Đầu ra giao dịch chưa chi tiêu (UTXO) là một thành phần quan trọng trong cấu trúc của Bitcoin, về cơ bản là các block xây dựng của blockchain. Như tên gọi của chúng, mỗi UTXO đại diện cho một đơn vị Bitcoin chưa được chi tiêu, xuất phát từ việc kết thúc của một giao dịch trước đó. Chúng tạo thành nền tảng của sổ cái Bitcoin, theo dõi các đầu ra cụ thể của giao dịch cho đến khi chúng được sử dụng trong một giao dịch mới.
Mỗi giao dịch Bitcoin có thể được nghĩ như là một tập hợp của các đầu vào và đầu ra. Các đầu vào là các tham chiếu đến các đầu ra trước đó đang được chi tiêu, và các đầu ra là các UTXO mới được tạo ra từ giao dịch. Những UTXO mới này sau đó có thể được chi tiêu trong các giao dịch tương lai. Bộ sưu tập tất cả các UTXO tại bất kỳ thời điểm nào được gọi là tập hợp UTXO. Tập hợp này về cơ bản là trạng thái hiện tại của sổ cái Bitcoin, cho thấy tất cả các Bitcoin hiện có chưa được chi tiêu.
Khi một giao dịch mới được tạo ra, mạng lưới cần xác minh rằng các đầu vào đang được chi tiêu thực sự là các UTXO hợp lệ trong tập hợp UTXO hiện tại. Điều này đảm bảo rằng không có Bitcoin nào bị chi tiêu hai lần và rằng mỗi giao dịch tuân thủ các quy tắc của mạng. Mô hình UTXO nâng cao bảo mật của Bitcoin bằng cách cung cấp một cách rõ ràng và đơn giản để theo dõi quyền sở hữu. Nó cũng cho phép xác thực giao dịch một cách hiệu quả và giúp tránh những phức tạp liên quan đến các mô hình dựa trên tài khoản, chẳng hạn như các mô hình được sử dụng trong Ethereum. Mỗi khi một giao dịch được thực hiện, tập hợp UTXO được cập nhật. Các đầu ra đã chi tiêu bị loại bỏ khỏi tập hợp, và các đầu ra mới được tạo ra bởi giao dịch được thêm vào.
Phân tích UTXO thường tập trung vào việc xác định liệu chúng có đang trong trạng thái có lãi hay không, tức là BTC liên quan đến chúng được mua với giá thấp hơn giá trị hiện tại. Tỷ lệ phần trăm UTXO có lãi là một chỉ báo quan trọng về tâm lý thị trường và lợi nhuận tổng thể của những người nắm giữ Bitcoin. Một tỷ lệ cao cho thấy một thị trường mạnh mẽ với phần lớn nhà đầu tư đang có lợi nhuận, trong khi tỷ lệ thấp hơn chỉ ra thua lỗ và môi trường thị trường tiêu cực.
UTXO khác biệt so với tổng nguồn cung Bitcoin theo một khía cạnh quan trọng. Tỷ lệ UTXO có lợi nhuận đại diện cho phần trăm các đầu ra giao dịch chưa chi tiêu hiện tại có giá trị cao hơn so với giá trị ban đầu của chúng. Vì UTXO thường là các đơn vị nhỏ hơn và có thể thuộc về các nhà giao dịch hoặc người dùng cá nhân, chỉ số này có thể bị ảnh hưởng bởi hành vi giao dịch của những thực thể nhỏ hơn này. Nếu các trader nhỏ hơn hoặc người dùng thường xuyên hoạt động nhiều hơn hoặc có lợi nhuận nhiều hơn, tỷ lệ UTXO có lợi nhuận có thể cho thấy tỷ lệ các đầu ra có lợi nhuận cao hơn so với tổng cung của thị trường.
