Bệnh nhân 52 tuổi nhập Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM do mắc bệnh não mô cầu, qua đời sau 6 giờ, được cho là ca tử vong đầu tiên tại địa phương vì bệnh này trong vài năm qua.
Bệnh nhân ngụ huyện Bình Chánh, vào viện trưa 24/9 trong tình trạng toàn thân xuất huyết da (dạng bản đồ), vài vị trí phát ban có hoại tử. Bệnh khởi phát trước đó một ngày với biểu hiện sốt, ớn lạnh và đau nhức. Các bác sĩ hồi sức tích cực, cho thở máy, lọc máu, sử dụng kháng sinh và thuốc vận mạch. Tuy nhiên, tình trạng quá nặng, người bệnh tử vong ngay sau đó.
Ngày 25/9, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP HCM cho biết Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (HCDC) phối hợp y tế địa phương, đến nhà bệnh nhân điều tra người tiếp xúc và thực hiện các biện pháp xử lý, phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm. Người này sống cùng chồng tại một nhà trọ ở xã Đa Phước, huyện Bình Chánh và làm công nhân tại một công ty ở tỉnh Long An.
Kết quả điều tra ghi nhận có hai người tiếp xúc gần với bệnh nhân. Cả hai đều chưa có triệu chứng nghi ngờ bệnh, được nhân viên y tế cấp kháng sinh dự phòng và hướng dẫn tự theo dõi sức khỏe. Đồng thời, HCDC kích hoạt quy trình chia sẻ thông tin dịch bệnh giữa các tỉnh liên kết vùng, thông báo Long An phối hợp điều tra dịch tễ.
Bệnh do não mô cầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do vi khuẩn não mô cầu (Neisseria meningitidis) gây ra, thường gặp ở lứa tuổi trẻ và có khả năng gây thành dịch. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp, chủ yếu qua việc tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh do hít phải dịch tiết mũi, hầu, họng bắn ra (người bệnh và người lành mang trùng) và dễ gây thành dịch lớn. Đây là bệnh truyền nhiễm nhóm B.
Não mô cầu diễn biến rất nhanh, có thể giết chết một người đang khỏe mạnh chỉ trong vòng 24 - 48 giờ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh nhân dễ đối diện với những di chứng nặng nề như hoại tử chi, điếc, liệt, chậm phát triển trí tuệ...
Nhân viên y tế làm xét nghiệm tại bệnh viện ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Bệnh có các thể lâm sàng như viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn, viêm khớp, viêm màng ngoài tim... Trong đó, viêm màng não mủ và nhiễm khuẩn huyết thường gặp hơn. Tỷ lệ tử vong có thể từ 8-15%.
Trong cộng đồng, tỷ lệ người mang vi khuẩn không có triệu chứng lâm sàng (người lành mang trùng) ở mũi, hầu, họng từ 5-25%. Tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn tại khu vực ổ dịch. Bệnh thường xảy ra ở nơi tập trung đông người như nhà trẻ, trường học, ký túc xá, doanh trại...., gặp nhiều ở người bị suy giảm miễn dịch hoặc đồng nhiễm khuẩn đường hô hấp.
Vi khuẩn não mô cầu gây bệnh rải rác tại Việt Nam từ đầu năm đến nay. Tháng 5, bệnh nhân nam 22 tuổi ở Sơn Tây, Hà Nội, nhập viện do rối loạn ý thức. Đầu tháng 6, gia đình 6 người ở Bắc Kạn ghi nhận hai bệnh nhân mắc viêm màng não do não mô cầu, hai ca tử vong.
Để phòng bệnh do não mô cầu, ngành y tế khuyến cáo người dân, đặc biệt tại những vùng có dịch lưu hành thực hiện tốt việc vệ sinh cá nhân như rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường.
Ăn uống đủ chất dinh dưỡng, luyện tập, nâng cao thể trạng. Thực hiện tốt vệ sinh, thông khí nơi ở, nơi làm việc. Chủ động tiêm vaccine phòng bệnh tại các cơ sở y tế. Khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đi khám hoặc thông báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất.
Lê Phương