Ông Lê Văn Thành (55 tuổi), công nhân tại một doanh nghiệp đóng trên địa bàn quận Bình Tân, TP HCM, cho hay ông cảm thấy sức khỏe suy yếu và muốn nghỉ hưu sớm. Theo tính toán, vì tham gia BHXH ở mức lương thấp nên lương hưu của ông chưa được 5 triệu đồng/tháng. "Tôi có thể tham gia BHXH tự nguyện để cải thiện lương hưu?" - ông Thành băn khoăn.
Nhiều người lao động băn khoăn nghỉ hưu sớm có thể đóng BHXH tự nguyện để tăng lương hưu
Trả lời về vấn đề này, bà Nguyễn Phan Bảo Khuyên, chuyên viên Trung tâm Tư vấn Pháp luật Công đoàn TP HCM, cho biết theo khoản 4 Điều 2 Luật BHXH năm 2014, Tại Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, quy định: Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện bao gồm:
a) Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và không phải là người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng;
b) Đối tượng quy định tại điểm a và điểm b, khoản 1 Điều này đang tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận về việc đóng BHXH bắt buộc trong thời gian này. Đây là các điểm ông Thành cần lưu ý:
Không thể tham gia BHXH tự nguyện sau khi đã nghỉ hưu
Theo quy định của Luật BHXH 2024, đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là những người không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc và không đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH. Vì vậy, nếu ông Thành đã đủ điều kiện và quyết định nghỉ hưu sớm để nhận lương hưu, ông sẽ không thể tham gia BHXH tự nguyện để cải thiện mức lương hưu.
Tùy chọn tăng mức lương hưu trước khi nghỉ hưu
Nếu ông Thành chưa chính thức nghỉ hưu, ông có thể xem xét tăng mức đóng BHXH bắt buộc trong thời gian còn đi làm, hoặc kéo dài thời gian tham gia BHXH bắt buộc để tăng số năm đóng. Thời gian đóng BHXH càng dài và mức đóng càng cao sẽ giúp cải thiện đáng kể mức lương hưu ông nhận được sau này.
Ông Thành có thể thương lượng với doanh nghiệp hoặc tự đóng phần chênh lệch (nếu công ty đồng ý) để đóng mức cao hơn, tùy thuộc vào khả năng tài chính của mình.
Tham gia BHXH tự nguyện trước khi chính thức nghỉ hưu
Nếu ông Thành chưa nhận lương hưu và muốn nghỉ việc sớm, ông có thể tham gia BHXH tự nguyện trong giai đoạn tạm nghỉ việc để kéo dài thời gian đóng bảo hiểm trước khi chính thức làm thủ tục nghỉ hưu. Tham gia thêm BHXH tự nguyện trong khoảng thời gian này sẽ giúp ông kéo dài thời gian đóng BHXH tổng cộng, từ đó có thể tăng mức lương hưu.
Tuy nhiên, ông cần nhớ rằng mức đóng của BHXH tự nguyện cũng chỉ dựa trên mức trần do Nhà nước quy định, nên việc tăng thêm lương hưu cũng sẽ bị giới hạn.
Khuyến nghị khác
Bà Khuyên khuyến nghị nếu sức khỏe không cho phép tiếp tục công việc nặng nhọc, ông có thể cân nhắc chuyển sang công việc nhẹ nhàng hơn để tiếp tục đóng BHXH, hoặc tạm nghỉ và sử dụng thời gian này để cải thiện sức khỏe, sau đó xem xét lại quyết định nghỉ hưu.