Ngược lại, tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận nhìn vào tổng cung của một loại tiền điện tử và tính phần trăm mà hiện tại có lợi nhuận dựa trên giá trị hiện tại so với giá mua của chúng. Chỉ số này tổng hợp dữ liệu từ tất cả các chủ sở hữu, cung cấp cái nhìn tổng quát hơn về tâm lý thị trường và tình trạng lợi nhuận tổng thể. Nó tính đến các nhà đầu tư lớn hơn và tổng cung của thị trường, mang lại cái nhìn tổng hợp hơn về tình trạng lợi nhuận.
Vì vậy, trong khi tỷ lệ UTXO có lợi nhuận có thể cung cấp cái nhìn về lợi nhuận của các phân khúc nhỏ hơn của thị trường và phản ánh hoạt động giao dịch ngay lập tức hoặc thường xuyên hơn, tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận cung cấp cái nhìn tổng quát hơn về cách toàn bộ thị trường đang hoạt động.
Chẳng hạn, khi giá Bitcoin tăng mạnh vào đầu tháng 3, cả tỷ lệ UTXO có lợi nhuận và tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận đều đạt mức cao nhất trong năm, gần 100%. Lúc này, gần như toàn bộ Bitcoin, dù phân phối trên UTXO hay tổng nguồn cung, đều đang có lợi nhuận, phản ánh một môi trường tăng giá với giá Bitcoin đạt gần 73.000 đô la. Đây là giai đoạn lý tưởng cho người nắm giữ, với mức lỗ tối thiểu và sự tự tin cao từ thị trường.
Biểu đồ hiển thị phần trăm Bitcoin UTXO có lợi nhuận từ ngày 1 tháng 1 đến ngày 10 tháng 9 năm 2024. Nguồn: CryptoQuant.
Khi giá Bitcoin giảm, tỷ lệ UTXO và nguồn cung có lợi nhuận cũng giảm theo. Vào ngày 7 tháng 9, tỷ lệ UTXO có lợi nhuận đạt mức thấp nhất trong năm là 65,09% khi giá Bitcoin giảm xuống còn 54.170 đô la, trong khi tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận vẫn cao hơn một chút ở mức trên 70%.
Biểu đồ hiển thị phần trăm nguồn cung Bitcoin có lợi nhuận từ ngày 1 tháng 1 đến ngày 10 tháng 9 năm 2024. Nguồn: CryptoQuant.
Sự khác biệt giữa hai chỉ số này trong giai đoạn biến động giá là rất đáng lưu ý. Do độ nhạy của UTXO đối với quy mô giao dịch và tần suất di chuyển của các khoản nhỏ hơn, nó có thể biến động mạnh hơn.
Khi giá giảm, các trader nhỏ lẻ hoặc những người thường xuyên mua Bitcoin ở các mức khác nhau có thể thấy UTXO của họ nhanh chóng mất lợi nhuận. Ngược lại, tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận thường ổn định hơn vì các nhà đầu tư dài hạn đã mua Bitcoin ở các giai đoạn trước của chu kỳ vẫn có thể duy trì lợi nhuận. Sự khác biệt này làm nổi bật khoảng cách giữa hoạt động thị trường ngắn hạn và cái nhìn tổng quan về giá trị Bitcoin.
Trong suốt cả năm, cả hai chỉ số đều phản ánh diễn biến giá của Bitcoin, đạt đỉnh khi giá cao và giảm mạnh khi giá xuống. Sự giảm sút vào ngày 7 tháng 9, khi tỷ lệ UTXO và nguồn cung có lợi nhuận đạt mức thấp đáng kể, phản ánh sự thay đổi trong tâm lý thị trường.
Sự sụt giảm mạnh báo hiệu sự căng thẳng gia tăng trên thị trường, với một phần đáng kể những người mua gần đây hiện đang phải đối mặt với thua lỗ. Tình hình này có thể dẫn đến khả năng đầu hàng cao hơn, khi các nhà đầu tư đã mua vào ở mức đỉnh của đợt tăng giá có thể bắt đầu bán tháo để cắt lỗ. Đồng thời, tỷ lệ phần trăm UTXO có lợi nhuận thấp hơn phản ánh sự gia tăng biến động, khi những nhà đầu tư nhỏ lẻ dễ bị ảnh hưởng bởi áp lực bán hơn.
