh thổ Nga.

Phó tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Quân sự các Lực lượng vũ trang Liên bang Nga Apty Alaudinov ngày 14.8 cho biết Ukraine đang bắt đầu đào hào sâu và thực hiện các biện pháp cố thủ khác ở khu vực Kursk để tránh lực lượng Nga tiêu diệt. Theo TASS dẫn lời ông Alaudinov, lực lượng vũ trang Nga ngày 15.8 giải phóng khu định cư Martynovka khỏi quân đội Ukraine ở Kursk, và một chiến dịch truy quét hiện đang được tiến hành ở các địa phương khác.

Ông Matthew Savill, Giám đốc Viện các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) đánh giá: "Xét đến nguồn dự trữ mà Ukraine hiện có, việc duy trì một lực lượng với bất kỳ quy mô nào ở Nga và phòng thủ chống lại các cuộc tấn công sẽ rất khó khăn. Cho đến nay, điều này cũng không khiến Nga chậm lại các bước tiến của họ xung quanh Donbas, nơi tình hình xung quanh Chasiv Yar và hướng tới Povrovsk vẫn còn khó khăn".

Trên thực tế, kể từ khi Ukraine tấn công vào đất Nga, thì các lực lượng Nga nhanh chóng tạo bước tiến đáng kể ở mặt trận Pokrovsk. Trong báo cáo ngày 14.8 của TASS, Nga cho biết quân đội Ukraine từ bỏ một số vị trí ở làng Grodovka và khu vực lân cận thuộc Pokrovsk.

Trước tình hình trên, Kyiv Post dẫn lời một binh sĩ Ukraine cảnh báo: "Chiến thắng ở Kursk là tốt, nhưng quân đội cần đánh giá tình hình ở mọi nơi một cách tỉnh táo, nếu không sẽ rất đau đớn sau này".