Top 4 yếu tố quan trọng cần biết trước khi mổ cận

Chia sẻ của TS.BS Vũ Anh Tuấn, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản, về những yếu tố quan trọng cần biết trước khi mổ cận.

Đôi mắt cận thị cũng như cặp kính cận mang lại nhiều bất tiện trong sinh hoạt, học tập và công việc cho người mắc. Do đó ngày càng có nhiều người tìm kiếm các phương pháp phẫu thuật để loại bỏ tật cận thị. Dưới đây là 4 yếu tố quan trọng cần biết trước khi mổ cận qua chia sẻ của TS.BS Vũ Anh Tuấn – Giám đốc chuyên môn của Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản.

Độ tuổi thích hợp để mổ cận

Để thực hiện phẫu thuật cận thị, điều kiện tiên quyết là độ khúc xạ trên mắt đã ổn định. Độ khúc xạ được xem là ổn định khi độ cận tăng không quá 0.75 đi ốp trong vòng 6 tháng. Điều này sẽ giúp đảm bảo hiệu quả phẫu thuật được lâu dài. Nếu thực hiện phẫu thuật khi độ cận còn tiến triển, thì dù độ khúc xạ đã được triệt tiêu hoàn toàn trong ca mổ, tình trạng tái cận vẫn có thể xảy ra sau đó.

Với lý do trên, độ tuổi lý tưởng để được chỉ định phẫu thuật khúc xạ là từ 18 tuổis

trở lên, đây là lúc cơ thể đã phát triển toàn diện, bao gồm cả sự phát triển hoàn thiện của nhãn cầu và mức độ ổn định của thị lực. Bên cạnh đó, với phụ nữ, bác sĩ cũng khuyến cáo chỉ nên thực hiện phẫu thuật cận thị ở thời điểm không mang thai, sau khi sinh em bé ít nhất 6 tháng để cơ thể trở về trạng thái cân bằng và độ khúc xạ đã ổn định.

Với những người mắc tật cận thị ngoài 40 tuổi, bác sĩ sẽ phải cân nhắc tình trạng mắt và các bệnh lý kèm theo nếu có trước khi chỉ định phẫu thuật. Lý do là bởi ở ngoài độ tuổi 40, mắt có thể bắt đầu có các bệnh lý do tuổi tác như lão thị, đục thủy tinh thể... Trường hợp mắt chưa mắc các bệnh lý trên, bệnh nhân có thể phẫu thuật cận thị như bình thường. Nếu đã có lão thị trên mắt, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phẫu thuật lão thị, một phương pháp có cơ chế tương tự như các phẫu thuật cận thị nhưng có tính toán thêm yếu tố lão thị để đảm bảo người bệnh nhìn gần tốt sau phẫu thuật. Trường hợp mắt mắc bệnh đục thủy tinh thể, bác sĩ sẽ ưu tiên chỉ định thực hiện phẫu thuật thủy tinh thể, ca phẫu thuật này có thể kết hợp điều trị được tật khúc xạ.

Điều kiện để mổ cận

Bên cạnh yêu cầu về sự ổn định của độ khúc xạ, mắt cần đáp ứng các điều kiện khác như không có các bệnh lý như viêm kết giác mạc hay các bệnh lý về đáy mắt tại thời điểm phẫu thuật, mắt không có sẹo giác mạc, không bị giác mạc chóp. Tùy thuộc phương pháp phẫu thuật, mà mắt sẽ cần đáp ứng các điều kiện riêng khác như mắt cần có độ dày giác mạc phù hợp tương ứng với độ khúc xạ cần triệt tiêu nếu mổ bằng các phương pháp laser, hoặc độ sâu, độ rộng tiền phòng phải đủ tiêu chuẩn nếu mổ theo phương pháp Phakic.

Do đó, bệnh nhân cần được thăm khám chuyên sâu một cách kỹ lưỡng để xác định thông số và tình trạng sức khoẻ mắt, qua đó, bác sĩ nhãn khoa có thể đánh giá và tư vấn mắt có đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật cận thị ở thời điểm hiện tại hay không.

Phương pháp mổ cận

Với sự phát triển của các kỹ thuật y khoa, các phương pháp mổ cận ngày nay có độ an toàn và hiệu quả cao, đem lại thị lực tối ưu cho người bệnh chỉ trong thời gian ngắn. Theo TS.BS Vũ Anh Tuấn, phương pháp tốt nhất không phải là phương pháp chi phí cao nhất hay công nghệ mới nhất, mà là phương pháp phù hợp nhất với tình trạng sức khoẻ mắt của bệnh nhân.

