TP HCMThay vì làm liệt trái tim lúc mổ và thay thế bằng hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể (ECMO), bác sĩ phẫu thuật bắc cầu mạch vành cho bệnh nhân trong khi tim vẫn đập.
Ngày 16/8, TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết trước đây khi mổ bắc cầu mạch vành truyền thống, bác sĩ làm ngừng tim của người bệnh. Máy ECMO thực hiện công việc của tim và phổi trong suốt quá trình mổ. Với kỹ thuật mổ bắc cầu mạch vành không sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể, bác sĩ thao tác trong tình trạng tim vẫn đập. Kỹ thuật này ít xâm lấn, vết mổ nhỏ, thời gian nằm viện ngắn, bệnh nhân hồi phục nhanh hơn, giảm nguy cơ thuyên tắc mạch máu hay đột quỵ.
Ông Liêm, 60 tuổi, được siêu âm tim, chụp mạch vành để xác định mức độ tổn thương. Kết quả cho thấy mạch máu tim rải rác nhiều mảng xơ vữa. Ba nhánh mạch máu chính nuôi tim ở gần lỗ xuất phát hẹp nặng khoảng 80%.
Chỉ số Syntax Score đánh giá mức độ phức tạp của tổn thương hẹp mạch vành về vị trí giải phẫu của ông Liêm là 35. Theo khuyến cáo của các Hội Tim mạch châu Âu, Mỹ, điểm Syntax Score dưới 23 thì tiên lượng can thiệp cho kết quả tốt, từ 23 đến 33 cân nhắc giữa can thiệp qua da và phẫu thuật, khuyến cáo mổ khi hơn 33. Bác sĩ phẫu thuật bắc cầu ba nhánh mạch vành cho ông Liêm.
Theo ThS.BS Nguyễn Hồng Vinh, khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, phương pháp phẫu thuật bắc cầu mạch vành không tuần hoàn ngoài cơ thể thích hợp cho bệnh nhân bị xơ vữa động mạch chủ, bệnh mạch máu não, bệnh phổi mạn tính, xơ gan, suy thận, từng phẫu thuật bắc cầu trước đó... Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, kỹ thuật này được áp dụng từ lâu, thường quy. Ông Liêm có tình trạng xơ vữa mạch máu toàn thân, là yếu tố nguy cơ đột quỵ hay thuyên tắc mạch sau mổ nên áp dụng kỹ thuật này để giảm rủi ro.
Các bác sĩ mổ bắc cầu mạch vành không tuần hoàn ngoài cơ thể cho ông Liêm. Ảnh: Hạ Vũ
Sau 4 giờ, hệ mạch vành được tái thông. Siêu âm thấy các cầu nối hoạt động trơn tru, cung cấp đủ lượng máu nuôi tim. Ông Liêm được rút nội khí quản sau đó ba giờ. Một ngày sau, ông trở lại sinh hoạt, vận động bình thường, không còn khó thở hay nặng ngực, xuất viện sau 5 ngày.
Bác sĩ Dũng kiểm tra vết mổ cho ông Liêm trước khi xuất viện. Ảnh: Bệnh viện Tâm Anh
"Phẫu thuật bắc cầu mạch vành không tuần hoàn ngoài cơ thể là kỹ thuật khó", bác sĩ Dũng nói. Trường hợp thao tác không chuẩn xác dễ dẫn tới biến chứng như chảy máu, huyết khối gây đột quỵ, nhồi máu cơ tim, vấn đề về thần kinh do sai sót trong gây mê, nhiễm trùng, suy thận, loạn nhịp tim. Nếu mổ không tốt lần đầu, bệnh nhân có khả năng phải trải qua nhiều ca phẫu thuật bắc cầu trong tương lai.
Hầu hết những người từng trải qua ca phẫu thuật bắc cầu động mạch vành (có và không dùng tuần hoàn ngoài cơ thể) cần vài tuần để hồi phục hoàn toàn. Trong thời gian đó, người bệnh nên bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, dành thời gian nghỉ ngơi nhiều, tránh các hoạt động quá sức hoặc những cú sốc tinh thần gây căng thẳng quá mức cho tim.
Bác sĩ Vinh khuyến cáo bệnh nhân cần đi tái khám đúng hẹn để được kiểm tra vết mổ, các đoạn mạch nối có hoạt động tốt không... Bác sĩ tư vấn thời gian tiếp tục tập thể dục, hình thức và cường độ tập phù hợp.
Thu Hà
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh tim mạch tại đây để bác sĩ giải đáp