Vàng ế, tiền nằm trong ngân hàng 'chờ thời'

Vàng ế

Giá vàng thế giới bật tăng mạnh, đạt mức 2.515 USD/ounce và có lúc lên cao kỷ lục khi chạm giá 2.531 USD/ounce. Trong khi đó, giá vàng miếng SJC vẫn đứng bất động ở mức giá 79 triệu đồng/lượng chiều mua vào, bán ra 81 triệu đồng/lượng. Còn vàng nhẫn 4 số 9 tăng 200.000 đồng mỗi lượng, đạt mức giá kỷ lục ở 78,5 triệu đồng/lượng. Công ty SJC mua vào vàng nhẫn lên 77,1 triệu đồng, bán ra 78,5 triệu đồng. Công ty PNJ mua vào 77,1 triệu đồng, bán ra 78,35 triệu đồng… Thường khi giá vàng tăng, người mua - người bán đều chộn rộn, thị trường hút dòng tiền nhàn rỗi khá mạnh.

Nhưng hiện nay, không phải muốn mua vàng là được. Việc đăng ký mua vàng tại 4 ngân hàng thương mại quốc doanh cũng như công ty SJC vô cùng khó khăn. Sau khi Vietcombank, Vietinbank công bố giao vàng sau 2 ngày đăng ký mua thành công thì nay có thêm công ty SJC cũng sẽ thực hiện giao vàng miếng cho khách sau 2 ngày làm việc kể từ ngày khách hàng đăng ký mua vàng miếng thành công và hoàn thành giao dịch.

Chị Thanh Nga (ngụ Q.3, TP.HCM) cho biết vào tuần trước đăng ký thành công mua vàng trực tuyến, nhưng do bận công việc nên không đi từ Q.3 đến chi nhánh công ty ở Q.Gò Vấp được, đành phải hủy lệnh mua này. Nay vào trang web công ty SJC đăng ký lại thì màn hình hiện lên dòng chữ: "Quý khách đã đăng ký giao dịch vào ngày 15.8 nên không thể đăng ký tiếp. Quý khách có thể đăng ký giao dịch tiếp theo kể từ ngày 14.9". Xét trên thông báo này thì mỗi lần mua 1 lượng sẽ cách nhau 1 tháng và hệ thống không ghi nhận giao dịch trước đó có thành công hay không.

Không những vậy, thị trường vàng miếng SJC tự do giao dịch èo uột và có giá nhỉnh hơn các ngân hàng thương mại, công ty SJC chỉ 350.000 đồng/lượng. Đây là mức thấp nhất gần đây, trước đó có thời điểm giá vàng miếng SJC tự do cao hơn ngân hàng từ 1 - 2,5 triệu đồng/lượng. Giá mua vàng miếng SJC tự do ở mức 80,75 triệu đồng, bán ra 81,35 triệu đồng. Điều này cho thấy nhu cầu vàng miếng SJC ở mức rất thấp.

Ghi nhận ở một số đơn vị kinh doanh vàng, giao dịch vàng hiện nay chỉ còn 1/5 so với ngày trước đó. Do việc mua vàng từ các ngân hàng, công ty khá gian truân nên ở chiều ngược lại, khách hàng cũng không bán lại vàng cho đơn vị. Nhiều khách hàng khi đến giao dịch vàng lo lắng về những thông tin cá nhân được các tổ chức báo cáo về cơ quan chức năng, công an đâm ra ngại mua bán. Người có vàng thì giữ vàng, người có tiền thì giữ tiền khiến dòng vốn chảy vào thị trường này như ngưng đọng.

Tiền nằm ở ngân hàng

Ông Nguyễn Trí Hiếu (chuyên gia tài chính) nhận xét dưới sự điều tiết của Ngân hàng Nhà nước, thị trường vàng đóng băng, không có sôi động mua bán như trước đây. Việc khách hàng không đăng ký được hay hệ thống báo lỗi, giao vàng chậm nhiều ngày… có thể là biện pháp kỹ thuật để thị trường vàng trầm lắng, không sốt như trước đây.

Vậy nguồn tiền này đi đâu? Ông Nguyễn Trí Hiếu cho hay vàng thì không mua được, chứng khoán thì lình xình, bất động sản thì trầm lắng, ngoại tệ cũng giảm giá nhiều… Do đó tiền vẫn nằm ở tài khoản ngân hàng dù lãi suất tiết kiệm ở mức thấp nhưng dù sao cũng thực dương.

Theo Ngân hàng Nhà nước, hệ thống ngân hàng huy động khoảng 15 triệu tỉ đồng trong dân. Tốc độ huy động vốn của cá nhân tăng nhanh hơn so với khu vực tổ chức. Dữ liệu mới nhất từ nhà điều hành, hệ thống ngân hàng đã huy động tiền gửi dân cư cuối tháng 5 tăng 183.000 tỉ đồng so với cuối năm 2023, hơn 6,715 triệu tỉ đồng (tăng 2,8% so với cuối năm 2023). Trong khi đó, các tổ chức kinh tế có lượng tiền gửi vào hệ thống ngân hàng giảm 133.000 tỉ đồng, còn 6,708 triệu tỉ đồng (giảm 1,95%). Trong khi tiền vào nhiều thì đầu ra, tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng lại đi giật lùi. Tính tới cuối tháng 7, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt gần 14,33 triệu tỉ đồng, tăng 5,66% so với cuối năm 2023, trong khi mức tăng trưởng tín dụng tính đến cuối tháng 6 là 6%. Điều này cho thấy dư nợ tín dụng tháng 7 tăng trưởng âm. Đồng thời 7 tháng qua, tăng trưởng tín dụng chỉ đạt hơn 1/3 chặng đường kế hoạch đề ra cho cả năm là tăng 15%.

Ông Nguyễn Trí Hiếu cho hay hệ thống ngân hàng huy động được hơn 15 triệu tỉ đồng nhưng vừa qua cho vay âm, không tăng trưởng được. Thế nhưng lãi suất tiết kiệm trên thị trường vẫn tăng là do nợ xấu gia tăng. Nợ nội bảng và ngoại bảng lên con số 6% là mức cao. Chính vì vậy ngân hàng cần huy động vốn mới để cho vay khi vốn cũ chưa đòi được. Theo dự báo của ông Nguyễn Trí Hiếu, lãi suất tiết kiệm từ nay đến cuối năm có thể tăng thêm từ 0,5 - 1%/năm, còn lãi suất cho vay có thể sẽ được điều chỉnh tăng thêm 0,5%/năm từ năm 2025.

Ngược lại, PGS-TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP.HCM, cho rằng: Dòng tiền hiện nay đang chờ đợi để đổ vào thị trường bất động sản sau khi luật Đất đai mới có hiệu lực. Cụ thể, ở một số khu vực phía bắc, giá bất động sản đã sôi động trở lại. Trong vài tháng tới, khi Việt kiều được sở hữu nhà đất thì khả năng dòng tiền chảy vào lĩnh vực này đón đầu xu hướng gia tăng. Do đó, tiền vẫn đang nằm ở ngân hàng để chờ cơ hội đầu tư mới. Khi dòng tiền này được giải ngân, tín dụng tiêu dùng, mua nhà hay sửa chữa nhà đất cũng sẽ tăng lên, góp phần tăng trưởng tín dụng chung của ngành.