Giao đất quá rẻ?
Đây là một trong những vấn đề được Thanh tra Chính phủ phát hiện, khi thanh tra việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại Công ty Đầu tư phát triển xây dựng - nay là Tổng công ty CP Đầu tư phát triển xây dựng (DIC Group), mã cổ phiếu DIG.
Theo kết luận thanh tra 1288/KL-TTCP, DIC Group được UBND tỉnh Đồng Nai giao hơn 456,1ha đất để làm dự án vào tháng 11-2004. Trong đó giao đất có thu tiền sử dụng đất hơn 238,8ha và giao gần 217,3ha đất không thu tiền sử dụng đất.
Tiếp đó ngày 27-12-2004, UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản phê chuẩn giá đất các dự án khu dân cư và các dự án sản xuất kinh doanh, trong đó có khu đô thị sinh thái Đại Phước được phê duyệt giá 75.000 đồng/m2.
Ngày 27-12-2005, Cục Thuế tỉnh Đồng Nai thông báo nghĩa vụ tài chính trên diện tích đất giao đất có thu tiền theo quyết định của UBND tỉnh, số tiền DIC Group phải nộp hơn 179,1 tỉ đồng, tiền bồi thường giải phóng mặt bằng được khấu trừ hơn 133,7 tỉ đồng, số tiền sử dụng đất còn phải nộp hơn 45,3 tỉ đồng, lệ phí trước bạ phải nộp 0,5 tỉ đồng.
DIC Group đã nộp hơn 45,8 tỉ đồng nghĩa vụ tài chính đất đai dự án khu đô thị sinh thái Đại Phước vào Kho bạc Nhà nước huyện Nhơn Trạch thời điểm tháng 1-2006.
Đến ngày 21-12-2007, UBND tỉnh Đồng Nai tiếp tục ban hành quyết định 4506 điều chỉnh quyết định giao đất số 5510.
Theo đó, UBND tỉnh Đồng Nai chấp thuận giao hơn 456,1ha đất cho DIC Group thực hiện dự án xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước. Trong đó giao đất có thu tiền sử dụng đất hơn 249,7ha, giao đất không thu tiền sử dụng đất gần 206,4ha.
Phần đất giao có thu tiền sử dụng đất gồm đất có thời hạn sử dụng lâu dài để xây biệt thự khoảng 86,4ha, đất xây chung cư khoảng 30ha; đất có thời hạn sử dụng 50 năm để xây trung tâm thương mại CBD gần 23,9ha, đất xây sân golf 69,2ha, đất xây các hạng mục như trung tâm văn hóa khoảng 7,3ha, xây khách sạn khoảng 9ha, nhà hàng dịch vụ khoảng 7,4ha, khu thương mại văn phòng 5,54ha, giáo dục 7,1ha, y tế 3,6ha.
Phần đất giao không thu tiền sử dụng đất gần 206,4ha được quy hoạch để xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu đô thị.
Thoái vốn DIG Group "bỏ quên" giá trị đất 3 dự án
Trong kết luận thanh tra 1288 vừa ban hành, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng kiểm điểm, làm rõ việc không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất 3 vị trí đất (bao gồm khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước) trong quá trình thẩm định giá cổ phần để thoái vốn nhà nước tại DIC Group.
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp UBND tỉnh Đồng Nai rà soát lại việc xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất dự án khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước theo quy định tại điều 6 nghị định 17 năm 2006 của Chính phủ.
Nếu giá trị quyền sử dụng đất được xác định lại thấp hơn tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án đã tính vào giá trị doanh nghiệp thì giữ nguyên, nếu cao hơn thì nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước.
Theo kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, trong quá trình kiểm điểm, rà soát, xử lý, khắc phục các hạn chế, vi phạm nêu trên nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, Bộ Xây dựng sẽ chuyển thông tin đến cơ quan điều tra xem xét xử lý.
Liên quan đến hạn chế, vi phạm tại 3 vị trí đất trong quá trình thoái vốn nhà nước tại DIG Group, Thanh tra Chính phủ cho biết phương án thoái vốn DIC Group được Bộ Xây dựng phê duyệt vào tháng 11-2017 theo hình thức chào bán trên sàn giao dịch chứng khoán.
Tuy nhiên, do DIC Group đã thuê đơn vị tư vấn là Công ty TNHH Kiểm toán CPA VIETNAM thực hiện thẩm định giá cổ phần, nên Thanh tra Chính phủ kiểm tra việc xác định giá trị các quyền sử dụng đất tính vào giá trị cổ phần của đơn vị tư vấn.
Qua đó, Thanh tra Chính phủ phát hiện chứng thư thẩm định giá số 110/2017/CTTĐG-CPA VIETNAM thực hiện có 3 vị trí đất của DIC Group giá trị quyền sử dụng đất không được xác định lại nhằm bảo đảm sát với giá thị trường tại thời điểm thẩm định giá theo quy định.
Cụ thể, đối với khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước, đến thời điểm thoái vốn DIC Group đã cho thuê đất và góp vốn bằng quyền sử dụng đất để đầu tư 5 dự án thành phần, với diện tích đất khoảng 210,6ha, diện tích còn lại phải xác định giá trị khoảng 38,8ha.
Tuy nhiên, đơn vị tư vấn thẩm định giá mới xác định giá trị diện tích đất thành phẩm khoảng 7,45ha, với giá khoảng 3,78 triệu đồng/m2, diện tích đất còn lại khoảng 31,38ha được xác định theo giá trị sổ sách, kế toán khoảng 805,8 tỉ đồng.
Thanh tra Chính phủ cho rằng chỉ riêng việc xác định giá trị 7,45ha đất dự án khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước,giá trị chênh lệch tạm tính đã lên tới 381,7 tỉ đồng.
Hai vị trí đất còn lại là khu dân cư thương mại phường 4, TP Vị Thanh, Hậu Giang giá trị chênh lệch khoảng 47,2 tỉ đồng, khu đất 88 đường Trần Phú, TP Vũng Tàu giá trị chênh lệch được xác định hơn 4,7 tỉ đồng.
Việc xác định giá trị 3 khu đất rẻ hơn giá thị trường tại thời điểm cổ phần hóa DIC Group đã làm giá trị cổ phần khi thoái vốn giảm 1.821 đồng/cổ phần.