Trung tâm bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai(Hà Nội) cho hay từ tháng 7 đến nay liên tục tiếp nhận những ca sốt xuất huyết (SXH) dengue nặng, diễn biến phức tạp với nhiều dấu hiệu cảnh báo và biến chứng nguy hiểm, nguy cơ tử vong cao. Các bệnh nhân nặng có suy gan nặng, tiểu cầu tụt nhanh, máu cô đặc, tiểu ra máu, suy đa tạng.
Bệnh nhân sốt xuất huyết cần được điều trị đúng, không dùng một số thuốc làm tăng tình trạng xuất huyết
ẢNH: NGUYÊN HÀ
Theo PGS-TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, SXH dengue là bệnh truyền nhiễm gây dịch do vi rút dengue gây nên. Bệnh có biểu hiện lâm sàng đa dạng, diễn biến nhanh chóng, thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua 3 giai đoạn: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục.
Trong đó, giai đoạn sốt: Bệnh nhân sốt cao đột ngột, liên tục; nhức đầu, chán ăn, buồn nôn; da xung huyết; đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt; thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặcchảy máu mũi.
Giai đoạn nguy hiểm thường vào ngày thứ 3 - 7 của bệnh. Lúc này, bệnh nhân có thể còn sốt hoặc đã giảm sốt, thường có các biểu hiện đau bụng nhiều và liên tục, hoặc tăng cảm giác đau, nhất là ở vùng gan, nôn.
Cần lưu ý biểu hiện thoát huyết tương do tăng tính thấm thành mạch (thường kéo dài 24 - 48 giờ), gây tràn dịch màng phổi, mô kẽ (có thể gây suy hô hấp), màng bụng, phù nề mi mắt.
Nếu thoát huyết tương nhiều sẽ dẫn đến sốc với các biểu hiện vật vã, bứt rứt hoặc li bì, lạnh đầu chi, mạch nhanh nhỏ, huyết áp kẹt hoặc tụt huyết áp, không đo được huyết áp, mạch không bắt được, da lạnh, nổi vân tím (sốc nặng), tiểu ít.
Khi có dấu hiệu sốt cao đột ngột, liên tục không giảm, đau đầu, đau mỏi người, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám, xét nghiệm, đánh giá các dấu hiệu và triệu chứng. PGS-TS Đỗ Duy Cường
(Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai)
Tiếp đó là xuất huyết dưới da, bệnh nhân có các nốt xuất huyết rải rác hoặc chấm xuất huyết (thường ở mặt trước hai cẳng chân và mặt trong hai cánh tay, bụng, đùi, mạn sườn hoặc mảng bầm tím). Xuất huyết niêm mạc như chảy máu chân răng, chảy máu mũi, nôn ra máu, đi ngoài phân đen hoặc máu, xuất huyết âm đạo hoặc tiểu máu. Xuất huyết nặng (chảy máu mũi nặng, cần nhét bấc hoặc gạc cầm máu), xuất huyết âm đạo nặng, xuất huyết đường tiêu hóa và nội tạng (phổi, não, gan, lách, thận). Xuất huyết nặng thường kèm theo tình trạng sốc, giảm tiểu cầu, dẫn đến suy đa phủ tạng và đông máu nặng.
PGS-TS Đỗ Duy Cường lưu ý: Xuất huyết nặng cũng có thể xảy ra ở người bệnh dùng các thuốc kháng viêm như acetylsalicylic acid (aspirin), ibuprofen, hoặc dùng corticoid, tiền sử loét dạ dày - tá tràng, viêm gan mạn.
Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới khuyến cáo: Khi có dấu hiệu sốt cao đột ngột, liên tục không giảm, đau đầu, đau mỏi người, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám, xét nghiệm, đánh giá các dấu hiệu và triệu chứng. SXH cần được chẩn đoán và có phác đồ điều trị sớm, tránh tự ý uống thuốc và truyền dịch tại nhà khiến bệnh nhân có thể gặp các biến cố nguy kịch.
TS Cường đặc biệt lưu ý: Hiện VN chưa có vắc xin, chưa có thuốc đặc trị SXH dengue. Do đó, khi nghi ngờ hoặc bị SXH, người bệnh cần tìm kiếm sự trợ giúp y tế, nghỉ ngơi và uống thật nhiều nước. Khi bị SHX, dùng thuốc hạ sốt cần dùng đúng liều theo tư vấn, chỉ định của bác sĩ, tránh các tác dụng không mong muốn. Bệnh nhân SXH không dùng thuốc aspirin hoặc ibuprofen vì hai thuốc này có thể tăng nguy cơ xuất huyết.