Căng thẳng Trung Đông tác động mạnh mẽ đến thị trường năng lượng toàn cầu
Kể từ sau sự kiện quân đội Israel tiến vào Lebanon và Iran phóng tên lửa vào Israel, đến 2/10, giá dầu đã tăng hơn 4% lên khoảng 75 USD một thùng. Giá dầu thô tăng vọt do những lo ngại về khả năng gián đoạn nguồn cung.
Theo báo cáo của EIA, sản lượng dầu toàn cầu ước tính khoảng 100 triệu thùng/ngày, và bất kỳ sự gián đoạn nào từ Iran có thể làm tăng giá lên tới 90 USD/thùng trong ngắn hạn.
Theo các chuyên gia, cuộc tấn công của Israel vào các cơ sở sản xuất hoặc xuất khẩu dầu của Iran có thể gây ra gián đoạn nguồn cung lên tới hơn 1 triệu thùng/ngày.
Thậm chí, trong trường hợp leo thang căng thẳng, các cuộc tấn công có thể nhằm vào các nhà sản xuất dầu mỏ khác ở Trung Đông mà cụ thể là Ả Rập Xê Út. Thế nên, thị trường đang đối diện nỗi lo thực sự rằng, nguồn cung dầu sẽ bị ảnh hưởng trong tương lai gần.
Giá khí đốt tự nhiên cũng đang chịu áp lực tăng cao. Tính đến sáng ngày 2/10 (giờ Việt Nam), giá gas thế giới hôm nay tăng 0,07%, lên mức 2,901 USD/mmBTU.
Theo Reuters, giá khí đốt tự nhiên tương lai của Hoa Kỳ tăng khoảng 1% lên mức cao nhất trong 15 tuần do sản lượng giảm trong năm nay đã cắt giảm lượng nhiên liệu được đưa vào kho dự trữ cho mùa sưởi ấm mùa đông.
Các chuyên gia dự báo, giá khí đốt có thể chạm mức 8-10 USD/MBtu do nhu cầu từ châu Âu hồi phục và sự gián đoạn trong nguồn cung từ các khu vực khác. Việc Nga cắt giảm xuất khẩu khí đốt sang châu Âu đã khiến khu vực này phải tìm kiếm các nguồn thay thế, và tình hình bất ổn ở Trung Đông càng làm cho giá khí đốt có thể tăng trong thời gian tới.
Trước khi có tin Iran đang lên kế hoạch tấn công bằng tên lửa, giá dầu đã giảm xuống mức thấp nhất trong 2 tuần do triển vọng nguồn cung tăng, nhu cầu toàn cầu tăng trưởng chậm đã lấn át nỗi lo về xung đột leo thang ở Trung Đông và tác động của nó đến xuất khẩu dầu thô trong khu vực.
Hội đồng bộ trưởng của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đồng minh (OPEC+) sẽ nhóm họp trong hôm nay để đánh giá thị trường. Dự báo sẽ không có bất cứ thay đổi chính sách nào được đưa ra. OPEC+ nhiều khả năng sẽ tăng sản lượng thêm 180.000 thùng/ngày/tháng kể từ tháng 12 năm nay.
Châu Âu, khu vực vốn phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu, có thể đối mặt với tăng trưởng GDP chậm lại. Mới đây, Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) cảnh báo rằng nếu giá dầu duy trì ở mức cao, GDP có thể giảm khoảng 0,5% trong năm tới.
Nhu cầu dầu tại Trung Quốc cũng đang giảm, với sản lượng tiêu thụ ước tính chỉ còn khoảng 12 triệu thùng/ngày, giảm từ 14 triệu thùng/ngày. Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phục hồi kinh tế của nước này.
Vàng tăng như "lên đồng" khi tâm lý tiêu cực bao phủ
Ngay sau khi chiến tranh Trung Đông nổ ra, giá vàng đã liên tiếp lập kỷ lục mới mọi thời đại và tại thời điểm khảo sát, vàng đang giao dịch quanh mức 2.650 USD/ounce, nhờ nhu cầu gia tăng từ các nhà đầu tư tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn trước những bất ổn địa chính trị.
Nếu căng thẳng tiếp tục leo thang, một số chuyên gia dự đoán giá vàng có thể đạt 3.000 USD/ounce. Tâm lý lo ngại trên thị trường đang làm gia tăng nhu cầu đối với vàng, dẫn đến sự biến động trong các thị trường tài chính khác.
Chi phí vận chuyển hàng hóa cũng đang gia tăng do lo ngại về an ninh trong việc vận chuyển qua Eo biển Hormuz, nơi chiếm khoảng 30% lượng dầu giao dịch toàn cầu. Theo Baltic Exchange, chi phí bảo hiểm cho các chuyến hàng qua khu vực này đã tăng đáng kể, và nếu căng thẳng không giảm, chi phí vận chuyển có thể tăng 15-25% trong quý tới. Gián đoạn chuỗi cung ứng có thể xảy ra nếu các cuộc xung đột gia tăng, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp chế biến và xuất khẩu hàng hóa.
Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, sự leo thang căng thẳng ở Trung Đông có khả năng dẫn đến sự biến động lớn trong các thị trường tài chính toàn cầu. Nếu các cuộc xung đột kéo dài, giá dầu có thể vượt qua 100 USD/thùng, và điều này sẽ tạo áp lực lên lạm phát toàn cầu. Các ngân hàng trung ương sẽ phải xem xét lại chính sách tiền tệ của mình để đối phó với tình hình này, có thể dẫn đến việc tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát.
Căng thẳng địa chính trị giữa Israel, Iran và Hezbollah đang tạo ra một loạt các tác động sâu rộng đến nền kinh tế toàn cầu. Với những biến động giá dầu, vàng và các mặt hàng khác, các nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách cần theo dõi sát sao tình hình, chuẩn bị cho những cú sốc tiềm ẩn trong tương lai. Việc phát triển các chiến lược ứng phó hiệu quả sẽ là điều cần thiết để bảo vệ nền kinh tế khỏi những tác động tiêu cực từ bất ổn địa chính trị.