Sự kết hợp giữa giá trị hiện tại của UTXO có lợi nhuận, nguồn cung có lợi nhuận và giá Bitcoin cung cấp một cái nhìn tổng quát về tình hình thị trường. Tính đến ngày 10 tháng 9, với tỷ lệ UTXO có lợi nhuận đạt 67,64% và tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận ở mức 74,15%, cùng với giá Bitcoin đang dưới 57.000 đô la, thị trường dường như đang trải qua giai đoạn hợp nhất thận trọng. Các chỉ số này cho thấy, mặc dù một phần đáng kể các nhà đầu tư Bitcoin vẫn đang có lợi nhuận, nhiều người mua gần đây, đặc biệt là những người gia nhập thị trường trong giai đoạn cuối của đợt tăng giá, hiện đang chịu lỗ hoặc gần đến mức lỗ.
Biểu đồ hiển thị phần trăm Bitcoin UTXO có lợi nhuận từ ngày 10 tháng 8 đến ngày 10 tháng 9 năm 2024. Nguồn: CryptoQuant.
Sự khác biệt giữa tỷ lệ UTXO có lợi nhuận và nguồn cung có lợi nhuận cung cấp cái nhìn sâu sắc về hoạt động của các nhóm nhà đầu tư khác nhau. Tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận cao hơn cho thấy các nhà đầu tư lớn hoặc dài hạn, những người có thể đã mua Bitcoin ở mức giá thấp hơn, đang có lợi thế hơn so với những nhà đầu tư nhỏ lẻ hoặc mới.
Trong khi UTXO, nhạy cảm với các giao dịch nhỏ hơn, cho thấy các nhà đầu tư mới hoặc những người tham gia thị trường thường xuyên đang phải đối mặt với thua lỗ. Điều này cho thấy sự thay đổi gần đây trong tâm lý thị trường, khi các trader ngắn hạn hoặc nhà đầu tư nhỏ lẻ đang chịu áp lực khi Bitcoin giảm giá từ mức cao.
Biểu đồ hiển thị tỷ lệ phần trăm nguồn cung Bitcoin có lợi nhuận từ ngày 10 tháng 8 đến ngày 10 tháng 9 năm 2024. Nguồn: CryptoQuant.
Hiện tại, giá Bitcoin đã cao hơn mức thấp gần đây là 54.170 đô la vào ngày 7 tháng 9, nhưng cả tỷ lệ UTXO có lợi nhuận và tỷ lệ nguồn cung có lợi nhuận vẫn thấp hơn so với đầu năm. Điều này cho thấy thị trường đang trong giai đoạn phục hồi nhưng chưa hoàn toàn lấy lại được sự tự tin. Tỷ lệ phần trăm thấp hơn phản ánh rằng mặc dù giá Bitcoin đã có sự phục hồi nhẹ, nhưng thiệt hại từ các đợt giảm giá trước vẫn còn hiện rõ trong cấu trúc thị trường.
Sự kết hợp của các yếu tố này thường cho thấy một thị trường đang trong quá trình hợp nhất, với nhiều nhà đầu tư chờ đợi những dấu hiệu rõ ràng hơn về sự phục hồi bền vững trước khi quyết định tham gia lại hoặc duy trì vị thế của mình. Thị trường hiện tại đang ở giai đoạn chuyển tiếp – không còn hoàn toàn trong giai đoạn tăng giá nhưng cũng chưa hoàn toàn rơi vào trạng thái đầu hàng.
Nếu giá Bitcoin ổn định hoặc tăng lên từ mức hiện tại, tỷ lệ UTXO và nguồn cung có lợi nhuận sẽ bắt đầu tăng lên, báo hiệu sự phục hồi niềm tin. Ngược lại, nếu giá Bitcoin tiếp tục giảm, đặc biệt là dưới các mức tâm lý quan trọng, có thể gây ra nhiều thua lỗ hơn và làm gia tăng nguy cơ bán tháo.
Bạn có thể xem giá Bitcoinở đây.
Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.