Hiện nay có 2 nhóm phương pháp phẫu thuật khúc xạ với cơ chế khác nhau gồm phẫu thuật đặt thấu kính nội nhãn (Phakic), và các phẫu thuật bằng công nghệ Laser (ReLEx SMILE, Femtosecond Lasik và SBK Lasik). Mỗi phương pháp có cơ chế và ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng đối tượng nhất định. Cụ thể như sau:

Phakic: sử dụng thấu kính nội nhãn có độ an toàn cao đặt trực tiếp vào bên trong mắt, ở vị trí đặt sau mống mắt và trước thủy tinh thể để điều chỉnh độ khúc xạ, lấy lại thị lực tối đa cho mắt. Phakic là phương pháp điều trị được tới 30 độ cận hoặc 15 độ viễn, đi kèm tối đa 10 độ loạn mà hoàn toàn không tác động đến cấu trúc giác mạc hay làm mỏng giác mạc. Do đó, đây là phương pháp tối ưu nhất dành cho các bệnh nhân có độ khúc xạ cao và giác mạc mỏng.

ReLEx SMILE: phẫu thuật sử dụng tia Laser Femtosecond để tách giác mạc thành 3 lớp, tự động tách rời lớp mô tương ứng với độ khúc xạ cần loại bỏ; qua vết rạch rất nhỏ khoảng 2 mm ở rìa giác mạc, rút lõi mô đã được tách rời ra ngoài. Đây là phẫu thuật sử dụng công nghệ Laser hiện đại nhất hiện nay trong điều trị tật khúc xạ, có thể triệt tiêu được tối đa 10 độ cận và 3 độ loạn với điều kiện độ dày giác mạc cho phép.

Femtosecond Lasik: phẫu thuật sử dụng tia Laser Femtosecond để tạo vạt giác mạc, sau đó sử dụng tia Laser Excimer chiếu đa điểm lên lớp nhu mô giác mạc bên trong để điều trị tật khúc xạ. Ngưỡng điều trị của phẫu thuật Femtosecond Lasik tới 12 độ cận hoặc 6 độ viễn, đi kèm tối đa 6 độ loạn thị, với điều kiện độ dày giác mạc đảm bảo.

SBK Lasik: Phẫu thuật SBK Lasik sử dụng dao Moria SBK (Sub-Bowman's-Keratomileusis) để tạo vạt giác mạc sau đó sử dụng tia Laser Excimer chiếu đa điểm để triệt tiêu độ khúc xạ. Ngưỡng điều trị của phương pháp lên tới 12 độ cận hoặc 6 độ viễn, đi kèm tối đa 6 độ loạn thị, với điều kiện độ dày giác mạc đảm bảo.

Chăm sóc mắt sau mổ cận

Với kinh nghiệm gần 30 năm, thực hiện hơn 70,000 ca phẫu thuật tại mắt, TS.BS Vũ Anh Tuấn cho biết, phẫu thuật cận thị là loại phẫu thuật khá nhẹ nhàng, người bệnh hầu như không có cảm giác đau và việc chăm sóc sau mổ cũng rất đơn giản. Có hai nguyên tắc chính người bệnh cần tuân thủ để đảm bảo an toàn cho mắt và giúp mắt phục hồi nhanh. Một là, sau mổ dù bằng phương pháp nào thì trên bề mặt giác mạc vẫn sẽ có vết mổ, do đó cần phải tránh các bụi bẩn, vi khuẩn xâm nhập vào mắt qua vết mổ gây viêm nhiễm. Người bệnh được khuyến cáo tránh để nước vào mắt và nên đeo kính bảo hộ trong vòng 3 ngày đầu để tránh nước, bụi bẩn, đồng thời hạn chế va chạm lên mắt sau mổ. Bệnh nhân cũng sẽ được phát các loại thuốc để sử dụng sau mổ, trong đó có thuốc kháng sinh, kháng viêm và nước mắt nhân tạo.

Tuân thủ chỉ định sử dụng thuốc của bác sĩ là cách để hạn chế các nguy cơ viêm nhiễm cho mắt sau mổ. Thứ hai, sau phẫu thuật, mắt cần được đưa về trạng thái hoạt động bình thường càng sớm càng tốt để nhanh chóng phục hồi các chức năng thị giác. Do đó việc kiêng khem quá kỹ hoặc dài ngày là không cần thiết. Theo khuyến cáo của bác sĩ, người bệnh có thể học tập, làm việc nhẹ nhàng sau khoảng 6-8 tiếng sau mổ với lưu ý cho mắt nghỉ ngơi ngắn sau mỗi 20 phút để thư giãn mắt. Bệnh nhân có thể rửa mặt và lái xe bình thường sau 3 ngày, các vận động mạnh như chạy bộ, tập gym, đi bơi hay trang điểm vùng mắt có thể thực hiện sau 2 tuần.