Chiều 28.10, giải trình trước Quốc hội tại phiên giám sát về thị trường bất động sản và nhà ở xã hội, Bộ trưởng TN-MT Đỗ Đức Duyđánh giá, thực tế vừa qua, tại một số địa phương tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất có tình trạng chênh lệch rất lớn giữa giá khởi điểm và giá trúng đấu giá, có biểu hiện đầu cơ, thổi giá, tạo mặt bằng giá cao như các đại biểu Quốc hội nêu.
Bộ trưởng TN-MT Đỗ Đức Duy giải trình trước Quốc hội về vấn đề đấu giá đất đai tại phiên giám sát của Quốc hội chiều 28.10
ẢNH: GIA HÂN
Bộ trưởng TN-MT Đỗ Đức Duy cho rằng, tình trạng nói trên làm ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản.
Về nguyên nhân, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho hay, qua kiểm tra, rà soát, Bộ TN-MT nhận thấy một trong các nguyên nhân là việc lập, công khai quy hoạch các khu vực phát triển đô thị, nhà ở chưa được thực hiện bài bản, công khai, minh bạch. Điều này, tạo cơ hội để các đối tượng lợi dụng đầu cơ đất đai.
Cạnh đó, một số đối tượng tham gia đấu giá đất không thực sự có nhu cầu về đất ở, nhà ở mà chủ yếu vì mục đích đầu cơ, thao túng giá thông qua việc đẩy giá cao, thổi giá và bán lại ngay đất vừa trúng đấu giá để thu lợi, hoặc tạo mặt bằng giá ảo đối với khu vực xung quanh.
Trong đó, sau khi đấu giá, một số người trúng đấu giá chưa nộp tiền sử dụng đất đúng thời hạn theo quy chế đấu giá, có dấu hiệu bỏ cọc.
Ngoài ra, các địa phương thiếu sự chủ động trong việc tạo quỹ đất để đấu giá dẫn đến nhu cầu đất ở, nhà ở của người dân không được đáp ứng đầy đủ trong thời gian dài.
Cạnh đó, có trường hợp địa phương sử dụng giá đất trong bảng giá đất hiện hành chưa được điều chỉnh kịp thời, thấp hơn nhiều so với mặt bằng giá đất thực tế để làm giá khởi điểm, dẫn đến giá trúng đấu giá và giá khởi điểm có sự chênh lệch lớn cũng thu hút nhiều đối tượng tham gia đấu giá để kiếm lời.
Địa phương khi tổ chức đấu giá đất cần công khai các quy hoạch
Để khắc phục những tình trạng nói trên, Bộ trưởng TN-MT Đỗ Đức Duy cho biết, ngoài việc phải triển khai thực hiện nghiêm các quy định của luật Đấu giá tài sản nhà nước, luật Đất đai, luật Giá và pháp luật có liên quan, Bộ TN-MT đề nghị các địa phương khi tổ chức đấu giá đất cần quan tâm, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị. Cùng đó là điều chỉnh hợp lý giá đất trong bảng giá đất làm cơ sở tính giá khởi điểm.
Bộ trưởng TN-MT cũng đề nghị, trong quy chế đấu giá có thể quy định rút ngắn thời gian nộp tiền thanh toán trúng đấu giá và bổ sung quy định việc công khai các trường hợp trúng giá cao nhưng bỏ cọc nhằm hạn chế các đối tượng lợi dụng đấu giá đất để trục lợi, thổi giá, gây nhiễu loạn thị trường bất động sản.
"Cần có các biện pháp bảo đảm nguồn cung bất động sản nhà ở, đất ở có giá cả hợp lý, phù hợp với khả năng tiếp cận và khả năng chi trả của đại đa số người dân có nhu cầu thực, khắc phục tình trạng mất cân đối cung - cầu trên thị trường bất động sản, bao gồm cả các sản phẩm đấu giá quyền sử dụng đất", Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nêu rõ, đồng thời đề nghị tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong việc đấu giá sử dụng đất đai.
Bộ trưởng TN-MT cũng cho biết, sẽ tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội tại phiên giám sát, đề xuất một số giải pháp để quản lý, chấn chỉnh công tác đấu giá đất và phối hợp với các bộ, ngành đề xuất các cấp có thẩm quyền để quản lý.
Trước đó, báo cáo về thi hành luật Đất đai cũng do Bộ trưởng TN-MT Đỗ Đức Duy ký gửi các đại biểu Quốc hội tại kỳ họp 8 cũng đề cập nhiều bất cập trong công tác đấu giá đất.
Báo cáo dẫn chứng việc đấu giá đất tại các huyện Thanh Oai và Hoài Đức, TP.Hà Nội. Theo đó, Bộ TN-MT cho hay, tại H.Thanh Oai vẫn còn 56/68 thửa đất trúng đấu giá chưa được nộp tiền theo thông báo của cơ quan thuế. Còn tại H.Hoài Đức, con số này là 8/19 thửa đất.
Theo Bộ TN-MT, việc địa phương thiếu sự chủ động trong việc tạo quỹ đất để đấu giá dẫn đến nhu cầu đất ở, nhà ở của người dân không được đáp ứng đầy đủ trong thời gian dài. Cùng đó, giá đất căn cứ bảng giá hiện hành đã quá cũ, thấp hơn nhiều so với mặt bằng thực tế để làm giá khởi điểm.