Bài viết gần đây của các nhà kinh tế tại Ngân hàng Trung ương Châu Âu, mang tiêu đề “The distributional consequences of Bitcoin – Hậu quả phân phối của Bitcoin”, lập luận rằng ngay cả khi giá Bitcoin tiếp tục tăng, chỉ những người áp dụng sớm mới thực sự hưởng lợi, trong khi những người đến sau và những người không nắm giữ sẽ phải chịu thiệt hại đáng kể, ngay cả trong kịch bản không có “bong bóng vỡ.”
Theo các nhà kinh tế Ulrich Bindseil và Jürgen Schaaf, tầm nhìn ban đầu của Satoshi Nakamoto về Bitcoin như một hệ thống thanh toán toàn cầu đã phần lớn thất bại, với Bitcoin hiện được xem chủ yếu như một tài sản đầu tư. Họ cho rằng Bitcoin “…không tạo ra dòng tiền như bất động sản, lãi suất như trái phiếu, hay cổ tức như cổ phiếu, và không thể được sử dụng hiệu quả như hàng hóa.”
Kết quả là, “…các phương pháp định giá truyền thống đều không thành công khi áp dụng vào Bitcoin,” theo lời các tác giả trong bài viết. Thay vì được coi là một tài sản truyền thống, Bitcoin đã được các nhân vật nổi tiếng như CEO của BlackRock, Larry Fink, nhà sáng lập Galaxy Digital, Mike Novogratz, và các nghệ sĩ như Tom Brady, Gwyneth Paltrow, và Ashton Kutcher quảng bá như một tài sản đầu tư có tiềm năng tăng giá liên tục.
Ulrich Bindseil (trái) và Jürgen Schaaf (phải)
Dù giá Bitcoin có thể tăng, bài viết nhấn mạnh rằng những người đến sau và những người không nắm giữ sẽ phải gánh chịu thiệt hại lớn do những người chấp nhận sớm, những người hoặc bán Bitcoin cho những người mới vào cuộc, hoặc chuyển đổi sang các tài sản vật chất – điển hình như xe Lamborghini. Bởi vì Bitcoin không làm tăng tiềm năng sản xuất của nền kinh tế, tác giả lập luận rằng nó giống như một trò chơi tổng bằng không, nơi lợi ích chỉ dành cho những người sớm tham gia, trong khi những người sau này hoặc không nắm giữ sẽ thiệt thòi.
“Bất kỳ sự tích lũy tài sản nào của các nhà đầu tư Bitcoin ban đầu, như Lamborghini, Rolex, hay bất động sản, không xuất phát từ sự gia tăng tiềm năng sản xuất của nền kinh tế; thay vào đó, chúng được tài trợ bằng cách giảm mức tiêu thụ và tài sản của những người không nắm giữ Bitcoin,” bài báo nêu rõ.
“Do đó, việc ‘bỏ lỡ’ Bitcoin không chỉ đơn thuần là mất cơ hội tích lũy tài sản, mà còn đồng nghĩa với việc trở nên nghèo hơn trong một thế giới không có Bitcoin. Sự tái phân phối này khó có thể diễn ra mà không gây ra hậu quả nghiêm trọng cho xã hội.”
Bài viết cũng phân tích những hậu quả tiêu cực đó, bao gồm “sự nghèo đói tương ứng của phần còn lại trong xã hội, gây ra mối đe dọa cho sự gắn kết, ổn định và cuối cùng là nền dân chủ.”
Ngoài ra, bài báo còn đề cập đến quan điểm của hai ứng cử viên tổng thống hiện tại về Bitcoin, trong đó cựu Tổng thống Trump đã quảng bá Bitcoin nhưng không giải thích rõ ràng về những lợi ích mà Bitcoin mang lại cho xã hội để biện minh cho mức định giá cao hiện tại và tương lai.
“Những người không nắm giữ hiện tại có lý do chính đáng để phản đối Bitcoin và ủng hộ các biện pháp pháp lý nhằm ngăn chặn giá Bitcoin tăng cao hoặc khiến nó biến mất hoàn toàn. Người đến sau và những người không nắm giữ, cùng với đại diện chính trị của họ, nên nhấn mạnh rằng ý tưởng Bitcoin như một khoản đầu tư chủ yếu dựa vào việc tái phân phối tài sản từ những người khác.”
Đây không phải là lần đầu tiên các quan chức ECB thể hiện sự hoài nghi của họ đối với Bitcoin. Các quan chức ECB trước đây đã chỉ trích việc phê duyệt các quỹ Bitcoin ETF ở Mỹ, cho rằng nó giống như việc mọi người giả vờ chấp nhận một thứ không có giá trị thực tế. Họ hoài nghi về sự thực chất và giá trị của Bitcoin, cho rằng việc chấp nhận nó không thực sự mang lại lợi ích mà chỉ là một hình thức ảo.
Bài báo mới nhất đã gây ra phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng đầu tư tiền điện tử. Nhà phân tích Bitcoin Tuur Demeester tin rằng bài báo của ECB là “một lời tuyên chiến thực sự” và các nhà chức trách sẽ sử dụng nó để biện minh cho việc đánh thuế nặng hoặc cấm Bitcoin. Ông cảnh báo rằng bài báo này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với Bitcoin và những người ủng hộ nó, đồng thời kêu gọi các hodler hãy hành động để bảo vệ quyền của cá nhân khi nắm giữ Bitcoin.
1/ This new paper is a true declaration of war: the ECB claims that early #bitcoin adopters steal economic value from latecomers. I strongly believe authorities will use this luddite argument to enact harsh taxes or bans. Check 🧵 for why: pic.twitter.com/qg31YenTSC
— Tuur Demeester (@TuurDemeester) October 19, 2024
Trong khi đó, cựu chiến binh Phố Wall Max Keiser cũng chỉ trích bài báo này vì đưa ra những tuyên bố sai lệch về mục đích ban đầu của Bitcoin.
Dù bài báo thảo luận về những cách mà ngân hàng trung ương có thể can thiệp vào giá Bitcoin, nó cũng chỉ ra những hạn chế trong các biện pháp này.
“Đối với Bitcoin, các ngân hàng trung ương có thể sẽ tránh đưa ra phán đoán cụ thể, mà chỉ tính đến tác động tích cực của tổng cầu khi giá Bitcoin tăng mạnh, bằng cách thắt chặt chính sách, tức là áp dụng lãi suất cao hơn để đưa tổng cầu trở lại mức không lạm phát,” bài báo cho biết.