Ngày 29/9, TAND TP.Hà Nội mở phiên sơ thẩm với 17 bị cáo trong vụ án "Đưa hối lộ", "Môi giới hối lộ", "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Hà Nội và một số tỉnh thành.
Nội dung vụ án thể hiện, năm 2023, Công an tỉnh Hòa Bình bắt Nguyễn Hoài Sơn (ở Đồng Tháp) về hành vi mua bán trái phép hóa đơn. Do vậy 11 bị cáo liên quan Sơn đã góp được 4,9 tỷ đồng với mục đích chạy án cho Sơn. Nhóm này bị cáo buộc đưa hối lộ.
Trong 17 bị cáo, nhiều người bị tòa tuyên án cao hơn từ 4 - 5 lần đề nghị của đại diện viện kiểm sát.
Ba bị cáo khác trong vụ có hành vi liên hệ, móc nối, tìm kiếm người đồng ý chạy án cho Sơn nên bị xác định phạm tội môi giới hối lộ. Hai bị cáo còn lại dù là lao động tự do hoặc mới ra tù, không có khả năng nhưng vẫn nhận lời chạy án để cầm tiền rồi chiếm đoạt nên phạm tội lừa đảo.
Đại diện Viện KSND TP.Hà Nội giữ quyền công tố và Hội đồng xét xử thống nhất quan điểm về tội danh của 17 bị cáo như trên. Tuy nhiên về hình phạt, hai bên có sự vênh nhau rất lớn.
Cụ thể, chỉ có 4 bị cáo tòa tuyên án trùng với đề nghị của đại diện viện kiểm sát; 5 trường hợp khác nhận mức án thấp hơn phía công tố đề nghị. Còn lại, 8 trường hợp bị tuyên cao hơn đề nghị của đại diện viện kiểm sát.
Điển hình, bị cáo Trần Ngọc Tú (SN 1990, ở Thanh Hóa) bị kiểm sát viên cáo buộc phạm tội môi giới hối lộ, cần nhận mức án từ 2 – 3 năm tù. Tuy nhiên, tòa phạt Tú 10 năm tù, cao gấp 5 lần đề nghị. Mức án này của Tú còn cao hơn 7 năm tù của Đỗ Văn Đức – thám tử tư có hành vi vào tận trụ sở Công an tỉnh Hòa Bình với mục đích dò hỏi thông tin, tiến hành chạy án.
Trường hợp khác, bị cáo Nguyễn Tuấn Danh (SN 1997, ở Đồng Tháp) được đại diện viện kiểm sát đề nghị 2 – 3 năm tù về tội "Đưa hối lộ" nhưng anh ta bị tòa phạt đến 8 năm tù.
Danh bị cáo buộc góp tiền để chạy án. Tại tòa, bị cáo khai hoàn cảnh khó khăn và lấy vợ năm 2023, đúng lúc Nguyễn Hoài Sơn bị bắt. Danh đã dùng 90 triệu đồng tiền mừng cưới đưa cho nhóm Lê Thanh Phúc (SN 1996, ở Đồng Tháp) với mục đích đóng góp, giúp đỡ Sơn.
Tương tự, bị cáo Đàm Lê Duy (SN 1998, ở Đồng Tháp) cũng được đề nghị 2 – 3 năm tù nhưng tòa tuyên 8 năm tù. Duy cũng nằm trong nhóm bị cáo buộc góp tiền nhằm chạy án.
Sau khi tuyên án, một số người nêu nghi vấn có sự "nhầm lẫn mức án" nhưng chủ tọa bác bỏ, khẳng định tuyên đúng và cho hay ai không đồng ý có thể kháng cáo hoặc kháng nghị.
Nhiều luật sư trong vụ khi tranh luận đều cho rằng mức án viện kiểm sát đề nghị là nhân văn, nhất là khi xem xét hoàn cảnh các bị cáo.
Theo hồ sơ vụ án, ngày 18/9/2023, Công an tỉnh Hòa Bình bắt Nguyễn Hoài Sơn về hành vi mua bán trái phép hóa đơn. Các đối tượng cùng nhóm với Sơn biết việc này liền lẩn trốn đồng thời trao đổi, tìm cách cho anh ta được tại ngoại. Các vi phạm liên tiếp sau đó gồm góp tiền đưa hối lộ và lừa đảo.
Đầu tiên là việc góp tiền chạy án, điều tra cho rằng Lê Thanh Phúc là người trong nhóm của Sơn, đã liên hệ với Tưởng Hữu Hạnh (đã mất vào tháng 5/2024), nhờ chạy án cho Sơn. Ban đầu, ông Hạnh yêu cầu đưa 700 triệu đồng, nếu đồng ý sẽ chuyển cho một người trung gian.
Phúc huy động người trong nhóm, gom đủ 700 triệu và chuyển cho người của ông Hạnh vào sáng 19/9/2023 – một ngày sau khi Sơn bị bắt. Nhưng trưa cùng ngày, ông Hạnh yêu cầu nhóm Phúc chuyển tổng cộng 5 tỷ đồng để lo cho Sơn tại ngoại.
Nhóm của Phúc tiếp tục "hùn tiền", được tổng cộng gần 4,9 tỷ đồng rồi chuyển cho Tưởng Hữu Hạnh. Những người liên quan việc này không biết hết nhau; việc bàn bạc, góp tiền chạy án đều qua sim rác, Telegram...
Việc tìm "cửa" chạy án được tiến hành song song việc góp tiền, đúng hôm Nguyễn Hoài Sơn bị bắt, bị can Nguyễn Thanh Toàn, Giám đốc điều hành Công ty cà phê Lekofe, nhận điện thoại của một người tự xưng là "Quốc", nhờ chạy án cho Sơn. Người tên "Quốc" gửi thông tin cá nhân của Sơn và hỏi chi phí lo tại ngoại.
Toàn sau đó nhờ Đỗ Văn Đức, một thám tử tư tại TP.HCM, đi tìm cách chạy án cho Sơn. Đức thông qua các mối quan hệ, nói chuyện được với một cán bộ Công an tỉnh Hòa Bình nên biết Sơn bị bắt về tội "Mua bán trái phép hóa đơn".
Hồ sơ thể hiện, Đức còn tìm cách: "Kết nối quan hệ với cơ quan thụ lý điều tra hành vi phạm tội của Nguyễn Hoài Sơn để tìm hiểu thông tin, đặt vấn đề chạy án cho Sơn".
Về hành vi lừa đảo, cơ quan tố tụng cho rằng Đỗ Văn Đức tìm được đường dây chạy án liên quan Đoàn Thị Bích Liên (SN 1971, ở Hà Nội). Khi đó, Liên "báo giá" 2,3 tỷ đồng để Sơn được tại ngoại, hưởng án treo nhưng qua nhiều "cầu", giá được nâng lên 200.000 USD, khi đó quy đổi được 4,8 tỷ đồng.
Liên không có nghề nghiệp nhưng quen biết Trần Gia Hòa (SN 1977, ở Hà Nội) và được Hòa giới thiệu là người nhà lãnh đạo Bộ Công an, có khả năng cho Sơn tại ngoại với giá 300 triệu đồng.
Thực tế khi đó, Hòa vừa bị phạt 9 năm tù vì lừa đảo, chuẩn bị đi thi hành án. Liên biết Hòa không có khả năng nhưng vẫn nhận 2,3 tỷ đồng để chạy án cho Sơn rồi chia cho Hòa 300 triệu. Hai người bị cáo buộc phạm tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".