Anh Hà Thiết (31 tuổi, thôn 7, xã Đăk Nên, huyện Kon Plông) nói người dân vùng này đang hoang mang vì động đất.
Nhiều buổi diễn tập ứng phó động đất
Đặc biệt, trận động đất 5 độ Richter vào trưa 28-7 làm một số nhà dân nứt vách càng khiến dân lo ngại. Bà con sợ thời gian tới động đất mạnh sẽ làm sụp đổ nhà cửa, ảnh hưởng tính mạng và đời sống.
Anh Thiết cho biết cách ứng phó là khi thấy nhà cửa rung lắc mạnh, đổ vỡ đồ vật thì chạy ra ngoài. Sau đó, nhắm lúc nào yên ổn trở lại thì ai về nhà nấy.
"Trước đây động đất nhẹ, còn bây giờ mạnh hơn nên rất sợ. Bà con không có cách gì biết trước, cũng không biết động đất mạnh cấp mấy. Chỉ khi xong, xem báo đài mới biết nặng nhẹ!".
Từ năm 2021 tới nay, huyện Kon Plông đã tổ chức nhiều buổi diễn tập, tập huấn cho người dân ứng phó động đất. Ông Phạm Thanh Bình - trưởng Phòng NN&PTNT huyện Kon Plông - cho hay đã làm việc với Viện Vật lý địa cầu và Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai tổ chức các lớp tập huấn, diễn tập và thực hành cho các cán bộ của huyện, xã và người dân cách ứng phó, phòng tránh động đất.
Các trường học cũng nằm trong diện tập huấn, diễn tập để trang bị kỹ năng cho học sinh.
Địa phương cũng xây dựng các video, phóng sự tuyên truyền gửi tới từng xã, thôn, tổ dân phố cho người dân nắm; phát sổ tay, tờ rơi hướng dẫn các kỹ năng phòng tránh, ứng phó, sơ cứu khi xảy ra động đất cho người dân.
"Chúng tôi triển khai tập huấn từ năm 2021 và duy trì liên tục tới hiện nay. Toàn bộ các thôn xã, địa phương, trường học đã được tập huấn.
Sau đó, cán bộ xã tổ chức tập huấn lại cho người dân định kỳ tại các buổi họp thôn, tổ dân phố, sinh hoạt cộng đồng. Chiếu video, phóng sự trực tiếp cho bà con xem và học tập, làm quen để làm theo. Cơ bản người dân đã nắm các kỹ năng ứng phó động đất" - ông Bình cho hay.
Sớm tìm nguyên nhân, phòng tránh
Ông Bùi Viết Hà - chủ tịch Hiệp hội Du lịch Măng Đen (huyện Kon Plông) - cho hay ngành du lịch địa phương lo động đất liên tục làm du khách ngại đến Kon Tum, ảnh hưởng nặng tới du lịch Măng Đen.
Do đó, người dân và doanh nghiệp du lịch đề nghị cơ quan chức năng cần sớm làm rõ, kết luận chính xác nguyên nhân xảy ra động đất. Trong trường hợp động đất do yếu tố con người, do tích nước hồ chứa thủy điện, cần có giải pháp xử lý triệt để, trả lại cuộc sống yên bình cho người dân.
Ngày 29-7, Viện Vật lý địa cầu (Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã đưa ra nhận định nguyên nhân động đất tại tỉnh Kon Tum là động đất kích thích gây ra do hồ chứa thủy điện, đồng thời dự báo động đất ở Kon Tum sẽ tiếp diễn thời gian tới.
Khi được hỏi về nhận định hoạt động tích nước hồ thủy điện gây động đất, ông Trần Công Đàm - giám đốc Nhà máy thủy điện Thượng Kon Tum - cho hay trên đới đứt gãy Rào Quán - A Lưới có nhiều hồ thủy điện. Hồ thủy điện Thượng Kon Tum không phải là hồ lớn nhất và duy nhất.
Ông Đàm nói ngoài thủy điện, còn có nhiều hoạt động khác có thể dẫn tới động đất kích thích mà chưa biết được, cần có kết luận của chuyên gia.
Theo ông Đàm, trước đây Viện Vật lý địa cầu có đề nghị nhà máy hỗ trợ lắp đặt một số trạm quan trắc để nghiên cứu, theo dõi động đất tại đây.
Tới nay, nhà máy chưa nhận được kết luận nào nói nguyên nhân xảy ra động đất thời gian qua là do thủy điện. Thời gian qua, nhà máy đã phối hợp với chính quyền địa phương hỗ trợ một số hoạt động trợ giúp người dân vùng động đất.