Ngày 11/10, Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ra Thông báo Kết luận thanh tra việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011 – 2019 của doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần.
Kết luận thể hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đạt một số kết quả tốt, hiệu quả sử dụng đất được phát huy, đáp ứng một phần nguồn cung nhà ở cho người dân… Tuy nhiên, quá trình này có một số tồn tại, vi phạm.
Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng dỡ đường ray xe lửa để phân lô, bán nền. Ảnh: Văn Dũng
Thanh tra Chính phủ đã đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật với 6 dự án, gồm các dự án tại TP.Dĩ An (Bình Dương).
Đầu tiên là tại Dự án nhà ở, chung cư thương mại đường sắt Dĩ An trên diện tích 96.504m2 đất tại Dĩ An. TTCP cho rằng Công ty Phát triển nhà xe lửa Dĩ An bán 5 nền đất thuộc Dự án nhà ở, chung cư thương mại đường sắt Dĩ An dù chúng đã được UBND thị xã Dĩ An phê duyệt là đất công cộng với chức năng xây dựng nhà trẻ.
Việc này vi phạm Luật Kinh doanh bất động sản 2014, Luật Xây dựng và có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Bên cạnh đó, các sở, ngành tham mưu UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt đơn giá đất tính theo thời gian thực hiện dự án điều chỉnh từ 3 năm thành 5 năm theo đề nghị của chủ đầu tư, dẫn đến tiền sử dụng đất bị giảm hơn 14 tỷ đồng; có dấu hiệu "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" theo Điều 219 Bộ luật Hình sự.
TTCP còn xác định việc UBND tỉnh Bình Dương cho phép Công ty Phát triển nhà xe lửa Dĩ An sử dụng khu đất 64.050m2 đất tại TP.Dĩ An để thực hiện Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt, không đấu giá quyền sử dụng đất là vi phạm Luật Đất đai, có dấu hiệu của tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Từ tháng 12/2016 đến nay, chính quyền chưa xác định nghĩa vụ tài chính để thu ngân sách trong việc giao 64.050 m2 đất là vi phạm Luật Đất đai 2013, nguy cơ thất thu ngân sách với số tiền rất lớn (theo tính toán của đơn vị tư vấn, tiền sử dụng đất khoảng 220 tỷ đồng).
Công ty Phát triển nhà xe lửa Dĩ An cũng chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa được Sở Xây dựng Bình Dương thông báo Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt đủ điều kiện huy động vốn, nhưng đã sử dụng 64.050 m đất để ký hợp đồng huy động vốn hợp tác đầu tư đối với 387 nền đất liền kề.
Hành vi này bị TTCP đánh giá vi phạm quy định về huy động vốn cho phát triển nhà ở thương mại; có dấu hiệu "Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản" theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự.
TTCP còn đề nghị công an điều tra Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng trên diện tích 47.882 m2 đất tại Dĩ An. Lý do, Công ty Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt và thực hiện nghĩa vụ tài chính về sử dụng đất, chưa có quyền sử dụng đất, chưa được phê duyệt dự án đầu tư, cấp phép xây dựng.
Tuy nhiên, doanh nghiệp này đã đã ký hợp đồng huy động vốn, vi phạm nghiêm trọng quy định về huy động vốn cho phát triển nhà ở thương mại. Công ty Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được phép thực hiện dự án, nhưng vốn huy động từ năm 2018 chưa hoàn trả khách hàng với số tiền rất lớn, còn nợ khoảng 191 tỷ đồng. Hành vi này có dấu hiệu của tội lừa đảo.
Tiền huy động vốn của khách hàng cũng không được thể hiện trên Báo cáo tài chính của doanh nghiệp, vi phạm nghiêm trọng Luật Kế toán và có dấu hiệu "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" theo Điều 221 Bộ luật Hình sự, kết luận của TTCP nêu.